Borys Jelcyn

Z Wikipedii

Boris Nikołajewicz Jelcyn ros. Борис Николаевич Ельцин

Data urodzenia	1 lutego 1931
1. prezydent Federacji Rosyjskiej
Okres urzędowania	od 10 lipca 1991 do 31 grudnia 1999
Pierwsza Dama	Naina Jelcyna
Poprzednik	Michaił Gorbaczow (prezydent ZSRR)
Następca	Władimir Putin
przewodniczący Rady Najwyższej Rosji
Okres urzędowania	od 29 maja 1990 do 10 lipca 1991
Poprzednik	Witalij Worotnikow
Następca	Rusłan Chasbułatow

Boris Nikołajewicz Jelcyn (ros. Борис Николаевич Ельцин; ur. 1 lutego 1931 w Butce, zm. 23 kwietnia 2007 w Moskwie) – pierwszy w historii prezydent Federacji Rosyjskiej.

[edytuj] Życiorys

W latach 1961-1990 członek KPZR. Od 1977 I sekretarz Komitetu Obwodowego KPZR w Swierdłowsku (obecnie Jekaterynburg) – w pierwszym roku tej kadencji zburzono były dom inżyniera Nikołaja Ipatiewa, miejsce kaźni byłego cara Mikołaja II, jego rodziny i służby.

Od 1985 r. Jelcyn był I sekretarzem Komitetu Miejskiego w Moskwie. W 1987 po krytyce połowiczności reform przeprowadzanych przez szefa partii Michaiła Gorbaczowa został usunięty z tego stanowiska, ale jednocześnie zdobył popularność w reformatorskim skrzydle partii, wśród liberalnej inteligencji i rozczarowanych Gorbaczowem robotników. 29 maja 1990 został wybrany na przewodniczącego Rady Najwyższej RSFSR pokonując ówczesnego premiera Rosji Aleksandra Własowa, którego kandydaturę poparł Michaił Gorbaczow. Stanął do wyborów 12 czerwca 1991 na urząd prezydenta RSFSR (Rosyjskiej Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Radzieckiej) i wygrał je.

Wkrótce po objęciu tego urzędu miał miejsce nieudany pucz (19-21 sierpnia 1991) skierowany przeciwko Gorbaczowowi. Jelcyn był głównym organizatorem i symbolem zwycięskiego oporu przeciwko puczystom, co pozwoliło mu szybko skupić pełnię władzy w swoich rękach i zmarginalizować Gorbaczowa. 8 grudnia 1991 w Puszczy Białowieskiej zawarł z prezydentami Ukrainy i Białorusi porozumienie o rozwiązaniu ZSRR. Jelcyn został prezydentem niepodległej Federacji Rosyjskiej. W 1996 r. wybrany na prezydenta po raz drugi (rywalizował o to stanowisko z Giennadijem Ziuganowem, wygrał w drugiej turze przewagą 53,8% do 40,3% głosów). W piątek 31 grudnia 1999 zrzekł się funkcji prezydenta. Pełniącym obowiązki prezydenta do czasu rozpisania wyborów został wtedy Władimir Władimirowicz Putin.

Jelcyn i prezydent USA Bill Clinton

Zmarł w poniedziałek 23 kwietnia 2007 w Moskwie ok. godz. 15.45 czasu moskiewskiego (13.45 czasu warszawskiego) z powodu postępującej niewydolności sercowo-naczyniowej. Pogrzeb Borysa Jelcyna odbył się w środę 25 kwietnia 2007 (dzień ten został ogłoszony w Rosji dniem żałoby narodowej) na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie obok grobów iluzjonisty Igora Kio i aktora Jewgienija Urbanskiego, naprzeciwko słynnej baleriny Galiny Ułanowej. Jelcyn został pochowany z honorami należnymi głowie państwa i zwierzchnikowi sił zbrojnych. Hołd oddał mu ówczesny prezydent Rosji Władimir Putin. Trumnę z ciałem Jelcyna przewieziono z Soboru Chrystusa Zbawiciela, gdzie odbyła się ceremonia żałobna, na cmentarz na lawecie armatniej podczepionej do transportera opancerzonego. Do grobu złożono ją przy dźwiękach hymnu Rosji. Oddano honorową salwę armatnią. Wśród kilkuset uczestników pogrzebu były osobistości z zagranicy, m.in. były prezydent Polski Lech Wałęsa, prezydent Białorusi Aleksander Łukaszenka, premier Ukrainy Wiktor Janukowycz, a także eksprezydenci USA – Bill Clinton i George Bush senior.

Grób Jelcyna

[edytuj] Kontrowersje

Borys Jelcyn znany był z nadużywania alkoholu m.in. zasnął w samolocie i nie wyszedł po wylądowaniu podczas oficjalnej wizyty w Irlandii.^[1]

[edytuj] Publikacje

Wyznania, tł. Władysław Sokołowski, Warszawa 1990. ISBN 83-900071-0-X
Notatki prezydenta (od puczu do puczu), tł. Maria Kotowska, Warszawa 1995. ISBN 83-86386-19-3
Prezydencki maraton, tł. Anna Łabuszewska, Warszawa 2001. ISBN 83-7311-026-7