Antyle Holenderskie

Antyle Holenderskie (De Nederlandse Antillen) – holenderskie terytorium autonomiczne w Małych Antylach (Ameryka Środkowa), obejmująca 5 wysp na Morzu Karaibskim: dwie większe u wybrzeży Wenezueli: Curaçao (444 km²) i Bonaire (288 km²) oraz trzy mniejsze na wschód od Portoryko (Wyspy Podwietrzne): Saba (13 km²), Sint Eustatius (21 km²) i południowa część Sint Maarten (34 km²) – część północna należy do Francji i jest znana jako Saint-Martin.

[edytuj] Warunki naturalne

Wyspy głównie nizinne, zbudowane ze skał wapiennych, z rozwiniętymi zjawiskami krasowymi, jedynie Saint Eustatius i Saba są wyżynne, pochodzenia wulkanicznego. Najwyższe wzniesienie stanowi wygasły wulkan Scenery (862 m n.p.m.) na wyspie Saba. Wyspy otoczone rafami koralowymi. Klimat podrównikowy, na północy wilgotny, na południu suchy. Częste huragany. Średnia temperatura w styczniu 20°C, w lipcu 28°C. Średnie roczne sumy opadów od 500 do 1000 mm. Brak stałej sieci rzecznej. Słodką wodę uzyskuje się z destylacji wody słonej. Roślinność stepowa i zarośla krzewiaste oraz suche lasy równikowe. Świat zwierzęcy i roślinny chroniony jest w kilku parkach narodowych i rezerwatach przyrody o łącznej powierzchni 13,5 ha, m.in.: Washington-Slagbaii, Bonaire, Christoffel.

[edytuj] Ustrój polityczny

Opis ustroju społeczno-politycznego, rodzaju rządów, podziału terytorialnego, opis instytucji itp. linki do podstron gdy konieczne.

[edytuj] Geografia

Podstawowe informacje o geografii i odsyłacz do artykuły o geografii kraju

[edytuj] Historia

Wyspy północne odkryte zostały już w 1493 przez samego Kolumba, natomiast południowe (Arubę, Bonaire i Curaçao, czyli tzw. holenderskie ABC) – 6 lat później przez Alonso de Hojeda. Najwcześniej skolonizowaną wyspą była Curaçao, gdzie w 1527 powstało pierwsze hiszpańskie osiedle. W 1632 Holendrzy pojawili się na Sint Eustatius, a dwa lata później zajęli Arubę, Bonaire i Curaçao (zobacz: Holenderska Kompania Zachodnioindyjska). W 1648 wyspa Sint Maarten została podzielona między Holendrów i Francuzów (ta część nazywana jest Saint-Martin). W latach 1828-1945 znane pod nazwą Holenderskie Indie Zachodnie. W 1949 wyspy te utworzyły połączone terytorium zależne Antyli Holenderskich, a w 5 lat później uzyskały status terytorium autonomicznego Królestwa Holandii. Władzę sprawuje lokalny parlament (Stany Antyli Holenderskich) oraz rząd powoływany przez gubernatora z nadania królewskiego. Od 1983 prowadzone są rozmowy nad przyznaniem wyspom niepodległości. W roku 1986 od Antyli Holenderskich odłączyła się wyspa Aruba i utworzyła samodzielną jednostkę w ramach Królestwa Holandii.

[edytuj] Przyszły status

W wyniku referendum przeprowadzonego na poszczególnych wyspach wchodzących w skład terytorium, 1 lipca 2007 roku Antyle Holenderskie miały przestać istnieć. Jednak w wyniku decyzji z listopda 2006 postanowiono odroczyć ten proces, wyznaczając nową datę na 15 grudnia 2008. W tym dniu wyspy Curaçao i Sint Maarten uzyskają status analogiczny do tego jaki ma obecnie Aruba (kraje wchodzące w skład Królestwa Niderlandów), a wyspy Bonaire, Saba i Sint Eustatius staną się holenderskimi "gminami zamorskimi", które będą mogły zostać włączone, jeśli sobie tego zażyczą, do Unii Europejskiej jako jej regiony zamorskie (outermost regions).

[edytuj] Gospodarka

Podstawą gospodarki jest przetwórstwo ropy naftowej ze złóż w Wenezueli. Odbywa się ono w jednym z największych na świecie zakładów rafineryjno-petrochemicznych na Curaçao. Duże znaczenie ma również bankowość, handel w portach wolnocłowych a także turystyka, jako że corocznie przybywa tu ok. 1,4 mln turystów. Ze względu na suchy klimat i słabe gleby uprawia się tu jedynie warzywa i owoce, m.in. pomarańcze służące do produkcji słynnego likieru curaçao.

Poważnym problemem Antyli Holenderskich jest niedobór wody pitnej. Z tego względu na tych wyspach znajdują się największe na świecie stacje odsalania wody morskiej.

[edytuj] Demografia

Większość mieszkańców wysp to Murzyni i Mulaci, posługujący się językiem papiamento – mieszaniną hiszpańskiego, portugalskiego, niderlandzkiego, angielskiego, francuskiego i języków afrykańskich. Formalnie językiem urzędowym jest niderlandzki. Dominującą religią jest chrześcijaństwo które wyznaje 99% mieszkańców, z czego 87% to katolicy a 12% protestanci.

p • d • e

Państwa Ameryki Północnej

Antigua i Barbuda • Bahamy • Barbados • Belize • Dominika • Dominikana • Grenada • Gwatemala • Haiti • Honduras • Jamajka • Kanada • Kostaryka • Kuba • Meksyk • Nikaragua • Panama • Saint Kitts i Nevis • Saint Lucia • Saint Vincent i Grenadyny • Salwador • Stany Zjednoczone • Trynidad i Tobago

Terytoria autonomiczne i zależne: Anguilla • Antyle Holenderskie¹ • Aruba • Bermudy • Brytyjskie Wyspy Dziewicze • Grenlandia • Gwadelupa • Kajmany • Martynika • Montserrat • Navassa • Portoryko • Saint-Barthélemy • Saint-Martin • Saint-Pierre i Miquelon • Turks i Caicos • Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych

¹ 15 grudnia 2008 Antyle Holenderskie przestaną istnieć, a w ich miejsce utworzonych zostanie 5 osobnych terytoriów zależnych Holandii: Bonaire, Curaçao, Saba, Sint Eustatius i Sint Maarten