Schbanisch

Aus Wikipedia

Der Àrtikl is im Dialekt „Owaöstareichisch“ gschriem worn.


Schbanisch (oda Spanisch) is a romanische Schbråch, dé in Schbanien entschãndn is, zu de iberoromanischn Schbråchn ghead, in 23 Lenda ofiziele Ãmtsschbråch is, õane fu de sechs Schbråchn fu da UNO is und ungefea fu 400 Milionen Laid auf da Wød ois Muataschbråch und nu ziaka fu 50 bis 100 Milionen ois Zwoat- oda Fremdschbråch beheascht wiad. Spanisch wiad hauptsechlich in Schbanien und Latainamearika grét, åwa a fü in de USA und a weng auf de Filipinen und in Equatorial Ginea in Afrika.

Schbanisch is nåch Mandarin-Kinesisch de Schbråch auf da Wød mid dé zwoatmaistn muataschbråchlichn Schbrecha, nu mea wia Englisch (wai fia dé maistn Inda, wo Englisch a ofiziele Ãmtsschbråch is, dés néd eana Muataschbråch is). Wãn ma ole muataschbråchlichn Schbrecha und Laid, dé a Schbråch ois Zwoat- oda Fremdschbråch kinan, zãmzød, dãn is Spanisch dé dritgresde Schbråch auf da Wød, nåch Mandarin-Kinesisch und Englisch. Spanisch wiad a gean ois Fremdschbråch gleant.

Dés Woat Schpanisch schbricht ma auf Boarisch mid SCH und woachn B aus, égal wia ma s schraibt. Boarisch hoast auf Schbanisch "el idoma bávaro" oda õafåch "bávaro". Minga hoast auf Spanisch übrigens néd "Monaco di Baviera" wia auf Italienisch sondan "Munich" (Munitsch). Wean hoast "Viena" und Såizbuag "Salzburgo". Sunst gibt s kõane Exdra-Nãmen fia Oatschåftn bai uns. Sidtirola Oate wean auf Spanisch mid de italienischn Nãmen ausgschbrocha.

Inhaltsverzeichnis

[dro werkln] Schbanisch oda Kastilisch

Dés Woat Schbanisch kimt fum latainischn Nãm fia de Provinz Hispania, de im zwoatn Punischn Kriag 206 foa Krisdus fu de Röma eaowat woan is und saitdém schdoak romanisiad woan is. S Latain mid saina hispanischn Feabung is de Grundlåg woan fia dé haidige Schbråch. Oladings is dés, wås mia auf Boarisch ois Schbanisch bezaichnan, néd de õanzige romanische Schbråch, de ausn Latain auf da ibearischn Håibinsl entschdãndn is, sondan es gibt a nu Poatugisisch, Katalanisch, Galizisch und a boa ãndare, dé ma entweda ois Dialekt oda ois klõane Schbråchn bezaichnan kã.

Schbanisch is aigentlich dé Schbråch fu da noadschbanischn Region Kastilien, dé am Rãnd zu de beagign Gebite fu Kantabrien, Rioja (Ausschbråch: Riocha), Ávala und Burgos entschdãndn is. In Schbanien søwa sågt ma déswéng oft Kastilisch schdåd Schbanisch, damid ma woas, wås genau gmõand is.

Im Zug fu da "Reconquista", baim Zrukeaowan fu dém Lãn, wås lãnge Zaid im Bsiz fu de islamischn Mauren woa, håd si dea kastilische Dialekt oiwai waida in Sidn ausbroat, und de Heascha fu Kastilien san a de mechtigstn auf da ibearischn Håibinsl woan. So is dés Kastilische de gresde Schbråch in Schbanien woan und quasi zu am Sinonüm fia Schbanisch iwahaupt. Duach de Eaowarung fu Amearika nåchn Kristof Kolumbus håd si dés Kastilische a nåch Amearika ausbroat und is so õane fu de gresdn Schbråchn auf da Wød woan. Obwoi kõana fu de ãndan schbanischn Dialekte si nåch Amearika ausbroat håd (wãn ma Poatugisisch då néd dazuazød), sång a fü Laid in Latainamearika zu eanara Schbråch "castellano", oiso Kastilisch.

Es is oiso in Amearika relatif egal, ob ma "español" - oiso Schbanisch, oda "castellano" - oiso Kastilisch, sågt. In Schbanien søwa soitad ma åwa schã an Untaschiad måcha, wai sunst de Schbrecha fu de ãndan schbanischn Schbråchn grandig wean kintadn.

[dro werkln] Schbråchn und Dialekte in Schbanien

D Schbråchn und Dialekte in Schbanien haid. Lila und violet is Kastilisch (Noad- und Südvariantn und Andalusien), oarãsch is Katalanisch, dunkiblau is Galizisch, grêa is Baskisch, rod is da Aragonesiche Dialekt und høblau san dé asturisch-leonesischn Dialekt
D Schbråchn und Dialekte in Schbanien haid. Lila und violet is Kastilisch (Noad- und Südvariantn und Andalusien), oarãsch is Katalanisch, dunkiblau is Galizisch, grêa is Baskisch, rod is da Aragonesiche Dialekt und høblau san dé asturisch-leonesischn Dialekt

[dro werkln] Schbanisch in Latainamearika

Lenda, in dénan Schbanisch ofiziele Ãmtsschbråch is (rod), und Lenda, in dénans mid ãndare Schbråch gemainsãm Ãmtsschbråch is (blau)
Lenda, in dénan Schbanisch ofiziele Ãmtsschbråch is (rod), und Lenda, in dénans mid ãndare Schbråch gemainsãm Ãmtsschbråch is (blau)
Lenda und Regionen mid fü Laid, dé Schbanisch rén
Lenda und Regionen mid fü Laid, dé Schbanisch rén

[dro werkln] Schbanisch-Schbrecha in da Wød

Pos. Países Población Fuentes (año) Porcentaje que habla español [1] Hablantes de español
1 México* 107.449.525 / 104.860.000 CIA World Factbook (2006) / Censo INEGI (2006) 98,5% 105.837.782 / 103.287.100
Unión Europea* Eurobarómetro (24/02/2006) 15% (U.E. de los 25) 69.225.000
2 EE.UU. 55.000.000/ 44.321.038 Univision / U.S. Censo Bureau (1/7/2006)[1] 82,0%[2] 12%(de EE.UU. en sus casas)[3] 50.000.000[4]
3 Colombia* 45.558.000 / 42.090.502 Banco Mundial (2006) / Censo DANE (22-11-06) 99,0% 45.102.420 / 41.669.597
4 España* 45.116.894 INE (1/1/2007) 99,1% Contabilizados dentro de la U.E.
5 Argentina* 39.356.383 Censo INDEC (30/6/2007) [2] 99,7% 39.238.314
6 Perú* 28.369.000 / 27.219.264 Banco Mundial (2006) / Censo (2005) 79,8% 22.638.462 / 21.720.973
7 Venezuela* 27.021.000 Banco Mundial (2006) 96,9% 26.183.349
8 Chile* 16.452.000 / 16.134.219 Banco Mundial (2006) / Censo (2002) 99,7% 14.757.444 / 14.472.394
9 Ecuador* 13.413.000 / 13.363.593 Banco Mundial (2006) / Censo (1/7/2005) 93,0% 12.474.090 / 12.428.142
California 13.074.156 Censo Bureau (1/7/2006) 28,2% (de California en sus casas) Contabilizados dentro de EE.UU.
10 Guatemala* 12.902.000 Banco Mundial (2006) 64,7% 8.347.594
11 Cuba* 11.286.000 Banco Mundial (2006) 100,0% 11.286.000
12 República Dominicana* 9.615.000 Banco Mundial (2006) 98,1% 9.432.315
13 Bolivia* 9.345.000 Banco Mundial (2006) 87,7% 8.195.565
Texas 8.385.139 Censo Bureau (1/7/2006) 29% (de Texas en sus casas) Contabilizados dentro de EE.UU.
14 Honduras* 7.355.000 Banco Mundial (2005) 98,2% 7.222.610
15 El Salvador* 6.992.000 Banco Mundial (2006) 100,0% 6.992.000
16 Paraguay* 6.016.000 Banco Mundial (2006) 55,1% 3.314.816
17 Nicaragua* 5.249.000 Banco Mundial (2006) 87,4% 4.587.626
18 Costa Rica* 4.388.000 Banco Mundial (2006) 97,5% 4.278.300
19 Puerto Rico* 3.929.000 Banco Mundial (2006) 98,2% 3.858.278
Florida 3.646.499 Censo Bureau (1/7/2006) 18,5% (de Florida en sus casas) Contabilizados dentro de EE.UU.
20 Panamá* 3.284.000 Banco Mundial (2006) 76,8% 2.522.112
21 Uruguay* 3.314.000 Banco Mundial (2006) 95,8% 3.174.872
22 Filipinas 3.180.000 Inst. Cervantes, Embajada Esp. y Academia de la Lengua en Manila (2006) 3,5% (de Filipinas) 3.180.000
Nueva York 3.139.456 Censo Bureau (1/7/2006) 14,0% (de Nueva York en sus casas) Contabilizados dentro de EE.UU.
Nuevo México* 1.954.776 Censo Bureau (1/7/2006) 28,1% (de Nuevo México en sus casas) Contabilizados dentro de EE.UU.
Illinois 1.886.933 Censo Bureau (1/7/2006) 12,6% (de Illinois en sus casas) Contabilizados dentro de EE.UU.
Arizona 1.803.378 Censo Bureau (1/7/2006) 21,4% (de Arizona en sus casas) Contabilizados dentro de EE.UU.
23 Haití 1.650.000 Wikipedia en portugués (2007) 20,32% (de Haití) 1.650.000
24 Guinea Ecuatorial* 1.120.061 / 515.000 Censo (2007) / Banco Mundial (2006) 100,0% 1.120.061 / 515.000
25 Brasil 1.015.056 Mundo abierto (2006) 0,46% 1.015.056 [5]
26 Canadá 480.715 Congreso Hispano Canadiense (2006) 0,75% (en Canadá) 245.495 [6]
27 Marruecos 360.706 Mundo abierto (2006) 1,08% (en Marruecos) 360.706
28 Francia 224.000 Enciclopedia Británica 2004 (2003) Contabilizados dentro de la U.E.
29 Belice 205.123 Censo de Belice (2000) 73% (de Belice) 205.123
30 Italia 202.600 Mundo Abierto (2006) Contabilizados dentro de la U.E.
31 Trinidad y Tobago 144.942 Mundo Abierto (2006) 144.942
32 Turquía 143.664 Mundo Abierto (2006) 143.664
33 Alemania 140.000 Enciclopedia Británica 2004 (2003) Contabilizados dentro de la U.E.
34 Reino Unido 123.991 Mundo abierto (2006) Contabilizados dentro de la U.E.
35 Suiza 123.000 Enciclopedia Británica 2004 (2003) 123.000
36 Australia 104.000 Enciclopedia Británica 2004 (2003) 0,50% (de Australia) 104.000
37 Suecia 101.472 Censo sueco SCB, (2002) Contabilizados dentro de la U.E.
38 Aruba Aruba 93.500 Censo (2005) 85% (de Aruba) 93.500
39 Curazao (de las Antillas Neerlandesas) 88.284 Censo (2005) 65% (de Curazao) 88.284
Ceuta* 71.306 Mundo Abierto (2006) Contabilizados dentro de España
Melilla* 70.019 Mundo Abierto (2006) Contabilizados dentro de España
40 Egipto 57.278 Mundo Abierto (2006) 57.278
41 Bélgica 50.000 Enciclopedia Británica 2004 (2003) Contabilizados dentro de la U.E.
42 Israel 50.000 BBY (1997) [3] 0,71% (de Israel) 50.000
43 Andorra 37.142 Encarta 52% (de Andorra) 37.142
44 Sahara Occidental 37.132 Mundo Abierto (2006) 10,88 (de Sahara Occidental) 37.132
45 Gibraltar (del R.U.) 13.393 Mundo Abierto (2006) 47,14% 13.393
46 Guam 7.269 Wikipedia sobre Guam 7.269
TOTAL 467.616.457 / 448.758.487 Máxima estimación / mínima estimación 94,6%* 465.375.733 / 457.538.680