Bytom Odrzański

Z Wikipedii

Współrzędne: 51°44' N 15°49' E51.7333333 15.8166667 (Bytom Odrzański)

Bytom Odrzański
Herb Bytomia Odrzańskiego Flaga Bytomia Odrzańskiego
Województwo	lubuskie
Powiat	nowosolski
Gmina  - rodzaj	Bytom Odrzański miejsko-wiejska
Burmistrz	Jacek Sauter
Powierzchnia	10 km²
Położenie	51° 44' N 15° 49' E
Liczba mieszkańców (2004)  - liczba ludności  - gęstość	4.365 440 os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	68
Kod pocztowy	67-115
Tablice rejestracyjne	FNW
Położenie na mapie Polski Bytom Odrzański
Urząd miejski3 ul. Rynek 1 67-115 Bytom Odrzański tel. (0-68) 388-40-22; faks (0-68) 388-40-26
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Bytom Odrzański (niem. Beuthen an der Oder) - miasto w województwie lubuskim w powiecie nowosolskim. Położone jest 22 km na zachód od Głogowa i 12 km na wschód od Nowej Soli.

Spis treści 1 Geografia 2 Historia 2.1 Z kroniki Galla Anonima 3 Zabytki 4 Transport 5 Demografia 6 Galeria 7 Przypisy 8 Bibliografia 9 Linki zewnętrzne

[edytuj] Geografia

Miasto leży na lewym silnie zanieczyszczonym na tym odcinku brzegu Odry (Środkowe Nadodrze) w obrębie Pradoliny Barycko-Głogowskiej (na jej skraju). Ok. 6 km na północ od miasta znajdują się Wzgórza Dalkowskie.

[edytuj] Historia

Bytom Odrzański wzmiankowany był już w 1005 roku. Średniowieczny gród słowiański znany z obrony przed wojskami niemieckimi cesarza Henryka V w 1109 roku (idącego wówczas na Głogów) wymienia w swoich kronikach Gall Anonim. Prawa miejskie w miasto uzyskało około połowy XIII wieku. W latach 1289-1504 Bytom należał do Piastów śląskich. Od 1331 pod zwierzchnictwem Czech.

W 1469 miasto przechodzi w ręce prywatnych właścicieli. Nabywcą jest ród rycerski Glaubitzów. W latach 1526-1561 właścicielami miasta są Rechenbergowie. Od 1561 roku miasto należy do rodziny Schönaichów. Pod rządami Habsburgów od 1526 następuje rozkwit miasta - największy nastąpił w latach 1580-1618 za panowania Fabiana i Jerzego von Schönaichów. W latach 1601-1628 działało tutaj słynne w Europie kalwińskie gimnazjum akademickie z prawem nadawania tytułów bakałarza i magistra - tzw. "Schönaichianum". Jednym z absolwentów tegoż gimnazjum był wielki pisarz i poeta niemiecki - Martin Opitz.^{[potrzebne źródło]}

Od 1742 miasto należało do Prus. W XIX wieku posiadało kanalizację i wodociągi. W okresie II wojny światowej uległo zniszczeniu. Od 13 lutego 1945 r. miasto należy do Polski.

4 czerwca 1988 na przejeździe kolejowym pod Bytomiem miała miejsce tragiczna katastrofa drogowa z udziałem Ludowego Wojska Polskiego: wojskowa ciężarówka Star 66, wioząca trzynastu żołnierzy na prace melioracyjne na pobliskich łąkach - z winy kierowcy - wtargnęła pod pędzący 70 km/h pociąg. W wyniku zderzenia eksplodowało osiem kanistrów z benzyną. Na miejscu zginęło 5 osób, kolejnych pięć po przewiezieniu do szpitali (niektórzy mieli poparzenia 90% powierzchni ciała). ^[1]

Obecnie mieszkańcy czerpią dochody z rolnictwa, głównie z uprawy ziemniaków i hodowli bydła. Poza tym w mieście są zakłady metalowe oraz przetwórstwo szczeciny i włosia. Co roku odbywa się tu Festiwal Twórczości Muzycznej Niewidomych oraz Flis Odrzański.

[edytuj] Z kroniki Galla Anonima

Księga Trzecia, Rozdział III: "(...) A gdy chciał ze sprawionymi szykami wyminąć gród Bytom, jako niemożliwy do zdobycia ze względu na obwarowania i naturalne położenie wśród opływających go wód, niektórzy słynniejsi z jego rycerzy zboczyli pod gród, pragnąc okazać w Polsce swą cnotę rycerską, a wypróbować siły i odwagę Polaków. A grodzianie, otwarłszy bramy, wyszli naprzeciw z dobytymi mieczami, nie obawiając się ani mnogości różnorodnych wojsk, ani napastliwości Niemców, ani obecności samego cesarza, lecz czołowo stawiając im odważny i mężny opór. Widząc to cesarz niesłychanie się zdumiał, że tak ludzie bez zbroi ochronnej walczyli gołymi mieczami przeciw tarczownikom, a tarczownicy przeciw pancernym, spiesząc tak ochoczo do walki jakoby na biesiadę. Wtedy jakoby rozgniewany na zakusy swoich rycerzy cesarz posłał tam kuszników i łuczników, aby przynajmniej przed ich groźbą grodzianie ustąpili i cofnęli się do grodu. Ale Polacy na pociski i strzały zewsząd lecące tyle zwracali uwagi co na śnieg lub na krople deszczu. Tam też cesarz po raz pierwszy przekonał się o odwadze Polaków, bo nie wszyscy jego rycerze wyszli cało z tej walki. (...)"

[edytuj] Zabytki

• późnorenesansowy ratusz z XVII w. (wybudowany w latach 1602-1609)
• odrestaurowany zespół architektoniczny zabytkowej starówki - późnorenesansowe, barokowe, klasycystyczne i eklektyczne kamieniczki wokół rynku
• gotycki kościół pw. świętego Hieronima z XIV wieku
• pięć krzyży pokutnych
• kościół ewangelicki z XVIII wieku. Wybudowany w latach 1741 - 1746. Salowy, murowany z cegły, wewnątrz otoczony emporami.Obok kościoła neogotycka wieża dobudowana w 1846 roku. Obecnie pusty, nieużywany.
• kamienice z XVII-XIX wieku (m.in. barakowe elewacje)
• fontanna kolumnowa z końca XIX w.
• tablica pamiątkowa renesansowa z napisem o zniszczeniach dokonanych w trakcie przejazdu lisowczyków 6 grudnia 1620 roku.
• pozostałości fosy miejskiej
• domy mieszczańskie z XVIII i XIX wieku na ul. Głogowskiej

[edytuj] Transport

• port rzeczny
• linia kolejowa Głogów - Nowa Sól (została doprowadzona do Bytomia już w 1871 roku i funkcjonuje do dziś jako tzw. magistrala odrzańska)
• w mieście krzyżują się drogi wojewódzkie:
  • DW292 Nowa Sól - Bytom Odrzański - Głogów
  • DW293 Bytom Odrzański - Nowe Miasteczko

[edytuj] Demografia

Rok	Liczba ludności
1787	2.261
1825	2.557
1905	3.033
1939	3.176
1961	2.457
1970	3.049
2004	4.365

[edytuj] Galeria

Kościół św. Hieronima w Bytomiu Odrz.

Bytom Odrzański - kamienice "Pod Złotym Lwem"

Bytom Odrzański - były kościół protestancki.

Bytom Odrzański - tablica pamiątkowa.

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Informacje zabrane na podstawie książki Jarosława Reszki - "Cześć, Giniemy!"

[edytuj] Bibliografia

1. Lutsch, H., Verzeichnis der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien [Bd. 3]: Die Kunstdenkmäler des. Reg.-Bezirks Liegnitz, Breslau, Wilh. Gottl. Korn., ss. 65-70, 1891

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona miasta