Józef I Habsburg

Z Wikipedii

Józef I Habsburg (ur. 26 lipca 1678 w Wiedniu, zm. 17 kwietnia 1711 w Wiedniu) – cesarz rzymsko-niemiecki, król Czech i Węgier (koronowany w 1687), arcyksiążę Austrii 1705–1711 z dynastii Habsburgów.

Syn Leopolda I Habsburga i Eleonory Magdaleny z Wittelsbachów, córki palatyna reńskiego. Zasłynął w bitwach pod Landau, po których zyskał przydomek "Zwycięski".

W toku wojny między Habsburgami, Rzeczpospolitą i Wenecją a Turkami, w 1687 r. Sejm węgierski w Preszburgu przyznał Habsburgom dziedziczne prawo do korony. Cesarz Leopold I wyznaczył wtedy do roli monarchy węgierskiego syna, Józefa. Podczas powstania na Węgrzech, w 1707 r. został zdetronizowany na Sejmie w Ónod, jednak w 1708 r. pokonał księcia Siedmiogrodu Franciszka II Rakoczego pod Trenczynem, co doprowadziło do rychłego końca rebelii i umocnienia pozycji Habsburgów na Węgrzech.

W 1690 r., za życia ojca, został wybrany na króla rzymskiego (niemieckiego), a tytuł cesarski przyjął po śmierci Leopolda w 1705 r. W 1708 r. potwierdził przyznanie książętom Hanoweru z rodu Welfów godności elektorów Rzeszy. W tym samym roku formalnie przywrócono prawo głosu w kolegium elektorskim królom czeskim (czyli samym Habsburgom) - zostało zawieszone w czasie powstania w Czechach w trakcie wojny trzydziestoletniej. Kontynuował hiszpańską wojnę sukcesyjną trwającą od 1701 do 1714. Wysiłki zmierzające do osadzenia jego brata, Karola na tronie hiszpańskim spełzły jednak na niczym.

W 1706 r. cesarz powołał do życia Wiener Stadtbank, czyli bank państwowy dla austriackich posiadłości dziedzicznych Habsburgów. Józef prowadził politykę w duchu merkantylizmu, zgodnie z kierunkiem wyznaczonym przez Leopolda I. Zakładał nowe manufaktury, aktywizował działalność gospodarczą, ograniczał feudalne monopole przysługujące cechom rzemieślniczym.

W 1709 r. obiecał Sejmowi czeskiemu przeprowadzenie zmian w niekorzystnym dla Czechów statucie krajowym królestwa. Miano zmienić upokarzające zapisy wprowadzone przez cesarza Ferdynanda II po bitwie pod Białą Górą w 1620 r.

Zmarł najprawdopodobniej na ospę, chociaż możliwe jest, że cesarz został otruty. Wszystko wydarzyło się po przybyciu tureckiego agi ze świtą. Józef został poddany wtedy leczeniu przez tureckiego derwisza będącego członkiem świty. Po śmierci Józefa tron objął jego brat Karol, który nie przepadał za swym zmarłym bratem. Uniemożliwił objęcie tronu przez córki Józefa, co byłoby zgodne z sankcją pragmatyczną cesarza Leopolda I.

[edytuj] Genealogia

Ferdynand III Habsburg ur. 13 VII 1608 zm. 2 IV 1657

Maria Anna Habsburg ur. 18 VIII 1606 zm. 13 V 1646

Filip Wilhelm Wittelsbach ur. 27 XI 1615 zm. 12 IX 1690

Elżbieta Amalia Heska ur. 20 III 1635 zm. 4 VIII 1709

Leopold I Habsburg ur. 9 VI 1640 zm. 5 V 1705

Eleonora Magdalena Wittelsbach ur. 6 I 1655 zm. 19 I 1720

		Wilhelmina Amalia Welf ur. 21 IV 1673 zm. 10 IV 1742 OO   24 II 1699		Józef I Habsburg ur. 26 VII 1678 zm. 17 IV 1711
Maria Józefa Habsburżanka  ur. 8 XII 1699  zm. 17 XI 1757		Leopold Józef Habsburg  ur. 29 X 1700  zm. 4 VIII 1701		Maria Amalia Habsburg  ur. 22 X 1701  zm. 11 XII 1756