Freiherr
Z Wikipedii
Freiherr (niem. wolny pan) – najniższy i jeden z najstarszych niemieckich tytułów arystokratycznych odpowiadający baronowi, niższy od grafa (hrabiego).
Nadawany przez cesarza jako Reichsfreiherr, nadawany przez władców poszczególnych państw Rzeszy jako Freiherr.
Stosowany jest często zamiennie z tytułem barona zwłaszcza w grzecznościowej tytulaturze. Zamiana w drugą stronę, t.j. tytułu barona na freiherra nie jest możliwa, i rody posiadające nadania tytułów baronowskich z np. Inflant, Rosji czy Francji nie mają prawa do tytułu Freiherr.
Oznaką godności freiherra jest od poł. XIX w. korona rangowa baronowska, o siedmiu pałkach zakończonych perłami. Wcześniej była powszechniej stosowana tzw. stara korona freiherra (Alte Freiherrskrone) w postaci złotej obręczy oplecionej sznurem pereł i ozdobionej u góru pięcioma dużymi perłami.
Żeńska forma: (niem) Freifrau (żona) lub Freiherrin, Freiin (niezamężna córka).
Gdy w Niemczech w 1919 r. zniesiono tytuły arystokratyczne, stały się one częścią nazwiska rodowego (w Austrii znikły zupełnie) i tak zamiast "Freiherr Werner von Braun" stosuje się "Werner Freiherr von Braun" (Werner baron von Braun) czy też zamiast "Graf Anton von Magnis" pisze się "Anton Graf von Magnis" (Antoni hrabia Magnis). Również w Polsce konstytucja marcowa w 1921 zniosła tytuły arystokratyczne. W Polsce szyk "imię-tytuł-nazwisko" był zwyczajem jeszcze przedrozbiorowym, jednak ograniczonym do ceremonialnych uroczystości i podpisów itp. Wskutek snobizmu czy też mody konstrukcję tę zaczęto naśladować i stosować także w języku polskim; stąd czasem zamiast mówić "hrabia Wojciech Dzieduszycki" używa się dość pretensjonalnej w codziennych sytuacjach lub w zwykłym tekście formy "Wojciech hr. Dzieduszycki" czy też "Adam Karol książę Czartoryski".
[edytuj] Literatura
- Gert Oswald: Lexikon der Heraldik, Leipzig, 1984
