Jędrzej Śniadecki
Z Wikipedii
Jędrzej Śniadecki (ur. 30 listopada 1768 koło Żnina, zm. 12 maja 1838 w Wilnie) – polski lekarz, biolog, chemik i filozof.
Wykształcenie średnie zdobywał w Gimnazjum w Trzemesznie. Był profesorem chemii i medycyny w Szkole Głównej Wielkiego Księstwa Litewskiego (w 1803 r. przekształconej w Uniwersytet Wileński) i Akademii Medyko-Chirurgicznej w Wilnie. W latach 1806-1836 był prezesem Towarzystwa Naukowego Lekarskiego.
Pracował nad teorią procesów rozpuszczania. Odkrył ruten (nazwany przez niego westem w pracy Rozprawa o nowym metalu w surowej platynie odkrytym, 1808), odkrycie nie zostało jednak oficjalnie potwierdzone. Do fundamentalnych osiągnięć Jędrzeja Śniadeckiego na polu nauki należy opracowanie zrębów polskiej terminologii chemicznej oraz napisanie pierwszego polskiego podręcznika chemii (Początki chemii).
Jego terminologia chemiczna, znacznie odbiegająca od ogólnie przyjętej terminologii chemicznej na świecie, pokutowała w podręcznikach chemii aż do końca lat 70. XX w. i do dzisiaj jest obecna w nietypowych, polskich nazwach pierwiastków (wodór, węgiel, krzem, siarka, kwasoród dla tlenu), które w innych europejskich językach pochodzą bezpośrednio od ich nazw łacińskich.
W roku 1822, Śniadecki jako pierwszy, opisał metodę leczenia krzywicy za pomocą zwiększonej ekspozycji na światło słoneczne (co powoduje endogenną produkcję witaminy D w skórze)[1].
Śniadecki był też promotorem higieny i dietetyki oraz pionierem wychowania fizycznego w Polsce.
Jędrzej Śniadecki był bratem Jana Śniadeckiego i ojcem Ludwiki Śniadeckiej.
Jędrzej Śniadecki jest autorem oryginalnej i nowatorskiej pracy pt "Teoria jestestw organicznych" wydanej w 1804 roku, w której opisuje wyjątkową cechę organizmów żywych jaką jest ciągła przemiana materii.
Przypisy
- ↑ Świat Nauki. Joanna Zimakowska - red. nacz.. Styczeń 2008 (197). Warszawa : Prószyński Media Sp. z o.o., 2008. ISSN 08676380.
