Bahrajn
Z Wikipedii
مملكة البحرين Królestwo Bahrajnu |
|||||
|
|||||
Dewiza: (arab.) بحريننا (Nasz Bahrajn (Bahrajnuna)) |
|||||
Hymn: Bahrainona | |||||
Język urzędowy | arabski | ||||
Stolica | Manama | ||||
Ustrój polityczny | monarchia konstytucyjna | ||||
Głowa państwa | król Hamad ibn Isa al-Chalifa | ||||
Szef rządu | premier Chalifa ibn Salman Al-Chalifa | ||||
Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
175. na świecie 620 km² 0% |
||||
Liczba ludności (2007) • całkowita • gęstość zaludnienia |
162. na świecie 718 3061▲ 1158 osób/km² |
||||
Jednostka monetarna | dinar Bahrajnu (BHD) | ||||
Niepodległość | od Wielkiej Brytanii 15 sierpnia 1971 |
||||
Religia dominująca | islam | ||||
Strefa czasowa | UTC +3 | ||||
Kod ISO 3166 | BH | ||||
Domena internetowa | .bh | ||||
Kod samochodowy | BRN | ||||
Kod telefoniczny | +973 | ||||
1 Dane szacunkowe na lipiec 2008 roku, podane za CIA The World Factbook (Źródło:CIA) (en) |
Bahrajn, Królestwo Bahrajnu (Al-Bahrajn, Mamlakat al-Bahrajn) – niewielkie państwo położone w Azji na archipelagu w Zatoce Perskiej. W roku 1971 uzyskało niepodległość. Od lat 30. XX wieku wydobywa się tam ropę naftową, a uzyskane dochody inwestuje na miejscu. Od 2002 roku emir Bahrajnu używa tytułu "król".
- Ważniejsze miasta: Manama, Muharrak
- Długość wybrzeża: 161 km
- Najwyższy punkt: Jabal ad Dukhan 122 m n.p.m.
- Najniższy punkt: Zatoka Perska 0 m n.p.m.
- Średnia długość życia: ogółem 74,68 lat; mężczyźni 72,18 lat; kobiety 77,25 lat
- Piśmienność dorosłych: 86,5%
- Religia: muzułmanie (81,2), chrześcijanie (9%), inni (9,8)
- Grupy etniczne: rodowici mieszkańcy 63%, Azjaci 19%, pozostali Arabowie 10%, Irańczycy 8%
Spis treści |
[edytuj] Pochodzenie nazwy
Po arabsku bahrani (بحران) oznacza “dwa morza”. Nazwa może wskazywać na dwa źródła wody, słodką wodę źródlaną i słoną morską, lub też na części Zatoki Perskiej na północ i południe od wyspy.
[edytuj] Historia
Ze względu na dogodne położenie i naturalne warunki portowe archipelag Bahrajnu od czasów starożytnych służył żegludze i handlowi w Zatoce Perskiej (znany był również z połowu pereł). Od VII w. n.e. włączony do kalifatu (najpierw Umajjadów, potem Abbasydów). W latach 1521–1602 we władaniu Portugalczyków, następnie — Persów (do 1782). W 1783 został zdobyty przez ród Al-Chalifa z plemienia Al-Utub z Półwyspu Arabskiego. Ród ten panuje w Bahrajnie do czasów współczesnych. Od początku XIX w. umacnianie się wpływów Wielkiej Brytanii. W 1820 zawarcie układu pokojowego o ochronie handlu morskiego (Bahrajn był jednym z ośrodków piractwa i handlu niewolnikami tzw. Wybrzeża Piratów). Następne układy z Brytyjczykami (1861, 1880, 1892, 1911) oddały Bahrajn pod protektorat brytyjski w zamian za ochronę przed zakusami perskimi i tureckimi (Iran rościł stałe pretensje do Bahrajnu). W 1958 Bahrajn zawarł układ o granicach morskich z Arabią Saudyjską. W latach 1968–1971 był w składzie Federacji Emiratów Arabskich. W 1971 wycofał się z Federacji i uzyskał całkowitą niepodległość. Od 1971 członek ONZ i Ligi Państw Arabskich oraz od 1981 Rady Współpracy Zatoki (Perskiej).
[edytuj] Ludność
Bahrajn zamieszkują głównie Arabowie (rdzenni i imigranci z innych krajów arabskich) stanowią około 70% ogółu mieszkańców Bahrajnu, pozostali to cudzoziemscy pracownicy z USA i Europy Zachodniej. Przyrost naturalny wysoki, około 25‰ rocznie. Średnia gęstość zaludnienia 767 mieszkańców na km². Ponad 80% ludności mieszka w miastach, głównie: Al-Manama, Al-Muharrak. Religią państwa jest islam (40–45% sunnici, 55-60% szyici).
[edytuj] Gospodarka
Bahrajn jest krajem przemysłowym: górnictwo ropy naftowej, gazu ziemnego i przemysł przetwórczy wytwarzają łącznie ok. 35% produktu krajowego brutto, rolnictwo zaledwie 1%, usługi, zwłaszcza handlowe, tranzytowe i bankowe pozostałą część. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosi ok. 25,8 tys. dolarów amerykańskich (2006).
[edytuj] Przemysł
Ropę naftową i gaz ziemny eksploatuje się głównie ze złóż podmorskich, pod kontrolą przedsiębiorstw państwowych. Rafinerie w Al-Manama, Sitra i Awali przetwarzają ropę naftową własną (ok. 2 mln ton rocznie) i importowaną rurociągiem podmorskim z Arabii Saudyjskiej. Energia elektryczna produkowana w elektrowniach gazowych jest wykorzystywana w hutnictwie aluminium i do odsalania wody morskiej. Rozwinięte rzemiosło (tkactwo, garncarstwo).
[edytuj] Rolnictwo
Produkcja rolna w 20% pokrywa potrzeby wewnętrzne. W oazach i na terenach nawadnianych odsoloną wodą morską uprawa palmy daktylowej, drzew cytrusowych, warzyw oraz ryżu i pszenicy. Połów ryb, krewetek, pereł odgrywa coraz mniejszą rolę z powodu rosnącego zanieczyszczenia wód Zatoki Perskiej.
[edytuj] Podział administracyjny
Bahrajn jest podzielony na gubernatorstwa od 3 lipca 2002 r.
- Stołeczne
- Środkowe
- Muharraq
- Północne
- Południowe
[edytuj] Władcy Bahrajnu
[edytuj] Tytuły władców:
- od 2002 król
[edytuj] Lista władców:
Dynastia Al-Chalifa
- Ahmad I ibn Chalifa Al-Chalifa 1783-1795
- Abdullah I ibn Ahmad Al-Chalifa 1796-1843
- Salman I ibn Ahmad Al-Chalifa 1796-1825
- Chalifa I ibn Salman Al-Chalifa 1825-1834
- Muhammad I ibn Chalifa Al-Chalifa 1834-1868 z przerwą 1842-1843
- Ali I ibn Chalifa Al-Chalifa 1868-1869
- Muhammad II ibn Abdullah Al-Chalifa 1869
- Isa I ibn Ali Al-Chalifa 1869-1932
- Ahmad II ibn Ali Al-Chalifa 1869-1888
- Hamad I ibn Isa Al-Chalifa 1932-1942
- Salman II ibn Hamad Al-Chalifa 1942-1961
- Isa II ibn Salman Al-Chalifa 1961-1999
- Hamad II ibn Isa Al-Chalifa 1999- nadal
[edytuj] Zobacz też
Afganistan • Armenia • Arabia Saudyjska • Azerbejdżan • Bahrajn • Bangladesz • Bhutan • Birma • Brunei • Chiny • Cypr • Filipiny • Gruzja • Indie • Indonezja • Irak • Iran • Izrael • Japonia • Jemen • Jordania • Kambodża • Katar • Kazachstan • Kirgistan • Korea Południowa • Korea Północna • Kuwejt • Laos • Liban • Malediwy • Malezja • Mongolia • Nepal • Oman • Pakistan • Rosja • Singapur • Sri Lanka • Syria • Tadżykistan • Tajlandia • Timor Wschodni • Turcja • Turkmenistan • Uzbekistan • Wietnam • Zjednoczone Emiraty Arabskie
Terytoria zależne
Akrotiri • Dhekelia
Państwa nieuznawane na arenie międzynarodowej
Abchazja • Cypr Północny • Górski Karabach • Osetia Południowa • Palestyna (Autonomia Palestyńska) • Tajwan
Terytoria autonomiczne (stanowią integralną część państw):
Aceh • Adygeja • Adżaria • Ałtaj • Buriacja • Chakasja • Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny • Czeczenia • Czukocki Okręg Autonomiczny • Dagestan • Górski Badachszan • Guangxi • Hongkong • Inguszetia • Jakucja • Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny • Kabardo-Bałkaria • Karaczajo-Czerkiesja • Karakałpacja • Kurdystan • Makau • Mongolia Wewnętrzna • Muzułmańskie Mindanao • Nachiczewańska Republika Autonomiczna • Ningxia • Osetia Północna • Sinkiang • Tuwa • Tybet • Żydowski Obwód Autonomiczny
Algieria • Arabia Saudyjska • Autonomia Palestyńska • Bahrajn • Dżibuti • Egipt • Irak • Jemen • Jordania • Katar • Komory • Kuwejt • Liban • Maroko • Mauretania • Oman • Somalia • Sudan • Syria • Tunezja • Zjednoczone Emiraty Arabskie
Albania • Angola • Antigua i Barbuda • Argentyna • Armenia • Australia • Bahrajn • Bangladesz • Barbados • Belize • Benin • Boliwia • Botswana • Brazylia • Brunei • Burkina Faso • Birma • Burundi • Kambodża • Kamerun • Kanada • Republika Środkowoafrykańska • Czad • Chile • Chiny • Kolumbia • Demokratyczna Republika Kongo • Kongo • Kostaryka • Wybrzeże Kości Słoniowej • Chorwacja • Kuba • Dżibuti • Dominika • Dominikana • Ekwador • Egipt • Salwador • Macedonia • Fidżi • Gabon • Gambia • Gruzja • Ghana • Grenada • Gwatemala • Gwinea • Gwinea Bissau • Gujana • Haiti • Honduras • Hongkong • Islandia • Indie • Indonezja • Izrael • Jamajka • Japonia • Jordania • Kenia • Korea Południowa • Kuwejt • Kirgistan • Lesotho • Liechtenstein • Makau • Madagaskar • Malawi • Malezja • Malediwy • Mali • Mauretania • Mauritius • Meksyk • Mołdawia • Mongolia • Maroko • Mozambik • Namibia • Nepal • Nowa Zelandia • Nikaragua • Niger • Nigeria • Norwegia • Oman • Pakistan • Panama • Papua-Nowa Gwinea • Paragwaj • Peru • Filipiny • Katar • Rwanda • Saint Kitts i Nevis • Saint Lucia • Saint Vincent i Grenadyny • Arabia Saudyjska • Senegal • Sierra Leone • Singapur • Wyspy Salomona • Republika Południowej Afryki • Sri Lanka • Surinam • Suazi • Szwajcaria • Republika Chińska • Tanzania • Tajlandia • Togo • Tonga • Trynidad i Tobago • Tunezja • Turcja • Uganda • Ukraina • Zjednoczone Emiraty Arabskie • Stany Zjednoczone • Urugwaj • Wenezuela • Wietnam • Zambia • Zimbabwe • Wspólnota Europejska w tym poszczególne kraje członkowskie: Austria • Belgia • Bułgaria • Cypr • Czechy • Dania • Estonia • Finlandia • Francja • Grecja • Hiszpania • Holandia • Irlandia • Litwa • Luksemburg • Łotwa • Malta • Niemcy • Polska • Portugalia • Rumunia • Słowacja • Słowenia • Szwecja • Węgry • Wielka Brytania • Włochy