Łamacz blokady

Z Wikipedii

Łamacz blokady (przerywacz blokady) to statek handlowy lub okręt transportowy utrzymujący komunikację z portami państwa, wobec którego zastosowano podczas działań wojennych blokadę morską.

Łamacze blokady najczęściej służyły do zaopatrywania zablokowanego państwa w surowce i materiały wojenne, w tym broń, a w drugą stronę do eksportu towarów. Rejsy takie były bardzo ryzykowne, często kończąc się przechwyceniem lub zatopieniem statku przez siły blokujące.

Import broni i materiałów wojennych za pomocą łamaczy blokady miał szczególnie istotne znaczenie dla Skonfederowanych Stanów Ameryki podczas wojny secesyjnej w USA (1861-1865), kiedy to stany Unii wprowadziły blokadę morską portów Południa (Konfederacji) w ramach planu Anaconda. Budowano wówczas specjalne szybkie statki służące do komunikacji między tymi portami a Nassau na Bahamach, Hawaną i Bermudami, pośredniczącymi w handlu z Europą. Poszukiwanym w Europie towarem eksportowym Południa była bawełna. Handel ten, prowadzony głównie przez brytyjskich armatorów, był bardzo zyskowny, mimo ryzyka - dzięki wysokim cenom, kilka rejsów mogło zwrócić koszt statku. Podczas wojny, ok. 350 łamaczy blokady przeprowadziło ok. 1300 prób pokonania blokady, z których ok. 1000 było skutecznych. Flota Unii zdobyła ok. 136 łamaczy blokady i doprowadziła do zniszczenia 85.

Później, łamacze blokady na większą skalę były używane podczas II wojny światowej przez III Rzeszę, służąc głównie do sprowadzania surowców strategicznych spoza Europy. Na małą skalę używane były jednak również przez Wielką Brytanię, do zakupu maszyn (głównie łożysk) w Szwecji.