1982

Z Wikipedii

Rok 1982 / MCMLXXXII Stulecia : XIX wiek ~ XX wiek ~ XXI wiek

Sto lat wstecz

Dziesięciolecia : 1930-1939 1940-1949 1950-1959 1960-1969 1970-1979 1980-1989 1990-1999 2000-2009

Lata : 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992

||||||||||

[edytuj] Wydarzenia w Polsce

1 stycznia - dochód narodowy wytworzony zmniejszył się w 1981 roku o 13%.
6 stycznia - rozwiązanie Niezależnego Zrzeszenia Studentów; Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego (WRON) zezwoliła na sukcesywne wznawianie zajęć na uczelniach.
10 stycznia - Wisła w okolicach Płocka przerwała wały i zalała część miasta i okolicznych wsi. Przyczyną był zator lodowy u wejścia Zbiornika Włocławskiego.
14 stycznia - Polska otrzymała z darów zagranicznych 41 tys. ton żywności, leków, odzieży (5 tys. ton otrzymała już w stanie wojennym).
14 stycznia - ukazał się pierwszy numer dziennika rządowego "Rzeczpospolita".
25 stycznia - Wojciech Jaruzelski zapowiedział w Sejmie stopniowe ograniczanie restrykcji stanu wojennego.
25 stycznia - Sejm zatwierdził wstecznie dekrety wprowadzające stan wojenny.
30 stycznia - po zajściach ulicznych w Gdańsku zostało rannych 6 osób cywilnych; pierwsze rozprawy w trybie doraźnym za nielegalną działalność związkową, organizację strajków itp., wyroki do 5 lat.
1 lutego - połączona z rekompensatami podwyżka cen artykułów żywnościowych (o 241%) oraz opału i energii (o 171%) – elementem reformy gospodarczej.
3 lutego - przed Sądem Marynarki Wojennej w Gdyni zakończył się proces grupy osób – pracowników Szkoły Morskiej, którzy po 13 grudnia 1981 zorganizowali w uczelni strajk okupacyjny.
8 lutego - wznowienie zajęć na wszystkich wyższych uczelniach.
12 lutego - Kapitan rejsowego samolotu LOT, lecącego z Warszawy do Wrocławia, porwał swoją maszynę i wylądował w Berlinie Zachodnim.
13 lutego - decyzja o budowie metra; pierwsza linia miała połączyć południowy skraj miasta z północnym (Kabaty z Młocinami).
13 lutego - Nielegalna manifestacja uliczna w Poznaniu.
19 lutego - z prywatną wizytą przybył Herbert Wehner, przewodniczący frakcji SPD w Bundestagu; spotkanie z episkopatem i Wojciechem Jaruzelskim.
24 lutego - rozpoczęło się pierwsze od ogłoszenia stanu wojennego plenum KC PZPR.
27 lutego - Episkopat w wydanym oświadczeniu zażądał szybkiego zniesienia stanu wojennego i powrotu do dialogu ze społeczeństwem i "Solidarnością".
2 marca - w Warszawie przedstawiciele Międzynarodowego Czerwonego Krzyża omawiali z władzami sprawę wizytacji obozów internowanych przez MCK.
7 marca - delegacja Kongresu USA zakończyła wizytę w Polsce.
11 marca - w kraju działało ok. 6 tys. grup OKON, czyli Obywatelskich Komitetów Ocalenia Narodowego.
20 marca - prezydent Warszawy rozwiązał Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich. Krótko potem powstało Stowarzyszenie Dziennikarzy PRL.
26 marca - Sejm znowelizował Konstytucję PRL, ustanawiając Trybunał Konstytucyjny oraz Trybunał Stanu.
29 marca - wznowienie automatycznej międzynarodowej łączności telefonicznej.
1 kwietnia - powołanie 26-osobowej Konsultacyjnej Rady Gospodarczej przy Radzie Ministrów było elementem zapoczątkowanej dnia 1 stycznia 1982 reformy gospodarczej; przewodniczył profesor Czesław Bobrowski.
5 kwietnia - opublikowanie raportu o stanie gospodarki.
6 kwietnia - polski rząd wynegocjował odroczenie spłaty rat kredytów w zachodnich bankach.
9 kwietnia - prof. Kazimierz Dobrowolski zastąpił prof. Henryka Samsonowicza na stanowisku rektora Uniwersytetu Warszawskiego.
12 kwietnia - Radio Solidarność nadało w Warszawie pierwszą audycję.
22 kwietnia - kierownictwo nad zdelegalizowaną "Solidarnością" przejęła Tymczasowa Komisja Koordynacyjna (TKK).
22 kwietnia - początek plenum KC PZPR poświęconego sytuacji gospodarczej i projektowi ustawy o samorządzie pracowniczym.
23 kwietnia - klub "Kuźnica" potępił akty wrogości wobec artystów, którzy zajęli bardziej pojednawczą postawę wobec polityki władz.
24 kwietnia - wyemitowane zostało pierwsze notowanie Listy Przebojów Programu Trzeciego.
25 kwietnia - spotkanie Wojciecha Jaruzelskiego z prymasem Józefem Glempem.
28 kwietnia - złagodzenie rygorów stanu wojennego; zwolniono lub urlopowano tysiąc internowanych.
30 kwietnia - kolejne porwanie samolotu PLL LOT, samolot został opanowany przez ośmiu porywaczy i skierowany na lotnisko Tempelhof, gdzie większość pasażerów poprosiła o azyl.
1 maja - święto 1 Maja uczczono manifestacją oficjalną i kontrmanifestacjami.
3 maja - w zajściach ulicznych w Warszawie zatrzymano 271 osób, 51 milicjantów i 10 osób cywilnych zostało rannych. Manifestowano także w Gdańsku, Szczecinie, Krakowie i Lublinie.
4 maja - Sejm uchwalił ustawę o Narodowej Radzie Kultury, mającej być reprezentatywnym organem doradczym premiera rządu.
4 maja - w następstwie demonstracji, jakie miały miejsce poprzedniego dnia, w większych miastach przywrócono zniesioną przed 1 maja godzinę milicyjną.
9 maja - usunięto dwóch dyplomatów USA za czyny "sprzeczne ze statusem dyplomatycznym". Proporcjonalna retorsja władz USA.
13 maja - w większych miastach odbyły się krótkie demonstracje przeciwko stanowi wojennemu.
3 czerwca - ukazał się pierwszy numer nowego tygodnika "Tu i Teraz"; redaktorem naczelnym został Kazimierz Koźniewski.
5 czerwca - Marian Woźniak zastąpił Stanisława Kociołka na stanowisko pierwszego sekretarza Komitetu Warszawskiego PZPR.
13 czerwca - Wrocław, Nowa Huta, Gdańsk miejscem manifestacji przeciwko rygorom stanu wojennego.
26 czerwca - w Koszalinie odbyła się 186. konferencja plenarna Episkopatu w 10. rocznicę ustanowienia nowych diecezji na Ziemiach Zachodnich i Północnych.
4 lipca - podniesiono banderę na nowym żaglowcu szkolnym "Dar Młodzieży".
6 lipca - aresztowano grupę organizatorów radia "Solidarność".
15 lipca - służba bezpieczeństwa przeprowadziła w 8 wielkich zakładach "rozmowy ostrzegawcze" z pracownikami, którzy prowadzili konspiracyjną działalność związkową.
20 lipca - deklaracja w sprawie utworzenia PRON (Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego).
20 sierpnia - warszawski Plac Zwycięstwa został otoczony płotem, by uniemożliwić układanie krzyża z kwiatów, upamiętniającego wizytę papieża Jana Pawła II i zmarłego kardynała Stefana Wyszyńskiego.
24 sierpnia - deklaracja Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Robotników (emanacja "Solidarności" Rolników Indywidualnych).
31 sierpnia - manifestacje z okazji drugiej rocznicy porozumień sierpniowych w co najmniej 66 miastach. Interweniowały oddziały ZOMO.
31 sierpnia – Aresztowano Zbigniewa Romaszewskiego, jednego z podziemnych przywódców "NSZZ Solidarność"
4 września - Aresztowano 4 działaczy KSS KOR.
5 września - na Jasnej Górze podczas uroczystości dożynkowych, kazanie wygłosił biskup Ignacy Tokarczuk.
8 września - zakończył się proces "grodziski" przeciwko grupie chłopców, oskarżonych o zabójstwo sierżanta milicji Z. Karosa i działalność spiskową. 18-letni główny oskarżony skazany został na 25 lat więzienia, a ks. Sylwester Zych, który przechowywał broń, otrzymał wyrok kilkuletni.
8 października - Sejm "okrężnie" zdelegalizował "Solidarność".
8 października - wyrok w procesie kierownictwa KPN; Leszek Moczulski skazany na 7 lat więzienia.
11 października - manifestacja i zamieszki po delegalizacji "Solidarności".
18 października - w Krakowie utworzono Papieską Akademię Teologiczną.
27 października - Rząd PRL zapowiedział retorsje wobec zawieszenia wobec Polski klauzuli najwyższego uprzywilejowania przez prezydenta USA Ronalda Reagana.
8 listopada - po spotkaniu Jaruzelski-Glemp powiadomiono, że władze PRL zaprosiły papieża do odwiedzenia kraju w czerwcu 1983 roku.
12 listopada - zwolnienie z internowania Lecha Wałęsy.
22 listopada - uprowadzenie samolotu PLL LOT An-24 nr SP-LTK. Załoga samolotu została sterroryzowana przez funkcjonariusza milicji, pełniącego służbę w zabezpieczeniu lotu. Samolot wylądował na lotnisku Tempelhof w Berlinie Zachodnim, gdzie doszło do wymiany ognia pomiędzy porywaczem, a pozostałymi członkami ochrony. Wskutek strzelaniny ranny został porywacz.
24 listopada - Jan Dobraczyński, lider rodzącego się PRON, wystosował apel do Sejmu o zniesienie w całym kraju stanu wojennego.
28 listopada - wnuczka poety Krystyna Michalska odsłoniła w Krakowie pomnik Stanisława Wyspiańskiego, projektu M.Koniecznego, w 75. rocznicę jego śmierci.
29 listopada - uchylono internowanie wobec 327 osób.
29 listopada na 30 listopada - (w nocy z niedzieli na poniedziałek) w wyniku wybuchu pyłu węglowego w kopalni "Dymitrow" w Bytomiu zginęło 18 osób - sami ratownicy górniczy i lekarz OSRG Sosnowiec.
1 grudnia - władze rozwiązały stowarzyszenie aktorów ZASP.
5 grudnia - ukazał się pierwszy numer tygodnika Wprost. Początkowo zasięgiem obejmował Poznań i Wielkopolskę, ale dzięki stałemu ulepszaniu formuły pisma, tygodnik zwiększył zasięg na ogólnopolski.
11 grudnia - rząd zerwał współpracę naukową i kulturalną z agencjami rządowymi USA, wprowadził ograniczenia wizowe.
20 grudnia - premier powołał Narodową Radę Kultury jako ciało doradcze; liczyła 150 osób, z tego ponad 100 na podstawie imiennych zaproszeń. Przewodniczącym został prof. Bogdan Suchodolski.
28 grudnia - tąpnięcie w drążonym chodniku kopalni "Katowice" spowodowało śmierć 5 górników.
31 grudnia - zawieszenie stanu wojennego.

[edytuj] Wydarzenia na świecie

13 stycznia - Boeing 737 linii Air Florida, tuż po starcie z lotniska w Waszyngtonie, spadł do rzeki Potomak, zawadzając wcześniej o most i pociągając za sobą kilka samochodów. Zginęło 78 osób, 6 uratowano.
26 stycznia - Mauno Koivisto nowym prezydentem Finlandii, zastąpił urzędującego na tym stanowisku od 1956 Urho Kekkonena,
28 stycznia - amerykański generał James Dozier został odbity z rąk terrorystów Czerwonych Brygad po 42 dniach niewoli.
12 lutego - papież Jan Paweł II rozpoczął podróż apostolską po Afryce, pierwszą podróż zagraniczną od zamachu 13 maja 1981
15 lutego - u wybrzeży Nowej Fundlandii zatonęła platforma wiertnicza "Ocean Ranger". Zginęła cała załoga - 84 osoby.
23 lutego - mieszkańcy Grenlandii opowiedzieli się w referendum za wystąpieniem z EWG.
4 marca - prezydent Francji François Mitterrand przemawiał w Knesecie, wzywając Izrael do uznania prawa Palestyńczyków do własnego państwa.
2 kwietnia - 800 żołnierzy argentyńskich dokonało inwazji na znajdujące się w rękach Brytyjczyków wyspy archipelagu Falklandów. Między Argentyną i Wielką Brytanią wybuchła wojna o Falklandy-Malwiny.
11 kwietnia - w Jerozolimie izraelski żołnierz ostrzelał grupę muzułmanów modlących się w Kopule na Skale, zabijając 2 osoby i raniąc kilkadziesiąt. Wywołało to gwałtowne zamieszki i strajki na terytoriach okupowanych.
25 kwietnia - Izrael zwrócił Egiptowi zajęty w 1967 roku półwysep Synaj,
25 kwietnia - wojska brytyjskie wylądowały na Południowej Georgii i po krótkiej walce odbiły wyspę z rąk Argentyńczyków,
2 maja - w wojnie o Falklandy brytyjski okręt podwodny HMS Conqueror zatopił argentyński krążownik „General Belgrano”. Zginęło 321 argentyńskich marynarzy.
13 maja - udaremniona próba zamachu na papieża Jana Pawła II podczas jego pielgrzymki do Fatimy.
21 maja - pierwsze większe oddziały brytyjskie wylądowały na Falklandach w pobliżu Port San Carlos.
24 maja - w wojnie iracko-irańskiej wojska irańskie odbiły miasto Korramszahr, utracone na początku wojny.
30 maja - Hiszpania przystąpiła do NATO.
6 czerwca - interwencja izraelska w południowym Libanie, gdzie mieściła się główna kwatera OWP. Rozpoczęła się Wojna libańska.
14 czerwca - Brytyjczycy odbili Falklandy z rąk Argentyńczyków.
18 czerwca - w rezultacie przegranej wojny o Falklandy, pod naciskiem wewnętrznych niepokojów, gen. Leopoldo Galtieri zrezygnował ze stanowiska prezydenta Argentyny.
25 czerwca - Alexander Haig złożył dymisję ze stanowiska sekretarza stanu USA.
29 czerwca - w Genewie rozpoczęły sie rokowania pomiędzy USA a ZSRR o redukcji broni strategicznych, nazwane START.
11 lipca - Włochy zdobywają po raz trzeci tytuł mistrza świata w piłce nożnej (poprzednio w 1934 i 1938).
21 sierpnia - pod nadzorem wojsk francuskich rozpoczęła się ewakuacja bojowników OWP z oblężonego przez Izraelczyków zachodniego Bejrutu.
16 września - rozpoczęła się masakra palestyńskich uchodźców w libańskich obozach Sabra i Szatila.
1 października - Helmut Kohl zostaje wybrany na kanclerza Niemiec głosami koalicji CDU/CSU i FDP.
8 listopada - ponad 90% Turków opowiedziało się za nową konstytucją, czym zgodziło się na przedłużenie o kolejne 7 lat sprawowania władzy prezydenckiej przez szefa rządu wojskowego Kenana Evrena.
10 listopada - w wieku 75 lat zmarł przywódca Związku Radzieckiego Leonid Breżniew. Zastąpił go Jurij Andropow.
2 grudnia - w Centrum Medycznym w Utah odbyła się pierwsza operacja wszczepienia człowiekowi sztucznego serca. Operacja trwała 7,5 godziny i zakończyła się pomyślnie.