Bolesławiec

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne miejsca o tej nazwie.

Współrzędne: 51°16' N 15°34' E51.2666667 15.5666667 (Bolesławiec)

Bolesławiec


Herb Bolesławca	Flaga Bolesławca

Dewiza: Miasto Ceramiki

Gmina
- rodzaj

Bolesławiec
miejska

Prawa miejskie

1251

prezydent

Piotr Roman
(e-mail)

Powierzchnia

22,81 km²

Położenie

51° 16' N
15° 34' E

Liczba mieszkańców (2006)
- liczba ludności

40 679

Strefa numeracyjna
(do 2005)

+48 75

Kod pocztowy

59-700

Tablice rejestracyjne

DBL

Położenie na mapie Polski

Bolesławiec

Miasta partnerskie

Hobro

Pirna

Siegburg
Ceska Lipa
Nogent-sur-Marne
Prnjavor
Molde

Strona internetowa miasta

Rynek w Bolesławcu

Bolesławiec Śląski (niem. Bunzlau) – gmina miejska w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, na prawym brzegu rzeki Bóbr, na południowym krańcu Borów Dolnośląskich. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa jeleniogórskiego.

Według danych z 31 grudnia 2006^[1], miasto miało 40 679 mieszkańców.

Spis treści

1 Struktura powierzchni
2 Demografia
3 Gospodarka
4 Osiedla
5 Historia
6 Zabytki i atrakcje turystyczne
7 Imprezy
8 Miasta partnerskie
9 Słynne osoby z Bolesławca
10 Honorowi obywatele
11 Handel i sklepy
12 Edukacja
13 Sąsiednie gminy
14 Media
15 Przypisy
16 Zobacz też
- 16.1 Galeria
17 Linki zewnętrzne

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002⁶, Bolesławiec ma obszar 22,81 km², w tym:

użytki rolne: 33%
użytki leśne: 18%

Miasto stanowi 1,75% powierzchni powiatu.

[edytuj] Demografia

Według danych z 1 stycznia 2008 w Bolesławcu mieszka 40 674 ludzi. Średni dochód na jednego mieszkańca wynosi 1465,22 zł.

[edytuj] Gospodarka

Bolesławiec jest prężnym ośrodkiem przemysłowym i gospodarczym, zajmującym istotne miejsce na mapie gospodarczej woj. dolnośląskiego jak i całej Polski. W mieście istnieje wiele przedsiębiorstw i zakładów, które zatrudniają wiele osób z Bolesławca i okolic. Do ważniejszych zakładów w mieście należą:

Zakłady Chemiczne Wizów Nieczynne
Zakłady Tkanin Technicznych Bonitex S.A.
Bolesławieckie Zakłady Materiałów Ogniotrwałych Sp. z o.o.
Bolesławiecka Fabryka Materiałów Medycznych Gerresheimer (dawniej "Polfa")
Zakłady Ceramiczne Bolesławiec sp. z o.o.
Zakłady Skór i Materiałów przeznaczonych dla przemysłu motoryzacyjnego "Bader"
Zakład Produkcji Kaloryferów i Systemów Ogrzewania "Zehnder"

Do niedawna istniało kilka fabryk, które również miały znaczenie na mapie gospodarczej miasta, jednak nie sprostały one konkurencji rynkowej i ogłosiły upadłość, m.in.: Zakłady Przemysłu Dziewiarskiego Sława, Zakłady Mięsne.

W Bolesławcu ma siedzibę wiele instytucji bankowych, ubezpieczeniowych, towarzystw gospodarczych i leasingowych.

[edytuj] Osiedla

Południe
Piastów
Kwiatowe
Śródmieście
Leśna
Witosa
Czterdziestolecia
Przylesie
Zabobrze
Bolesławice
Staszica
Kościuszki
Leśny Zamek (planowane)
Przylesie II (planowane)
Nadzieja (w budowie)
Kozia Górka (w budowie)

[edytuj] Historia

przed kilkunastoma wiekami (wg kronik już około roku 800 n.e.) miejscem kultowym Słowian zamieszkujących dzisiejsze okolice Bolesławca była pogańska świątynia znajdująca się na terenie dzisiejszej miejscowości Ołobok.
w XIII wieku osada strzegąca przeprawy przez Bóbr
uzyskanie praw miejskich na prawie magdeburskim ok. roku 1251
w wiekach XVII i XVIII ośrodek produkcji krzemionki i garncarski – Bolesławiec jest znany do dziś z ceramiki bolesławieckiej.
w 1813 umiera w mieście Michaił Kutuzow, rosyjski feldmarszałek
w XIX wieku huty szkła
doprowadzenie linii kolejowej w 1845
12 lutego 1945 zajęcie miasta przez Armię Czerwoną
1945 Bolesławiec zostaje włączony do Polski
21 lipca roku 1945 ginie pierwszy polski burmistrz Bolesławca Śląskiego Bolesław Kubik. Kubik zginął w czasie zamachu na polskich osadników, razem z 5 współpracownikami. Zamach bombowy w którym zginął został zaplanowany przez niemieckie podziemie. Po roku w podobnym zamachu zginęło 38 żołnierzy Armii Radzieckiej.
1945 początek wysiedlania dotychczasowej ludności miasta do Niemiec
1945-1947 do miasta przybywają repatrianci z Kresów Wschodnich oraz reemigranci z Jugosławii i Francji
1945-1975 Bolesławiec miastem powiatowym województwa wrocławskiego
1975-1998 Bolesławiec w granicach województwa jeleniogórskiego

[edytuj] Zabytki i atrakcje turystyczne

Zabytki Bolesławca

Mury obronne

Ratusz

Teatr

rzeźba "Jezus przyjaciel dzieci"

Obelisk ku czci Kutzowa

Wiadkukt kolejowy

Miasto posiada bardzo dobrze zachowaną średniowieczną siatkę ulic. W środku głównego placu miasta - rynku, stoi barokowy ratusz. Rynek ma kształt czworoboku - prostokąta. Z jego krótszych boków odchodzą po dwie ulice, a z dłuższych po jednej. Wzdłuż pierzei rynkowych i ulic staromiejskich ciągnie się zabudowa kamieniczna. Miasto okalał ciąg murów obronnych poprzecinanych bramami miejskimi, których było trzy. Pierwsza u wylotu ulicy Sierpnia 80 i nazywała się "Brama Górna", druga na początku ulicy Kutuzowa, nazwano ją "Mikołajską". Trzecia brama stała u wylotu ulicy Bolesława Prusa i nazwano ją "Bramą Dolną". Oto przedstawionych jest kilka zabytków tego unikatowego zespołu staromiejskiego:

Ratusz Miejski - Obecny kształt budowli uzyskany został po wielu przebudowach w 1776 r. Wiele lat wcześniej, w 1522 r., Wendel Roskopf odbudował go ze zniszczeń. Obecnie ratusz spełnia funkcję urzędu miasta. Budowla posiada wieżę, a jej najpiękniejszą częścią jest Pałac Ślubów.
Kamienice wokół Rynku Starego Miasta - wybudowane są we wszystkich znanych nam stylach, od baroku, aż do klasycyzmu. Cały zespół starej zabudowy kamienniczej starego miasta nie opiera się tylko na rynku, ponieważ w ulicach wokół placu, także znajduje się stara zabudowa. Kamienice rynkowe można porównać pięknością do tych we Wrocławiu i Świdnicy. Z dziesiątek przepięknych kamieniczek szczególnym pięknem wybijają się:
- Rynek nr 29, kawiarnia „Pod Złotym Aniołem” - Renesansową elewację zdobi rokokowa płaskorzeźba przedstawiająca anioła, z wykutą datą 1776.
- Rynek nr 28 - obecnie księgarnia „Agora” - Barokowa kamienica, w której urodził się znany badacz i podróżnik K. F. Appun.
- Kamienica przy ul. Mickiewicza 1 - u zbiegu z ulicą Sierpnia 80. - Przepiękna, jedna z wielu kamienic przyrynkowych, jest wspaniałym przykładem secesji. Elewacja jest wykonana z płytek ceramicznych i posiada wiele roślinnych ornamentów.
Zabytkowe mury obronne - średniowieczne mury obronne zachowały się w licznych fragmentach (są bardzo dobrze odrestaurowane). Rozebrano je w okresie wojen napoleońskich. Wzdłuż nich ciągnie się pas Plant i trasa spacerowa. Zachowała się jedna baszta w której urzęduje Bolesławieckie Towarzystwo Fotograficzne.
Sanktuarium Maryjne - kościół Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja z XV w. - Wnętrze barokowe jest zrobione z wielkim przepychem przez Giulio Simonetiego. Szczególną uwagę zwracają: chrzcielnica i ambona z II połowy XVIII wieku. Zaś bardzo cenny jest obraz "Chrystusa cierpiącego na krzyżu" z 1736 namalowany przez J. W. Neunhertza. Wokoło kościoła znajdują się barokowe rzeźby wykonane przez konstruktora pięknego ołtarza głównego Jerzego Leonarda Webera. Na początku XX wieku dobudowano hełm do najwyższej wieży kościoła.
Skwer przy ulicy Kubika - Znajduje się tu staw, oraz budynek wzniesiony w 1862 r. jako restauracja "Odeon". W XIX w. odbywały się tutaj koncerty i przedstawienia teatralne. Po drugiej stronie gmachu stoi głaz narzutowy ustawiony tu w poł. XIX w. na pamiątkę wybudowania sieci wodociągowej i kanalizacji w mieście.
U wylotu ulicy Bolesława Prusa stoi najstarsza sala gimnastyczna w Bolesławcu, niegdyś należała do gimnazjum żeńskiego.
Klasztor Dominikanów z końca XVII w.
Gmach arsenału miejskiego - Wybudowany w 1822 roku, został w latach 80. XIX w. przebudowany na znaczącą Dolnośląska scenę teatralną.
Budynek w którym znajduje się filia Muzeum Ceramiki w Bolesławcu. W tymże gmachu zmarł Michaił Kutuzow.
Kościół poewangelicki - Na miejscu kościoła, stał zamek książęcy, a w XVIII wieku, po rozebraniu budowli wybudowano tu ów kościół i dom Pastora.
Budynek gimnazjum z XIX w. - wybudowany w stylu neogotyckim miał swoje przeznaczenie na gimnazjum, ale w tejże chwili miejsce tam zajmuje Sąd Rejonowy.
Planty miejskie
Pływalnia miejska z pocz. XX w. wkomponowana w jedną z baszt należących do pasa murów miejskich.
Zabytkowy pomnik Kutuzowa w formie obeliska - wzniesiony w XIX w. Początkowo stał na rynku lecz w 1893 roku przeniesiono go w obecne miejsce.
Cmentarz żołnierzy rosyjskich z 1812 i 1945 roku
Muzeum ceramiki - jest to budynek z 1908 roku wybudowany w sąsiedztwie jednej z baszt należących do murów obronnych.
Wiadukt kolejowy - wybudowany nad rzeką Bóbr w połowie XIX w.
rzeźba "Jezus przyjaciel dzieci" z karraryjskiego marmuru, dłuta wybitnego artysty P. Breuera stojąca obecnie na placu Zamkowym.

[edytuj] Imprezy

Od 1994 roku w Bolesławcu organizuje się Święto Ceramiki - jest to trzydniowy festyn, odbywający się w przedostatni weekend sierpnia. Impreza ta ma na celu promowanie bolesławieckiej ceramiki, gości też zawsze muzyków. W roku 2007 na scenie pojawili się Kayah, DeMono i Sofa.
Od 1990 roku organizowany jest Blues nad Bobrem - międzynarodowa impreza bluesowa, połączona z warsztatami bluesowymi. W roku 2007 pojawili się m.in. Dżem, Nocna Zmiana Bluesa i Obstawa Prezydenta.
Miasto świętuje też Dni Miasta - co roku w maju
Tradycją jest też Dzień Kultury Bałkańskiej, odbywający się na początku lata. W ten dzień do Bolesławca zjeżdżają się bałkańskie zespoły, by podzielić się z Polakami swa kulturą i tradycjami - urządzany jest pokaz taneczny, są tańce, pieczenie świni.

[edytuj] Miasta partnerskie

Hobro w Danii
Pirna w Niemczech
Siegburg w Niemczech
Česká Lípa w Czechach
Nogent-sur-Marne we Francji
Prnjavor w Bośni i Hercegowinie
Molde - miasto i gmina leżąca w regionie Møre og Romsdal w Norwegii.

[edytuj] Słynne osoby z Bolesławca

Ta sekcja wymaga określenia jasnych kryteriów wyboru. Kryteria powinny być poparte źródłami, nie mogą naruszać zasady neutralnego punktu widzenia, należy też unikać próżnych wyrażeń takich jak "znani", "najlepsi" itd. Kryteria możesz omówić w dyskusji artykułu.
Zobacz też: Zasady tworzenia list.

Salomon Gesner, 1559-1605, teolog luterański.
Martin Opitz 1597- 1639, poeta, teoretyk literatury, nazywanym "odnowicielem poezji niemieckiej", napisał "Księgę o poetyce niemieckiej" ("Buch von der deutschen Poeterey"), założył tzw. pierwszą śląską szkołę poetycką (Erste schlesische Dichterschule).
Andreas Tscherning, 1611-1659, niemiecki poeta i teoretyk literatury.
Andreas Scultetus, (Andreas Scholz), 1622-1647, poeta mistyczny.
Carl Ferdinand Appun, 1820-1872, przyrodnik, naukowiec.
Reinhold Röhricht, 1842-1905, 19.wieczny badacz historii wypraw krzyżowych.
Dieter Hildebrandt, ur.1927, deportowany z rodziną po wojnie, słynny niemiecki kabaretysta.
Ryszard Tomczyk, ur.1950, bokser, mistrz Europy i olimpijczyk.

[edytuj] Honorowi obywatele

Edward Bober: (ur. 1930), duchowny katolicki, Prałat Domowy Jego Świątobliwości. Święcenia kapłańskie przyjął w 1955, początkowo pełnił posługę kapłańską w Sycowie, Kamiennej Górze i Marciszowie. W 1969 został skierowany z misją odbudowy poewangelickiego kościoła w Bolesławcu i utworzenia nowej parafii. W latach 1969-2006 proboszcz parafii pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Bolesławcu i dziekan dekanatu Bolesławiec-Zachód. Inicjator budowy Krzyża Milenijnego w mieście. Od 2006 na emeryturze.
Hubert Bonin (ur. 1912 zm. 2008): harcerz, twórca harcerstwa polskiego w powiecie bolesławieckim, więzień obozu koncentracyjnego Stuthoff
Adam Wacław Kowalski: (ur.1907 zm. 2003), zegarmistrz, jeden z pierwszych repatriantów z Kresów Wschodnich przybyłych do Bolesławca w 1945, dzięki jego pracy odnowiony został po II wojnie światowej zegar na ratuszowej wieży, Do końca życia troszczył się o sprawne funkcjonowanie wspomnianego wyżej zegara.
Władysław Rączka: duchowny katolicki, dziekan, wieloletni proboszcz parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja obecnie Sanktuarium Maryi Wniebowziętej i sw.Mikołaja, od 2004 na emeryturze.