Gieorgij Malenkow

Z Wikipedii

Gieorgij Malenkow
Data i miejsce urodzenia	8 stycznia 1902 Orenburg
Data i miejsce śmierci	14 stycznia 1988 Moskwa
2. Sekretarz Generalny KPZR
Okres urzędowania	od 1953 do 1955
Przynależność polityczna	Komunistyczna Partia ZSRR
Poprzednik	Józef Stalin
Następca	Nikita Chruszczow

Gieorgij Maksimilianowicz Malenkow (Георгий Максимилианович Маленков) (ur. 8 stycznia 1902 w Orenburgu, zm. 14 stycznia 1988 w Moskwie) – radziecki działacz państwowy i partyjny. Jeden z najbliższych współpracowników Józefa Stalina, a po jego śmierci przez niespełna dwa lata (1953-1955) premier ZSRR i faktyczny przywódca tego państwa.

Urodził się 8 stycznia 1902 w Orenburgu (26 grudnia 1901 wg kalendarza juliańskiego). W roku 1919 wstąpił do Armii Czerwonej, a rok później do partii. W czasie służby wojskowej był komisarzem. Następnie studiował w Moskwie. Potem był pracownikiem technicznym aparatu partyjnego. W latach 1934-1939 był kierownikiem ważnego Wydziału Kierowniczych Organów Partyjnych KC WKP(b), aktywnie uczestnicząc w przeprowadzeniu Wielkiej Czystki – m.in. uczestniczył w przesłuchaniach działaczy partyjnych.

Na XVIII zjeździe WKP(b) w roku 1939 Malenkow został sekretarzem KC WKP(b). W czasie wojny wszedł w skład Państwowego Komitetu Obrony, wysyłany często na krytyczne odcinki frontu; kierował też produkcją samolotów. Od 1944 wicepremier ZSRR, od 1946 członek Biura Politycznego KC WKP(b). Mimo przejściowej niełaski stał się drugą osobą w państwie. W 1949 organizował tzw. sprawę leningradzką, a następnie sprawę "Żydowskiego Komitetu Antyfaszystowskiego".

Po śmierci Stalina w marcu 1953 Malenkow zastąpił go na stanowisku premiera ZSRR, zaś Nikita Chruszczow na stanowisku I sekretarza KC KPZR. Nie ulegało wątpliwości, że w nowej sytuacji politycznej jest faktycznym przywódcą państwa, ale jego wpływy polityczne systematycznie malały na rzecz Chruszczowa, zwłaszcza po aresztowaniu i straceniu Berii (do czego sam się przyczynił).

9 lutego 1955 został zmuszony do złożenia samokrytyki, a plenum KC zwolniło go z funkcji premiera i przesunęło na funkcję wicepremiera i ministra energetyki. Na stanowisku szefa rządu zastąpił go marszałek Nikołaj Bułganin, ale prawdziwym przywódcą państwa został Chruszczow.

Stosunki między nowym przywódcą a starymi współpracownikami Stalina nie układały się i wreszcie w roku 1957 "antypartyjna grupa" w skład której wchodzili Malenkow, Wiaczesław Mołotow, Łazar Kaganowicz, Dymitrij Szepiłow, Nikołaj Bułganin i Kliment Woroszyłow podjęła nieudaną próbę obalenia Chruszczowa. Kariera polityczna Malenkowa dobiegła końca, od 1957 pracował jako dyrektor elektrowni, a w 1961 został zwolniony na emeryturę i wydalony z partii. Nie cofnięto jednak jego przywilejów: bezpłatnej daczy i zaopatrzenia.