Archidiecezja poznańska

Z Wikipedii

Archidiecezja poznańska
Siedziba biskupów	Poznań
Katedra diecezjalna	Archikatedra w Poznaniu
Metropolia	poznańska
Powierzchnia	9700 km²
Ilość wiernych	1537630
Ilość kapłanów	742
Ilość dekanatów	42
Ilość parafii	399 (w nich kościoły - 475)
Biskup ordynariusz	abp Stanisław Gądecki (metropolita poznański)
Biskup pomocniczy	bp Zdzisław Fortuniak bp Marek Jędraszewski bp Grzegorz Balcerek
Biskup senior	abp Juliusz Paetz

Archidiecezja poznańska - jedna z 14 archidiecezji obrządku łacińskiego w polskim Kościele katolickim:

• ustanowiona pierwszym biskupstwem misyjnym w 968 w Polsce podlegającym bezpośrednio Stolicy Apostolskiej, jego początek stanowi zbudowanie przez Mieszka I katedry. Pierwszy biskup misyjny Jordan (z pochodzenia Włoch, Burgundczyk lub Dalmatyńczyk) mianowany na stolicę biskupią przez papieża Jana XII zapoczątkował historię polskiej hierarchii kościelnej. Nie włączona do metropolii gnieźnieńskiej utworzonej w 1000, a dopiero po jej przywróceniu w 1076 za panowania Bolesława Śmiałego (wg innych źródeł diecezję przyłączono w I poł. XII wieku). Z chwilą podziału terytorium Polski na biskupstwa, przy diecezji poznańskiej pozostała część Mazowsza, na której powstał przed 1252 archidiakonat czerski z kolegiatą w Czersku, od 1406 warszawski (kolegiata przeniesiona w 1399). Możliwe, że archidiakonat mazowiecki powołano już w 1076 i miał początkowo kolegiatę w Grójcu. Na skutek rozbiorów Polski zmieniły się granice biskupstwa poznańskiego (mazowiecką część wraz z Warszawą odłączono od Poznania i w 1798 otrzymała własne biskupstwo). W ciągu ponad tysiąca lat istnienia biskupstwa zarządzało nim wielu wybitnych duchownych, jak biskupi Unger i Jan Lubrański, arcybiskupi Leon Michał Przyłuski, Walenty Dymek, Antoni Baraniak i Jerzy Stroba oraz kardynałowie hr. Mieczysław Ledóchowski - Halka, Edmund Dalbor i August Hlond.
• ustanowiona archidiecezją (częścią metropolii) w 1821 i połączona unią personalną z metropolią gnieźnieńską do 1946.

Instytucje archidiecezjalne

• Kuria metropolitalna - wzniesiona w 1834 przy placu, na którym stoi późnobarokowa rzeźba św. Jana Nepomucena z ok. 1730. Po drugiej stronie usytuowany jest Pałac Arcybiskupi.
• Metropolitalny Sąd Duchowny
• Archiwum Archidiecezjalne
• Muzeum Archidiecezjalne - zlokalizowane w budynku Akademii Lubrańskiego z 1518 roku. Posiada w swoich zbiorach min. Miecz świętego Piotra.

Główne świątynie

• Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła na Ostrowie Tumskim w Poznaniu
• Bazylika Matki Bożej Świętogórskiej Róży Duchownej na Świętej Górze w Gostyniu

Kapituły

• Katedralna przy Bazylice Archikatedralnej Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu
• Kolegiacka przy kolegiacie farnej pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny w Poznaniu
• Kolegiacka przy kolegiacie farnej pw. NMP Wniebowziętej w Środzie Wlkp.
• Kolegiacka przy kolegiacie pw. św. Mikołaja w Lesznie
• Kolegiacka przy kolegiacie pw. Matki Bożej Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa w Szamotułach

Patroni

• św. Stanisław
• bł. Bogumił
• św. Urszula Julia Ledóchowska

Biskupi

• metropolita (od 2002) - abp Stanisław Gądecki, wiceprzewodniczący KEP (od 2004)
• sufragan (od 1982) - bp Zdzisław Fortuniak
• sufragan (od 1997) - bp Marek Jędraszewski
• sufragan (od 1999) - bp Grzegorz Balcerek
• senior (od 2002) - abp Juliusz Paetz

Zgromadzenia zakonne

• męskie - 17 (domy zakonne - 32)
• żeńskie - 36 (domy zakonne - 118)

[edytuj] Zobacz też

• Biskupi poznańscy
• Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Polsce

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Archidiecezja poznańska