web counter


https://www.amazon.it/dp/B0CT9YL557

We support WINRAR [What is this] - [Download .exe file(s) for Windows]

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
SITEMAP
Audiobooks by Valerio Di Stefano: Single Download - Complete Download [TAR] [WIM] [ZIP] [RAR] - Alphabetical Download  [TAR] [WIM] [ZIP] [RAR] - Download Instructions

Make a donation: IBAN: IT36M0708677020000000008016 - BIC/SWIFT:  ICRAITRRU60 - VALERIO DI STEFANO or
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Iwano-Frankowsk - Wikipedia, wolna encyklopedia

Iwano-Frankowsk

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy miasta na Ukrainie. Zobacz też: Stanisławów.

Współrzędne: 48°55' N 24°42' EGeografia

Iwano-Frankowsk
Iвaнo-Фpaнкiвcьк
Herb
Herb Iwano-Frankowska
Państwo Ukraina Ukraina
obwód iwanofrankowski
Powierzchnia 83,73 km²
Położenie 48° 55' 00 '' N
24° 42' 00 '' E
Wysokość 249 m n.p.m.
Ludność (2004)
• liczba ludności
• gęstość

218 400
2752 os./km²
Nr kierunkowy +38 (8)342
Kod pocztowy 76000
Miasta partnerskie Polska Chrzanów
Polska Opole
Polska Rybnik
Polska Rzeszów
Polska Tomaszów Mazowiecki
Położenie na mapie kraju
Iwano-FrankowskIвaнo-Фpaнкiвcьк
Iwano-FrankowskIвaнo-Фpaнкiвcьк
Iwano-Frankowsk
Iвaнo-Фpaнкiвcьк
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta
Herb miasta w okresie I Rzeczypospolitej
Herb miasta w okresie I Rzeczypospolitej
Herb miasta w okresie II Rzeczypospolitej
Herb miasta w okresie II Rzeczypospolitej

Iwano-Frankowsk (ukr. Івано-Франківськ, Iwano-Frankiwśk; do 1962 Stanisławów, ukr. Станіслав, Stanisław lub Станіславів, Stanisławiw) – miasto obwodowe w zachodniej Ukrainie, 204,2 tys. mieszkańców (2004), prawa miejskie od 1662.

Spis treści

[edytuj] Demografia

[edytuj] Historia

[edytuj] I Rzeczpospolita

Miasto zostało założone w 1662 r. na miejscu wsi Zabłotowo przez Andrzeja Potockiego, który nadał mu nazwę Stanisławów na cześć swego ojca Stanisława Rewery Potockiego. Pierwotnie pomyślany jako twierdza do obrony Rzeczypospolitej przed najazdami Tatarów.

W kolejnych latach dzięki życzliwości Potockiego swoich kościołów doczekali się również katoliccy Ormianie, oraz własnej cerkwi i szkoły wyznawcy prawosławni. W 1669 Potocki założył w mieście szkołę tzw. kolonię akademicką po auspicjami Akademii Krakowskiej, którą później przejęli jezuici. Od 1672 roku czyli od upadku Kamieńca Podolskiego, forteca stanisławowska wraz z pobliskim Haliczem przejęła na siebie ciężar obrony południowo wschodnich granic Rzeczypospolitej. Turcy już w roku 1676 oblegali mury Stanisławowa , który obronił się, ale kosztem ogromnych zniszczeń, stąd decyzja sejmu warszawskiego z roku 1677 o zwolnieniu go z podatków. W latach 1679-1682 pod kierunkiem Karola Bonowego odnowiono i umocniono fortyfikacje.

Stanisławów na sejmikach halickich bywa nazywany głową całego Pokucia. Rozbudowany w epoce baroku, nazywany był czasami "małym Lwowem". Stanowił również ważny ośrodek kultury ormiańskiej w Polsce. W tamtejszym kościele ormiańskim znajdował się do 1945 cudowny obraz Matki Boskiej Łaskawej (po wojnie przewieziony do Gdańska).

[edytuj] Zabór austriacki

Stanisławów, plan miasta, około 1905
Stanisławów, plan miasta, około 1905
Stanisławów w okresie II Rzeczypospolitej
Stanisławów w okresie II Rzeczypospolitej
Ratusz
Ratusz
Kolegiata
Kolegiata

Po rozbiorach Stanisławów znalazł się w granicach Austrii (w ramach Królestwa Galicji i Lodomerii), od 1804 Cesarstwa Austriackiego, a od 1867 r. Austro-Węgier.

[edytuj] II Rzeczpospolita

W 1919 r. był przedmiotem walk między Polską a ZURL. W okresie II Rzeczypospolitej pełnił rolę stolicy województwa stanisławowskiego. W 1931 liczył 198 359 mieszkańców, z tego Polaków: 120 214 (60,6%), Ukraińców 49 032 (24,7%), Żydów 26 996 (13,6%)[potrzebne źródło].

[edytuj] II wojna światowa

W 1939 r. Stanisławów został zajęty przez ZSRR i włączony do Ukraińskiej SRS. W czasie okupacji hitlerowskiej (lipiec 1941-lipiec 1944) gestapo dokonało masowych aresztowań kilkuset przedstawicieli polskiej inteligencji Stanisławowa oraz masowego mordu 800 Polaków w pobliskim Czarnym Lesie (20 sierpnia 1941). Tu 26 lipca 1942 r. został zamordowany przez Niemców O. Jan Peregryn Haczela wraz z br. Stefanem Kosiorkiem i o. Remigiuszem Wójcikiem za ukrywanie Żydów w Haliczu.

W latach 1941-1943 w mieście znajdowało się getto żydowskie, którego więźniów wywieziono następnie do ośrodka zagłady Belzec w Bełżcu.

[edytuj] XX wiek

Od 1945 ponownie w granicach Ukraińskiej SRS. Wówczas większość mieszkających w mieście Polaków została siłą wygnana ze Stanisławowa. W 1962, podczas obchodów 300-lecia miasta, jego nazwa została zmieniona na Iwano-Frankowsk, na cześć wybitnego ukraińskiego pisarza Iwana Franki. Na początku lat 90. XX wieku miasto stanowiło silny ośrodek ukraińskiego ruchu niepodległościowego.

[edytuj] Zabytki

  • Ratusz z kramami z 1871 r.
  • Kościół dekanalny z 1700 r. z grobami Potockich
  • Kościół i klasztor pojezuicki z 1715 r. - obecnie katedra unicka
  • Kolegium jezuitów, w którym kształcił się Franciszek Karpiński
  • Kościół ormiański (XVIII w., z otoczonym kultem obrazem Matki Bożej, obecnie w Gdańsku)
  • Kościół i klasztor Trynitarzy (XVIII w.)
  • Kościół Chrystusa Króla z 1927 r. Obecnie jedyna świątynia rzymskokatolicka na terenie miasta (ul. Wowczyniecka, 92).
  • Synagoga Tempel (Wilhelm Stiasny, 18951899)
  • Zamek Potockich (XVII-XVIII w.)
  • pomnik Adama Mickiewicza (Tadeusz Błotnicki, 1898)

[edytuj] Gospodarka

Rozwinięty jest tu przemysł lekki: włókienniczy, maszynowy, metalowy, obróbki drewna, chemiczny, meblarski, cementowy, środków transportu, obuwniczy, spożywczy. Działa tu port lotniczy Iwano-Frankowsk z rejsami do miast Europy.

[edytuj] Ludzie związani ze Stanisławowem

Osoby związane z miastem, które się w nim urodziły lub mieszkały:

[edytuj] Galeria

[edytuj] Pobliskie miejscowości

[edytuj] Linki zewnętrzne

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Sub-domains

CDRoms - Magnatune - Librivox - Liber Liber - Encyclopaedia Britannica - Project Gutenberg - Wikipedia 2008 - Wikipedia 2007 - Wikipedia 2006 -

Other Domains

https://www.classicistranieri.it - https://www.ebooksgratis.com - https://www.gutenbergaustralia.com - https://www.englishwikipedia.com - https://www.wikipediazim.com - https://www.wikisourcezim.com - https://www.projectgutenberg.net - https://www.projectgutenberg.es - https://www.radioascolto.com - https://www.debitoformtivo.it - https://www.wikipediaforschools.org - https://www.projectgutenbergzim.com