Akademia Marynarki Wojennej
Z Wikipedii
Współrzędne: 54°32'35" N 18°32'43" E
Akademia Marynarki Wojennej | |
Logo Akademii Marynarki Wojennej | |
Historia | |
Państwo | Polska |
Sformowanie | 1955 |
Patron | Bohaterowie Westerplatte |
Dowódcy | |
Pierwszy | kmdr Stanisław Leszczyński |
Obecny | kontradm. dr Czesław Dyrcz |
Organizacja | |
Dyslokacja | Gdynia |
Podporządkowanie | Dowództwo Marynarki Wojennej |
Skład | Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego, Wydział Mechaniczno-Elektryczny, Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich, Instytut Nauk Społecznych |
Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte - wyższa uczelnia wojskowa, wchodząca w skład polskiej Marynarki Wojennej. Kształci podchorążych oraz osoby cywilne na kierunkach związanych z nawigacją i mechaniką morską oraz obronnością. Wywodzi się z Tymczasowych Instruktorskich Kursów dla Oficerów, Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej, Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej oraz Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej. Mieści się w Gdyni.
[edytuj] Historia
[edytuj] Tymczasowe Instruktorskie Kursy dla Oficerów (1921)
Po odtworzeniu 28 listopada 1918 przez marsz. Polski Józefa Piłsudskiego polskiej Marynarki Wojennej przystąpiono do organizowania od podstaw tego rodzaju Sił Zbrojnych. Jednym z głównych zadań było utworzenie systemu szkoleniowego. W związku ze znaczącym brakiem kadr podoficerskich i marynarskich początkowo zajęto się kształceniem specjalistów i poborowych, formując w 1920 Szkołę Marynarzy oraz dywizjon ćwiczebny.
Ze względu na znaczną ilość oficerów przybyłych z marynarek wojennych państw zaborczych nie było natychmiastowej potrzeby tworzenia systemu szkolnictwa dla tego korpusu. Dopiero po wojnie polsko-bolszewickiej, w której wzięła udział znaczna część składu osobowego Marynarki Wojennej rozpoczęto budowę morskiej szkoły oficerskiej. Rozkazem szefa Departamentu dla Spraw Morskich gen. por. mar. Kazimierza Porębskiego, z dniem 20 marca 1921 sformowano w Toruniu Tymczasowe Kursy Instruktorskie dla Oficerów (TIK), które były formą przejściową i polegały na przeszkalaniu oficerów i podoficerów z Wojsk Lądowych do służby na okrętach. Na 18-miesięczną naukę przyjmowano kandydatów już posiadających wiedzę wojskową i techniczną. Zakres zajęć teoretycznych obejmował wyłącznie przedmioty dotyczące nawigacji morskiej, budowy okrętów i uzbrojenia okrętowego oraz taktyki morskiej, a poszerzony był o język angielski. W trakcie szkolenia prawie połowę czasu (8 miesięcy) stanowiły praktyki morskie na okrętach. Dowódcą był mjr mar. Adam Mohuczy. Łącznie Tymczasowe Kursy Instruktorskie ukończyło 39 oficerów.
[edytuj] Oficerska Szkoła Marynarki Wojennej (1922)
1 października 1922 szef Departamentu dla Spraw Morskich wadm. Kazimierz Porębski nakazał do 6 listopada 1922 utworzyć Oficerską Szkołę Marynarki Wojennej (OSMW) w Toruniu. Nowa, składająca się tylko z 1 wydziału szkoła miała realizować program kształcenia oficerów pokładowych od podstaw. Kandydaci rekrutowani byli również ze środowiska cywilnego i nie musieli posiadać znajomości wiedzy wojskowej i technicznej. Początkowo czas nauki wynosił 2 lata, a w 1924 wydłużony został do 3 lat. Wykłady dzieliły się na przedmioty ogólnowojskowe (musztra, regulaminy itp.), morskie (nawigacja, meteorologia, uzbrojenie itp.), pomocnicze (chemia, matematyka, fizyka) oraz ogólne (prawo, języki obce itp.). Podczas nauki podchorążowie odbywali w sumie rok praktyk morskich na OORP "Komendant Piłsudski" i "Generał Haller" oraz innych jednostkach pływających.
Komendanci Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej:
- kmdr por. Adam Mohuczy (1 października 1922 - 15 października 1924)
- kmdr Witold Panasiewicz (15 października 1924 - 10 października 1925)
- kmdr Czesław Petelenz (10 października 1925 - grudzień 1926)
- kmdr por. dypl. Stefan Frankowski (grudzień 1926 - 19 października 1928).
[edytuj] Szkoła Podchorążych Marynarki Wojennej (1928)
Kolejna zmiana nazwy szkoły związana była z reorganizacją szkolnictwa w całym Wojsku Polskim. Zgodnie z zarządzeniem ministra spraw wojskowych marsz. Polski Józefa Piłsudskiego 19 października 1928 Oficerską Szkołę Marynarki Wojennej przemianowano na Szkołę Podchorążych Marynarki Wojennej (SPMW). W stosunku do Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej system rekrutacji i kształcenia pozostał niezmieniony, natomiast znacznie zreorganizowano strukturę. Od 1931 zaczęto przyjmować kandydatów na oficerów w Morskim Korpusie Technicznym. W tym celu utworzono 2 Wydziały: Morski i Techniczny. Praktyki podchorążych Wydziału Morskiego odbywały się głównie na ORP Iskra, a Wydziału Technicznego na ORP Wilia. W 1935 powstał Wydział Administracyjny przeznaczony dla przyszłych administracji morskiej. W 1938 szkołę przeniesiono z Torunia do Bydgoszczy.
W Szkole Podchorążych Marynarki Wojennej wprowadzono na wzór francuski system kursów przeznaczonych dla oficerów: Oficerskie Kursy Taktyczne (OKT) - od 1930, Kurs Oficerów Artylerii Morskiej (KOAM) - od 1932, Kurs Oficerów Sygnałowych (KOS) - 1932, Kurs Oficerski Obserwatorów Lotnictwa Morskiego (KOOLM) - od 1933, Kurs Oficerów Broni Podwodnej (KOBrP) - od 1934, Kurs Oficerów Nawigacyjnych (KON) - od 1934 oraz Wyższy Kurs Taktyczny (WKT) - od 1938. W latach 1928-1939 Wydział Morski ukończyło 173, Wydział Techniczny 23, a Wydział Administracyjny 12 słuchaczy. Kursy odbyło 158 oficerów.
Podczas kampania wrześniowej w 1939 oficerowie i podchorążowie Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej, którzy przebywali w kraju brali czynny udział w działaniach wojennych, głównie na lądzie. 24 sierpnia 1939 wyokrętowano podchorążych średniego rocznika i wraz z kandydatami odbywającymi szkolenie unitarne na Oksywiu odesłano do Bydgośczy. W dniu wybuchu wojny komendant otrzymał rozkaz ewakuacji szkoły do Pińska, gdzie 12 września nastąpiło rozwiązanie szkoły. Jednocześnie kmdr Morgenstern mianował kandydatów podchorążymi, a podchorążych średniego rocznika promował na podchorążych starszego rocznika. Podchorążych starszego rocznika wcielono do formujących sie ze spieszonych marynarzy Flotylli Pińskiej batalionów morskich, a wszyscy podchorążowie młodszego rocznika wstąpili do tych pododdziałów na ochotnika.
Na okręty Floty oddelegowano 14 podchorążych starszego rocznika, z których 6 w ramach realizacji planu "Peking" przeszło na niszczycielach do Wielkiej Brytanii. Również do Wielkiej Brytanii przedostało się 3 oficerów i 60 podchorążych, którzy w momencie rozpoczęcia wojny odbywali zagraniczne rejsy szkolne na OORP "Iskra" i "Wilia", a także niektórzy uczestnicy kampanii wrześniowej.
W latach 1928-1939 Szkołą Podchorążych Marynarki Wojennej dowodzili:
- kmdr dypl. Stefan Frankowski (19 października 1928 - 13 maja 1929)
- p.o. kpt. mar. dypl. Jerzy Kłossowski (13 maja 1929 - 23 maja 1929)
- kmdr por. Karol Korytowski (23 maja 1929 - 4 kwietnia 1933)
- kmdr por. Tadeusz Morgenstern-Podjazd (4 kwietnia 1933 - 10 października 1937)
- kmdr por. dypl. Tadeusz Stoklasa (10 października 1937 - 18 sierpnia 1939)
- kmdr Tadeusz Morgenstern-Podjazd (18 sierpnia 1939 - 19 września 1939).
[edytuj] Szkoła Podchorążych Marynarki Wojennej (1939)
25 listopada 1939 rozkazem szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej kadm. Jerzego Świrskiego reaktywowano w Wielkiej Brytanii Szkołę Podchorążych Marynarki Wojennej. Głównym celem odtworzenia szkoły było dokończenie procesu kształcenia przez podchorążych, którym udało przedostać się do Wielkiej Brytanii. W późniejszym okresie kandydatów na oficerów rekrutowano także spośród podoficerów i marynarzy. System nauczania nie zmienił się znacznie w stosunku do czasów przedwojennych, ale praktyka morska odbywała się głównie na okrętach Royal Navy. 17 września 1943 szef Kierownictwa Marynarki Wojennej kadm. Jerzy Świrski powołał do życia Szkołę Podchorążych Rezerwy Marynarki Wojennej (SPRMW), która miała wspólną komendę ze Szkołą Podchorążych Marynarki Wojennej. Nowa szkoła przygotowywała kadry dla przyszłej Marynarki Wojennej w Polsce, którą planowano utworzyć po zakończeniu II wojny światowej.
Szkoła Podchorążych Marynarki Wojennej mieściła się kolejno na ORP Gdynia i w Plymouth, a od 1943 razem ze Szkołą Podchorążych Rezerwy Marynarki Wojennej w Bickleigh i Okehampton. 25 listopada 1946 obydwie szkoły zlikwidowano zarządzeniem szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej kadm. Jerzego Świrskiego. Od 1939 do 1946 Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej ukończyło: w Korpusie Morskim 53 podporuczników marynarki i 40 podporuczników marynarki rezerwy, w Morskim Korpusie Technicznym 16 podporuczników marynarki i 2 podporuczników marynarki rezerwy, a w Korusie Oficerów Służb Marynarki Wojennej 5 podporuczników marynarki i 9 podporuczników marynarki rezerwy. Absolwentami kursów było 49 oficerów.
Komendanci Szkół Podchorążych Marynarki Wojennej w Wielkiej Brytanii:
- kmdr por. Ludwik Ziębicki (25 listopada 1939 - 18 stycznia 1940)
- kmdr Witold Zajączkowski (18 stycznia 1940 - 18 października 1940)
- kmdr por. Włodzimierz Kodrębski (18 października 1940 - 5 października 1941)
- p.o. kmdr ppor. Mirosław Kownacki (5 października 1941 - 20 marca 1942)
- p.o. kmdr ppor. Zbigniew Wojewódzki (20 marca 1942 - 18 października 1943)
- kmdr por. Wojciech Francki (18 października 1943 - 28 sierpnia 1945)
- kmdr Tadeusz Morgenstern-Podjazd (18 października 1945 - 25 listopada 1946).
[edytuj] Oficerska Szkoła Marynarki Wojennej (1946)
18 stycznia 1946 naczelny dowódca Wojska Polskiego marsz. Polski Michał Rola-Żymierski polecił utworzyć wojskową szkołę morską. Wykonując polecenie szef Sztabu Głównego, pełniący obowiązki dowódca Marynarki Wojennej kmdr dypl. Adam Mohuczy wydał 1 lutego 1946 rozkaz o sformowaniu w Gdyni Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej (OSMW). Odtworzona w powojennej Polsce Oficerska Szkoła Marynarki Wojennej była przejściowym rozwiązaniem przed utworzeniem wyższej wojskowej uczelni morskiej. Po utworzeniu Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej zakończono przyjmowanie kandydatów i rozwiązano Oficerską Szkołę Marynarki Wojennej.
Pierwszy rocznik rozpoczął naukę w systemie 3-letnim, w kolejnych latach wprowadzono 4-letni okres nauczania. Do szkoły przyjmowano kandydatów, którzy mieli ukończone 4 klasy szkoły średniej, a pierwszeństwo przysługiwało marynarzom i podoficerom Marynarki Wojennej oraz oficerom Wojsk Lądowych. Na Wydziale Pokładowym nauka składała się z cyklów: ogólnego, politycznego, prowadzenia okrętów, taktyki morskiej, broni morskiej, wiedzy morskiej, łącznościowo-radiolokacyjnego oraz praktyki morskiej. Natomiast na Wydziale Technicznym plan nauki zawierał przedmioty ogólne, polityczne, ogólnotechniczne, elektroniczne, elektrotechniczne, silnikowe oraz praktyki morskie i zakładowe. Na koniec edukacji podchorążowie zdawali egzaminy i prace dyplomowe, po zaliczeniu których otrzymywali specjalności, na Wydziale Pokładowym - pokładową, a na Wydziale Technicznym: parową, spalinową lub elektryczną. Początkowo praktyki morskie odbywały się na cywilnej fregacie s/y "Dar Pomorza". W 1948 szkole podporządkowano szkuner szkolny ORP "Iskra", a w 1951 parowiec szkolny ORP "Zetempowiec". Oficerską Szkołę Marynarki Wojennej ukończyło ok. 500 oficerów.
W latach 1946-1958 Oficerską Szkołą Marynarki Wojennej kierowali:
- p.o. kmdr ppor. Stanisław Mieszkowski (3 lipca 1946 - 5 marca 1947)
- kmdr por. Adam Rychel (5 marca 1947 - 4 kwietnia 1948)
- kmdr Robert Satanowski (4 kwietnia 1948 - 7 października 1949)
- kmdr Witold Rukiewicz (7 października 1949 - 5 listopada 1951)
- p.o. kmdr por. Tadeusz Makarewicz (5 listopada 1951 - 24 grudnia 1952)
- kmdr Mikołaj Rożkow (24 grudnia 1952 - 13 września 1954)
- kmdr Stanisław Leszczyński (13 września 1954 - 18 października 1958).
[edytuj] Wyższa Szkoła Marynarki Wojennej (1955)
Uchwałą Rady Ministrów z 11 czerwca 1955 w miejsce Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej powołano Wyższą Szkołę Marynarki Wojennej (WSMW), wyższą uczelnię wojskową na prawach akademii. W 1956 Wyższej Szkole Marynarki Wojennej nadano imię Bohaterów Westerplatte. Początkowo istniały w niej 4 fakultety: nawigacji i łączności, broni morskich, techniczny oraz zaoczny. W 1956 zlikwidowano fakultet zaoczny, a w 1957 pozostałe zreformowano w Wydział Morski i Wydział Techniczny. W latach 1974-1975 podniesiono bandery na dużym okręcie szkolnym ORP Wodnik oraz 3 kutrach szkolnych: OORP Podchorąży, Kadet i Elew. W 1976 ORP Gryf zastąpił starszą jednostkę o tym samym imieniu, eks ORP Zetempowiec. Po wcieleniu ORP Gryf wszystkie okręty szkolne zorganizowano w grupę okrętów szkolnych.
Program studiów nawigacyjnych i mechanicznych był tożsamy z prowadzonym na cywilnych uczelniach morskich, poszerzony o przedmioty z dziedzin ogólnowojskowych i uzbrojenia morskiego. Absolwenci obu wydziałów uzyskiwali tytuł naukowy inżyniera. Od 1955 absolwenci Wydziału Pokładowego mogli ubiegać się o przyjęcie na Kurs Doskonalenia Oficerów i Wyższy Kurs Dowódczy, po ukończeniu których uzyskiwali tytuł oficera dyplomowanego. W 1959 dla absolwentów Wydziału Technicznego otwarto studia magisterskie. W 1968 utworzono Szkołę Chorążych Marynarki Wojennej, a w późniejszym czasie uczelnia uzyskała prawo nadawania tytułów doktora inżyniera w zakresie nauk nawigacyjnych i mechaniki okrętowej. Wyższą Szkołę Marynarki Wojennej ukończyło ok. 2000 oficerów i 800 chorążych.
Komendanci Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej:
- kmdr Stanisław Leszczyński (11 czerwca 1955 - 18 października 1958).
- p.o. kmdr por. Tadeusz Makarewicz (18 października 1958 - 3 lutego 1959)
- kmdr Kazimierz Podrucki (3 lutego 1959 - 21 stycznia 1966)
- kadm. mgr Gereon Grzenia-Romanowski (21 stycznia 1966 - 14 marca 1969)
- kadm. mgr Henryk Pietraszkiewicz (14 marca 1969 - 1 grudnia 1969)
- kmdr doc. dr inż. Edward Łączny (1 grudnia 1969 - 27 lutego 1971)
- kadm. dr Witold Gliński (27 lutego 1971 - 18 października 1983)
- kmdr doc. dr hab. Jerzy Apanowicz (18 października 1983 - 17 lipca 1987)
[edytuj] Akademia Marynarki Wojennej (1987)
17 lipca 1987 Sejm uchwalił ustawę o przekształceniu Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej w Akademię Marynarki Wojennej (AMW). Utworzenie Akademii Marynarki Wojennej ujednoliciło nazwę ze statusem uczelni. Początkowo przejęła ona strukturę i system kształcenia swojej poprzedniczki. Pod koniec lat 90. na kierunkach wojskowych wprowadzono studia magisterskie oraz otwarto cywilne kierunki studiów: nawigację, mechanikę, stosunki międzynarodowe i pedagogikę. W 1994 rozformowano grupę okrętów szkolnych, a jednostki pływające przekazano do dywizjonu Okrętów Szkolno-Badawczych 3. Flotylli Okrętów w Gdyni. W 2002 zlikwidowano Szkołę Chorążych Marynarki Wojennej. Około 2000 Instytut Dowódczo-Sztabowy rozwinięto w Wydział Dowodzenia i Zarządzania, a następnie Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich, który uzyskał możliwość nadawania tytułów naukowych w zakresie nauk wojskowych. Po utworzeniu Wydziału Dowodzenia i Operacji Morskich wyodrębniono Instytut Nauk Społecznych. Do 2006 uczelnię ukończyło ok. 600 oficerów i 300 chorążych.
Komendanci Akademii Marynarki Wojennej:
- kmdr doc. dr hab. Jerzy Apanowicz (17 lipca 1987 - 10 listopada 1988)
- kadm. Kazimierz Bossy (10 listopada 1988 - 5 lutego 1993)
- kadm. Henryk Matuszczyk (5 lutego 1993 - 3 października 1994)
- kadm. prof. dr hab. Antoni Komorowski (3 października 1994 - 2003)
- kadm. prof. dr hab. inż. Zygmunt Kitowski (17 listopada 2003 - 26 kwietnia 2007)
- kadm. dr inż. Czesław Dyrcz (od 26 kwietnia 2007)
[edytuj] Organizacja
[edytuj] Struktura organizacyjna
- Komenda Akademii Marynarki Wojennej
- Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich
- Instytut Operacji Morskich
- Instytut Bezpieczeństwa Morskiego
- Ośrodek Analiz Decyzyjnych i Działań Morskich
- Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego
- Instytut Broni Morskich
- Instytut Morskich Systemów Radioelektronicznych
- Instytut Nawigacji i Hydrografii Morskiej
- Wydział Mechaniczno-Elektryczny
- Instytut Konstrukcji i Eksploatacji Okrętów
- Instytut Podstaw Techniki
- Katedra Matematyki i Fizyki
- Instytut Nauk Społecznych
- Studium Języków Obcych
- Studium Szkolenia Ogólnomorskiego
- Studium Szkolenia Ogólnowojskowego
- Oddział Kształcenia
- Oddział Naukowy
- Logistyka
- Kwestura
- Biblioteka Główna
- Biuro Rektora
- Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich
[edytuj] Władze
- Komendant-rektor – kadm. dr inż. Czesław Dyrcz
- Zastępca komendanta – kmdr dr inż. Mariusz Mięsikowski
- Prorektor do spraw dydaktycznych – kmdr dr hab. inż. Cezary Specht, prof. nadzw. AMW
- Prorektor do spraw naukowych – dr hab. inż. Grażyna Grelowska, prof. nadzw. AMW
- Prorektor do spraw studenckich – kmdr rez. dr hab. Jerzy Kojkoł, prof. nadzw. AMW
- Komendant-dziekan Wydziału Dowodzenia i Operacji Morskich – kmdr dr hab. Mariusz Zieliński, prof. nadzw. AMW
- Komendant-dziekan Wydziału Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego – kmdr dr hab. inż. Krzysztof Czaplewski, prof. nadzw. AMW
- Komendant-dziekan Wydziału Mechaniczno-Elektrycznego – kmdr dr hab. inż. Zbigniew Korczewski, prof. nadzw. AMW
- Dyrektor Instytutu Nauk Społecznych – kmdr rez. prof. dr hab. Andrzej Makowski
[edytuj] Kształcenie
[edytuj] Studia zawodowe i magisterskie
Studia wojskowe
- Nawigacja: eksploatacja okrętowych systemów pokładowych, morskie systemy informacyjne
- Mechanika i Budowa Maszyn: eksploatacja siłowni okrętowych, eksploatacja urządzeń elektrycznych
Studia cywilne
- Nawigacja: morskie systemy informacyjne, hydrografia i geodezja morska
- Mechanika i Budowa Maszyn: eksploatacja siłowni okrętowych, eksploatacja urządzeń elektrycznych, inżynieria portów i baz morskich, inżynierskie zastosowania komputerów, eksploatacja okrętowych systemów sterowania komputerowego, inżynieria bezpieczeństwa pracy
- Stosunki Międzynarodowe: administracja i gospodarka morska, bezpieczeństwo morskie państwa
- Pedagogika: wychowanie obronne i edukacja europejska, wychowanie obronne, patologie i dewiacje społeczne
- Bezpieczeństwo Narodowe: bezpieczeństwo morskie państwa, edukacja w bezpieczeństwie
[edytuj] Studia podyplomowe i doktoranckie, kursy
Studia podyplomowe
- wojskowe: taktyka marynarki wojennej, morska sztuka operacyjna, uzbrojenie
- cywilne: zarządzanie kryzysowe, zarządzanie logistyką
Studia doktoranckie
- wojskowe: budowa i eksploatacja maszyn, geodezja, kartografia, nauki wojskowe
Seminaria doktoranckie:
- cywilne: historia, bezpieczeństwo morskie
Kursy: radarowe, ARPA, hydrograficzne klasy A i B, systemu nawigacji satelitarnej GPS, systemu bezpieczeństwa morskiego GMDSS, ochrony przeciwpożarowej, indywidualnych technik ratunkowych, medyczne, językowe
[edytuj] Doktorzy honoris causa
- prof. dr hab. inż. Lech Kobyliński (1990)
- prof. dr hab. inż. Bolesław Mazurkiewicz (1997)
- prof. dr hab. inż. Władysław Wojnowski (2000)
- kmdr prof. dr Józef Urbański (2000)
- kadm. mgr Henryk Pietraszkiewicz (2001)
- prof. zw. dr inż. Jerzy Doerffer (2002)
- prof. dr hab. Longin Pastusiak (2003)
[edytuj] Bibliografia
- Władysław Białek, Tadeusz Struniewski Wyższa Szkoła Marynarki Wojennej imienia Bohaterów Westerplatte Wojskowy Instytut Historyczny , Warszawa 1978
- Julian Czerwiński, Małgorzata Czerwińska, Maria Babnis, Alfons Jankowski, Jan Sawicki Kadry Morskie Rzeczypospolitej. Tom II. Polska Marynarka Wojenna. Część I. Korpus oficerów 1918-1947. Wyższa Szkoła Morska, Gdynia 1996 (ISBN 83-86703-50-4)
- Strona internetowa Akademii Marynarki Wojennej - http://www.amw.gdynia.pl