Adolphe Pégoud

Z Wikipedii

Adolphe Pegoud w samolocie Bleriot XI, 1913

Pocztówka poświęcona Adolphe Pegoud i akrobacji lotniczej

Adolphe Célestin Pégoud (13 czerwca 1889 - 31 sierpnia 1915), francuski lotnik z początkowego okresu I wojny światowej - pierwszy as myśliwski, pionier akrobacji lotniczej.

Urodzony w wiosce Montferrat, w wieku 18 lat wstąpił do służby wojskowej w kawalerii, służąc m.in. w północnej Afryce. W lutym 1913 zakończył służbę wojskową i poświęcił się lotnictwu. Już 1 marca 1913 uzyskał licencję pilota (nr 1243), po czym został oblatywaczem w zakładach lotniczych Bleriot, stając się już przed wojną znanym lotnikiem. 19 sierpnia 1913 wykonał pierwszy w świecie skok ze spadochronem z samolotu. 21 września 1913, na samolocie Bleriot XI, podczas pokazu w Buc, pierwszy raz wykonał publicznie pętlę (w pierwszeństwie wykonania tego manewru wyprzedził go o kilka dni rosyjski lotnik Piotr Niestierow, lecz dopiero wyczyn Pegouda stał się znany szerzej). Prowadząc w wielu europejskich krajach publiczne pokazy akrobacji w 1913 i 1914 roku, wykonywał także figury jak ślizg i lot odwrócony.

Po wybuchu I wojny światowej, w 1914, wstąpił do francuskiego lotnictwa wojskowego, które pełniło wówczas jeszcze głównie funkcję rozpoznawczą. Latając w eskadrze MF25 na samolocie Farman MF jako pilot, z mechanikiem - obserwatorem Léonem Lerendu, wykonywali misje bombowe i rozpoznawcze, a przy nadarzających się okazjach próbowali ścigać niemieckie samoloty. 1 października przy pomocy zrzucanych stalowych strzałek zniszczyli niemiecki balon obserwacyjny. 9 października Pegoud został po raz pierwszy wymieniony w rozkazie Armii, w grudniu awansowany na stopień Adjudant. 5 lutego 1915 Pegoud zaatakował dwa niemieckie samoloty rozpoznawcze Taube i Aviatik, które zostały zestrzelone przez Lerendu z karabinu maszynowego, po czym zmusili oni do lądowania trzeci samolot. Za ten czyn Pegoud został odznaczony 17 lutego Medalem Wojennym (Médaille Militaire). Z uwagi na osiągnięcia i sławę jako lotnika, prasa francuska zaczęła nazywać Pegoud "asem" (błędnie uważa się czasami, że pierwszym asem był Roland Garros). W ten sposób po raz pierwszy pojawiło się określenie lotnika jako asa, nadawane następnie lotnikom, którzy zniszczyli co najmniej 5 samolotów wroga (jako pierwszemu: Jean'owi Navarre).

Pegoud dekorowany Krzyżem Wojennym

W ciągu następnych miesięcy załoga Pegoud zniszczyła 2 dalsze niemieckie samoloty. Szóste zwycięstwo 11 lipca 1915, na samolocie Nieuport 10 w eskadrze MS49, było jednocześnie pierwszym w charakterze lotnika "czysto" myśliwskiego. Pegoud lecąc sam zestrzelił samolot Aviatik z karabinu maszynowego, zamontowanego przez siebie pod kątem do góry, w celu ominięcia śmigła. Został następnie awansowany na stopień oficerski Sous Lieutenant (podporucznik). Cytowany kilkakrotnie w rozkazach armii, został odznaczony Krzyżem Wojennym (Croix de Guerre) z palmami. Według danych francuskich, Pegoud odniósł łącznie 6 zwycięstw powietrznych, oraz 3 niepotwierdzone, aczkolwiek większość została zestrzelonych przez strzelców - obserwatorów z jego załogi.

28 sierpnia 1915 podczas walki powietrznej, samolot Pegouda został uszkodzony. Zdołał doprowadzić jednak samolot na lotnisko, za co został odznaczony Legią Honorową. W kolejnej jednak walce powietrznej 31 sierpnia 1915, Pegoud został śmiertelnie raniony przez strzelca niemieckiego samolotu rozpoznawczego i jego Nieuport rozbił się. Pilot niemieckiego samolotu, Kandulski, przed wojną uczył się pilotażu u Pegoud. Ciekawostką charakteryzującą wczesny etap wojny powietrznej jest, że na wiadomość o śmierci Pegoud ta sama niemiecka załoga później zrzuciła nad francuskimi pozycjami wieniec żałobny.