11 Karpacka Dywizja Piechoty

Z Wikipedii

11 Karpacka Dywizja Piechoty
korpusówka
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1920
Rozformowanie	18 września 1939
Tradycje
Kontynuacja tradycji	11 Karpacka DP AK
Dowódcy
Ostatni	płk dypl. Bronisław Prugar-Ketling
Organizacja
Dyslokacja	Stanisławów, Stryj i Kołomyja
Rodzaj wojsk	piechota
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska Lądowe
Skład	Armia Karpaty

11 Karpacka Dywizja Piechoty (11 DP) - wielka jednostka piechoty Wojska Polskiego II RP.

Spis treści 1 11 Karpacka DP w latach 1919-1939 2 11 Karpacka DP w kampanii wrześniowej 1939 3 Ordre de Bataille i obsada persaonalna 11 Karpackiej DP we wrześniu 1939 4 11 Kresowa Dywizja Piechoty AK 5 Dowódcy dywizji: 6 Dowódcy Piechoty Dywizyjnej: 7 Bibliografia 8 Linki zewnętrzne 9 Przypisy

[edytuj] 11 Karpacka DP w latach 1919-1939

Sztab dywizji i poszczególne jej pododdziały stacjonowały w Stanisławowie, Stryju i Kołomyi. Odznaką noszoną przez żołnierzy 11 KDP był krzyż huculski.

[edytuj] 11 Karpacka DP w kampanii wrześniowej 1939

11 Karpacka Dywizja Piechoty pod dowództwem płk. dypl. Bronisława Prugar-Ketlinga weszła przed wojną w skład Armii "Kraków" jako jednostka drugorzutowa. Miała skoncentrować się w rejonie Zawiercia w dniach 6-7 września 1939 roku. Przewidziana była do działań na styku Krakowskiej Brygady Kawalerii z GO "Śląsk" i 7 DP. W trakcie działań wojennych pierwotne plany uległy jednak zmianie i dywizja walczyła w ramach Armii "Karpaty".

W dniach 3 i 4 września pododdziały dywizji wyładowały się z transportu kolejowego w rejonie Bochnia-Brzesko z rozkazem obsadzenia linii Dunajca w celu osłonięcie skrzydła grupy wojsk działającej na linii Wadowice, Maków, Mszana Dolna. Do miejsca koncentracji dotarła jednakże tylko część dywizji (bez dywizyjnej kompanii przeciwpancernej, kompanii kolarzy, dywizjonu artylerii ciężkiej, baterii przeciwlotniczej, szpitala polowego i 6 kolumn taborowych), które z powodu bombardowań lotniczych znalazły się w Rzeszowie. Dywizja weszła od razu w kontakt z nieprzyjacielem, zaczynając działania defensywne. Natarcie Niemców było jednak błyskawiczne. 7 września dywizja rozpoczęła odwrót znad Wisłoki. Następnego dnia po dojściu do Wisłoki dowódca dywizji stwierdził, że nie może tu się bronić i rozkazał dalszy odwrót pod Barycz.

11 września dywizja znajdowała się w rejonie Dubiecka koło Przemyśla. 11 i 12 września w rejonie Birczy stoczyła ciężkie walki obronne 24 DP, wycofując się następnie pod Przemyśl. Po krwawych bitwach pod Dynowem, Krzywczą i Dubieckiem w jej ślady poszła 11 Karpacka Dywizja Piechoty. Obie dywizje zostały następnie skierowane na wschód. 16 września pod Jaworowem dywizja w nocnym śmiałym ataku rozbiła niemiecki pułk SS "Germania". 17 września broniła wschodniego skraju Lasów Janowskich, zamykając przed nieprzyjacielem ważny kierunek komunikacyjny z Jaworowa do Lwowa. Wstrzymała tu natarcie niemieckich 7 i 57 DP. Po oderwaniu się od wroga 18 września jej pododdziały zmierzające do Lwowa natknęły się na niemieckie wojska pod Lelechówką i Rzęską Ruską. Przebić zdołały się tylko oddziały pierwszorzutowe, reszta zaś musiała szukać innej drogi. Ostatecznie w Brzuchowicach zebrało się nie więcej niż dwa bataliony i część artylerii. Tu stworzono z nich dwubatalionowy pułk. Po dwudniowych zaciekłych walkach z całej liczącej wtedy ok. 800 ludzi sił dywizji do Lwowa przebił się pod Hołoskiem 20 września jedynie zbiorczy batalion płk. Lityńskiego w sile zaledwie 100-150 ludzi. Dywizja przestała istnieć wykrwawiona do końca.

Ośrodek Zapasowy dywizji znajdował się w Stanisławowie. 17 września były to dwa bataliony tj. 1400 nieuzbrojonych żołnierzy. Agresja sowiecka uniemożliwiła wykorzystanie potencjału OZ w obronie "Przyczółka rumuńskiego". Żołnierzy ewakuowano za granicę.

[edytuj] Ordre de Bataille i obsada persaonalna 11 Karpackiej DP we wrześniu 1939

• 48 Pułk Piechoty Strzelców Kresowych – dowódca płk Walenty Nowak
• 49 Huculski Pułk Strzelców – dowódca ppłk dypl. Karol Hodała
• 53 Pułk Piechoty Strzelców Kresowych – dowódca ppłk dypl. Szymon Kocur
• 11 Karpacki Pułk Artylerii Lekkiej – dowódca ppłk Czesław Obtułowicz
• 11 Dywizjon Artylerii Ciężkiej – dowódca mjr Zygmunt Dobrowolski
• 11 Batalion Saperów – dowódca mjr Włodzimierz Kupryk
• 11 Bateria Motorowa Artylerii Przeciwlotniczej – dowódca kpt. Tadeusz Dobiesław Hordyński
• szwadron kawalerii dywizyjnej (szwadron KOP "Zaleszczyki") – dowódca rtm. Józef Dąbrowski
• 11 Kompania Kolarzy
• kompania ckm przeciwlotniczych
• 11 Kompania Telefoniczna
• służby

[edytuj] 11 Kresowa Dywizja Piechoty AK

W 1944 r. w związku z odtwarzaniem przedwojennych jednostek wojskowych w ramach struktur Armii Krajowej podokręg stanisławowski (Obszar Lwów) wystawił 11 Karpacką Dywizję Piechoty AK w trzech zgrupowaniach pułkowych:

• 48 pp w rejonie Stanisławów i Łukowiec
• 49 pp w rejonie Nadworna-Bitkowa
• 53 pp w rejonie Daszawa, Stryj i Stebnik

Oddziały w ramach Akcji Burza działały między 14 lipca (początek ofensywy 1 Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej) a 26 lipca gdy teren przedwojennego województwa stanisławowskiego znalazł się za linią frontu.

Do sukcesów oddziałów 11 KDP AK należy zaliczyć:

• wyzwolenie Kałusza i Sambora
• zabezpieczenie urządzeń technicznych i szybów naftowych w okolicach Drohobycza i Borysławia.

W wielu miejscach współdziałano z Armią Czerwoną.

[edytuj] Dowódcy dywizji:

• gen. bryg. Kazimierz Orlik-Łukoski III.1927-1939
• płk. dypl. Bronisław Prugar-Ketling (1939)

[edytuj] Dowódcy Piechoty Dywizyjnej:

• płk dypl. Stanisław Kwaśniewski (20.III.1925^[1]-I.1926)
• płk. dypl. Bronisław Prugar-Ketling X.1938-VIII.1939

[edytuj] Bibliografia

• Tadeusz Jaruga: Wojsko Polskie : krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 7, Regularne jednostki Wojska Polskiego w 1939 : organizacja, działania bojowe, uzbrojenie, metryki związków operacyjnych, dywizji i brygad. Warszawa : Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1975.

[edytuj] Linki zewnętrzne

Połączenie "Błękitnej Armii" z Wojskiem Polskim w 1920 r.

Przypisy