Jonathan Carroll
Z Wikipedii
Jonathan Samuel Carroll (ur. 26 stycznia 1949, Nowy Jork) – amerykański pisarz, będący znanym twórcą fantastyki. Od dłuższego czasu mieszka w Wiedniu.
Spis treści |
[edytuj] Młodość pisarza
Jonathan Carroll przyszedł na świat w Nowym Jorku w rodzinie żydowskiej. Jego ojciec, Sidney Carroll, był pisarzem i scenarzystą filmowym. Matka, June Carroll, była autorką teksów piosenek, reżyserką i aktorką. Pisarz wraz ze swoja siostrą i bratem wychowywał się w środowisku artystycznego światka. Jednak Carroll nie podzielał artystycznych pasji rodziców i ich przyjaciół. Jako dziecko bardzo często czuł się samotny, głównie dlatego, że wiecznie zapracowani rodzice nie byli w stanie poświęcić mu odpowiednio dużo czasu.
Państwo Carroll wraz z dziećmi mieszkali w Dobbs Ferry w stanie Nowy Jork. Miasteczko to stało się pierwowzorem Crane's View z późniejszych powieści pisarza. Młody Jonathan w szkole nie był pilnym uczniem, często miał również kłopoty z prawem. Wielokrotnie wyrzucano go ze szkół powszechnych, aż w końcu rodzice wysłali go do prywatnej szkoły męskiej z internatem, słynnej z surowej dyscypliny. Czytanie nie było lubianym przez niego zajęciem w młodości. Pierwszą książkę przeczytał dopiero mając piętnaście lat.
[edytuj] Studia i wchodzenie w dorosłość
Po szkole rozpoczął studia na Rutgers University i University of Virginia. Zaraz po ich skończeniu podjął pracę jako nauczyciel angielskiego. W 1971 r. poślubił malarkę i artystkę Beverly Schreiner. W 1980 r. urodził im się syn, Ryder Pierce Carroll.
[edytuj] Wiedeń
W 1973 roku zaproponowano mu etat wykładowcy w Międzynarodowej Szkole Amerykańskiej w Wiedniu. Tam też osiadł na stałe i mieszka do dzisiaj. Wiedeń stał się miejscem akcji wielu jego powieści.
[edytuj] Początki twórczości
Pierwszą swoją powieść Carroll stworzył w wieku dwudziestu lat. Nigdy nie została jednak opublikowana. Swoje pierwsze "dorosłe" powieści napisał dopiero wtedy, gdy pracował jako nauczyciel.
Nikt jednak nie był zainteresowany ich wydaniem, gdyż były jakby pomieszaniem gatunkowym. Styl Carrolla porównują niektórzy ze stylem przedstawicieli realizmu magicznego. Świat przedstawiony w jego książkach pozornie jest światem realistycznym, bliskim każdemu czytelnikowi. W miarę rozwoju fabuły pojawiają się osoby z zaświatów, elementy magii, zwierzęta mówiące ludzkim głosem itp. To właśnie nie podobało się wówczas wydawcom. Jego pierwsza powieść Kraina Chichów ukazała się dopiero po rekomendacji Stanisława Lema w 1980 r. Carroll uczył wtedy języka angielskiego syna polskiego pisarza, Tomasza.
W 1974 ukazało się jego opowiadanie Hand-Me-Downs. Następnie ukazały się kolejne: Impreza u Brendy i Pokój Jane Fondy.
[edytuj] Dojrzały pisarz
Elementem charakterystycznym w jego twórczości jest także to, że wiele ze stworzonych przez niego postaci występuje w kilku książkach. Najczęściej bohater epizodyczny staje się w innej powieści bohaterem pierwszoplanowym i na odwrót. Szczególny przypadek stanowi tu trylogia Crane's View obejmująca Całując ul, Zaślubiny patyków i Drewniane morze.
Do tej pory napisał 13 powieści (wszystkie opublikowano w Polsce). Wydał dodatkowo 3 zbiory opowiadań (Upiorna dłoń, Czarny koktajl i inne opowiadania, Cylinder Heidelberga) oraz scenariusz filmowy Durne serce. Ponadto publikował swoje opowiadania m.in. w "Cosmopolitan" i "Playboyu". W roku 2006 ukazał się przetłumaczony ze strony internetowej blog autora, wydany tylko w Polsce Oko dnia.
Obecnie trwają prace nad ekranizacją jednej z jego powieści.
[edytuj] Polska
Od kilku lat pisarz cieszy się niezwykłą popularnością w Polsce, i to właśnie tu w pierwszej kolejności wydaje swoje książki. Jego powieści i opowiadania wielokrotnie zawierały polskie akcenty. Pisarz jest też autorem tekstów dwóch piosenek na płycie Budki Suflera pt. "Było i jest" – Dancing with Ghosts i Breathing You.
Wielokrotnie bywał też w Polsce, zarówno oficjalnie jak i prywatnie.
Wizyty Carrolla w Polsce:
- 17-21 maja 1996 – Warszawa, Poznań
- 22-28 października 1998 – Warszawa, Kraków, Katowice, Wrocław
- 13-16 maja 1999 – Warszawa, Gdańsk, Gdynia
- 15-23 września 2000 – Kraków, Warszawa, Łódź, Kielce, Opole, Zielona Góra, Poznań
- 2-3 czerwca 2001 – Kraków
- 1-6 października 2002 – Kraków, Rzeszów, Lublin, Warszawa
- 16-18 maja 2003 – Bydgoszcz, Toruń, Warszawa
- 29 marca-5 kwietnia 2005 – Warszawa, Szczecin, Gorzów Wielkopolski, Świdnica, Wrocław, Poznań, Ostrów Wielkopolski, Kalisz
- 22-27 października 2007 – Warszawa, Białystok, Olsztyn, Kraków
[edytuj] Wybrana bibliografia
Seria powieści "Answered Prayers"
- Kraina Chichów (The Land of Laughs, 1980)
- Głos naszego cienia (Voice of Our Shadow, 1983)
- Kości księżyca {Bones of the Moon, 1987)
- Śpiąc w płomieniu (Sleeping in Flame, 1988)
- Dziecko na niebie (A Child Across the Sky, 1989)
- Muzeum Psów (Outside the Dog Museum, 1991)
- Poza ciszą (After Silence, 1992)
- Na pastwę aniołów (From the Teeth of Angels, 1993)
- Zakochany duch (Ghost in love, 2007)
Trylogia Crane's View
- Całując ul (Kissing the Beehive, 1997)
- Zaślubiny patyków (The Marriage of Sticks, 2000)
- Drewniane morze (The Wooden Sea, 2001)
Zbiory opowiadań
- Upiorna dłoń (The Panic Hand, 1989)
- Czarny koktajl (Black Cocktail, 1990)
- Cylinder Heidelberga (The Heidelberg Cylinder, 2000)
Inne
- Durne serce (The Idiot Heart, Shoes at War, 1999) – scenariusze filmowe
- Oko dnia (tylko polskie wydanie, 2006) – zapis blogu pisarza
- Białe jabłka (White Apples, 2002)
- Szklana zupa (Glass Soup, 2005)
