Bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela w Warszawie

Z Wikipedii

Archikatedra św. Jana Chrzciciela
Fasada katedry św. Jana w Warszawie
Data budowy	XIII/XIV w, 1390
Data zniszczenia	1944
Wyznanie	Kościół rzymskokatolicki
Rodzaj	katedra
Wezwanie	św. Jana Chrzciciela
Budulec	pierwotnie drewno, potem cegła
Obecnie	archikatedra
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Nawa główna archikatedry

Archikatedra św. Jana Chrzciciela - katedra archidiecezji warszawskiej znajdująca się na Starym Mieście w Warszawie przy ul. Świętojańskiej 8. Jedna z najstarszych świątyń Warszawy.

Stanowi jedno z najważniejszych miejsc kultury i tradycji narodowej Polski. W jej murach wygłaszał kazania ksiądz Piotr Skarga, Władysław IV Waza zaprzysiągł swoje pacta conventa, tu miały miejsce śluby, koronacje 2 władców Polski, pogrzeby wielu osobistości oraz została zaprzysiężona konstytucja 3 maja. Do dziś odbywają się w niej ważne uroczystości narodowe. Od 1994 jest także miejscem odbywania się Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej "Organy Archikatedry".

[edytuj] Historia

Pierwszą świątynią w tym miejscu była wybudowana na przełomie XIII i XIV wieku drewniana kaplica zamkowa, która w 1339 stała się kościołem parafialnym miasta (w 1390 staraniem księcia Janusza I Mazowieckiego powstała tu budowla murowana), a także miejscem pochówku książąt mazowieckich. W 1406 kościół farny stał się kolegiatą (kapituła przybyła z Czerska), w 1798 po utworzeniu godności biskupa warszawskiego kolegiata otrzymała tytuł katedry, a w 1818 stała się archikatedrą. W czasie stanu wojennego w Królestwie Polskim, 15 października 1861 wojska rosyjskie dowodzone przez wojskowego generał-gubernatora warszawskiego Aleksandra Daniłowicza Gerstenzweiga dokonały pacyfikacji ludności cywilnej zebranej tu dla uczczenia rocznicy śmierci Tadeusza Kościuszki. W wyniku tego kościół katolicki ogłosił 16 października zamknięcie wszystkich kościołów warszawskich. ^[1]

W 1960 kościół otrzymał tytuł bazyliki. Katedra była wielokrotnie przebudowywana, najczęściej w XIX wieku (neogotyk angielski). Kościół do XIX wieku stanowił przykład gotyku. Świątynia została niemal całkowicie zniszczona przez Niemców w 1944. Zrekonstruowano ją w latach 1948 - 1956 wzorując się na planach pierwotnego kościoła z XIV wieku. Powojenna fasada została zbudowana w tzw. gotyku nadwiślańskim i wzorowana była na fasadzie kościoła dominikanów pw. św. ap. Piotra i Pawła w Chełmnie.

[edytuj] Wnętrze

Dzwon z katedry na ul. Kanonia

Bazylika posiada surowe i mroczne wnętrze ze sklepieniem gwiaździstym. W prezbiterium znajduje się ołtarz główny z obrazem MB Częstochowskiej oraz zrekonstruowane barokowe stalle. Na uwagę zasługują:

renesansowy nagrobek ostatnich książąt mazowieckich - Stanisława i Janusza
barokowa kaplica Baryczków z krucyfiksem z XVI wieku
barokowa kaplica Literacka z relikwiami błogosławionego metropolity warszawskiego Zygmunta Szczęsnego Felińskiego
klasycystyczny pomnik nagrobny Stanisława Małachowskiego, wykuty z białego marmuru, zaprojektowany przez Bertela Thorvaldsena
mauzoleum prymasa Stefana Wyszyńskiego z 1990
pomniki, popiersia i tablice ku czci znanych Polaków m.in. fragment pomnika Zygmunta Kazanowskiego, Józefa Piłsudskiego, Wincentego Witosa, Stefana Starzyńskiego, Jana Pawła II oraz żołnierzy poległych w latach 1920, 1939, 1944.

Tutaj 24 maja 1829 odbyła się uroczysta msza po koronacji Mikołaja I Romanowa na króla polskiego. Lecz sam akt koronacji odbył się w sali Senatorskiej na Zamku Królewskim.

[edytuj] Papieże w katedrze

28 października 1919 odbyła się tutaj uroczystość przyjęcia sakry biskupiej przez Achille Ratti, późniejszego papieża Piusa XI (1922-1939). Święcenia przyjął z rąk kardynała Aleksandra Kakowskiego, metropolity warszawskiego. Nuncjusz Ratti niejednokrotnie uczestniczył, lub sam celebrował msze św. w tej świątyni.

Warszawska archikatedra była pięciokrotnie odwiedzana przez papieża Jana Pawła II (1979, 1983, 1987, 1991, 1999) w czasie jego pontyfikatu oraz wielokrotnie wcześniej, gdy był biskupem i arcybiskupem.

25 maja 2006 archikatedrę nawiedził papież Benedykt XVI, gdzie odbyło się spotkanie z klerem archidiecezji warszawskiej. Benedykt XVI, jako Joseph Ratzinger był też obecny w tym miejscu w 1981, podczas pogrzebu metropolity warszawskiego, prymasa Stefana Wyszyńskiego.