Dwuliścienne
Z Wikipedii
| Dwuliścienne | |
 Cykoria podróżnik |
|
| Systematyka wg Reveala | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Nadgromada | nasienne |
| Gromada | okrytonasienne |
| Nazwa systematyczna | |
| hist. Dicotyledones obecnie: Magnoliopsida Piperopsida Ranunculopsida Rosopsida |
|
Dwuliścienne (hist. Dicotyledones) — wyróżniany do niedawna takson systematyczny obejmujący wszystkie rośliny okrytonasienne z wyjątkiem jednoliściennych. Nazwa tej grupy roślin wywodzi się od wspólnej dla nich cechy - obecności dwóch liści zarodkowych (liścieni).
Po zastosowaniu metod molekularnych i lepszym poznaniu filogenezy roślin okrytozalążkowych okazało się, że rośliny dwuliścienne wyróżniane dotychczas jako grupa systematyczna mają parafiletyczne pochodzenie. Aktualne systemy klasyfikacyjne (APG I, APG II) nie wyróżniają już więc dwuliściennych w randze taksonu. Część rzędów wczesnych dwuliściennych (Nymphaeales, Amborellales i Austrobaileyales) oddzieliła się od wspólnego pnia drzewa filogenetycznego pozostałych okrytozalążkowych jeszcze przed wyodrębnieniem się monofiletycznego kladu roślin jednoliściennych. Wymienione rzędy zaliczane są do tzw. wczesnych dwuliściennych (ang. paleodicots) wspólnie z kilkoma innymi kladami o długiej historii (Chloranthales i klad magnoliowych obejmujący rzędy: Laurales, Magnoliales, Canellales, Piperales). Do kladu dwuliściennych właściwych (ang. eudicots) zaliczane są pozostałe, młodsze grupy roślin okrytozalążkowych.
Z uwagi na różne ujęcia systematyczne tej grupy, określenie liczby gatunków do niej zaliczanych jest trudne, szacuje się ją na około 200 tys.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Zdrewniała lub zielna, często silnie rozgałęziona.
- Wiązki przewodzące
- Ułożone koncentrycznie (w pierścień), otwarte, z przyrostem wtórnym (łodyga przyrasta na grubość). U wczesnych dwuliściennych rozproszone.
- Liście
- Całe lub złożone, często z przylistkami, zwykle z wyraźnym ogonkiem, często złożone, różnokształtne, zwykle z unerwieniem siatkowym, pochwy liściowe są rzadkością. Skórka górna (doosiowa) zaopatrzona w grubą warstwę kutikuli i włoski, skórka dolna (odosiowa) zawiera aparaty szparkowe, wytwarza włoski i cieńszą warstwę kutikuli niż skórka górna. Mezofil-zróżnicowany na palisadowy i gąbczasty.
- Kwiaty
- Najczęściej złożone z 5- lub 4-członowych okółków z kielichem i koroną. U wczesnych dwuliściennych znacznie prostsze, z 2- lub 3-członowych okółków, czasem o ustawieniu spiralnym (np. magnoliowce).
- Nasiona
- Bielmowe lub bezbielmowe, zarodek ma dwa liścienie.
- System korzeniowy
- Palowy.
[edytuj] Historyczne ujęcia systematyczne
[edytuj] Podział wg systemu Reveala
Wg systemu Reveala dwuliścienne dzielą się na cztery klasy:
- Klasa: Magnoliopsida Brongn., Enum. Pl. Mus. Paris: xxvi, 95 1843
- Klasa: Piperopsida Bartl., Ord. Nat. Pl.: 78, 83 1830
- Klasa: Ranunculopsida Brongn., Enum. Pl. Mus. Paris: xxvi, 96 1843
- Klasa: Rosopsida Batsch, Dispos. Gen. Pl. Jenens.: 28 1788
[edytuj] Podział wg systemu Cronquista
Według systemu Cronquista rośliny dwuliścienne dzielą się na 6 podklas:
- Podklasa: Magnoliidae (8 rzędów)
- Podklasa: Hamamelidae (11 rzędów)
- Podklasa: Caryophyllidae (3 rzędy)
- Podklasa: Dilleniidae (13 rzędów)
- Podklasa: Rosidae (18 rzędów)
- Podklasa: Asteridae (11 rzędów)
[edytuj] Podział wg systemu Takhtajana
Według systemu Takhtajana rośliny dwuliścienne dzielą się na 11 podklas:
- Podklasa: Magnoliidae
- Podklasa: Nymphaeidae
- Podklasa: Nelumbonidae
- Podklasa: Ranunculidae
- Podklasa: Caryophyllidae
- Podklasa: Hamamelididae
- Podklasa: Dilleniidae
- Podklasa: Rosidae
- Podklasa: Cornidae
- Podklasa: Asteridae
- Podklasa: Lamiidae
