Kair

Z Wikipedii

Współrzędne: 30°03' N 31°14' E30.05 31.2333333 (Kair)

Kair القاهرة
Flaga Kairu
Kair nocą
Państwo	Egipt
Muhafaza	Kair
Gubernator	Abdel Azim Mussa Wazir
Powierzchnia	210 km²
Położenie	30° 03' N 31° 14' E
Wysokość	68 m n.p.m.
Ludność (2005) • liczba ludności • gęstość • aglomeracja	7 438 376 35 420 os./km² 15 200 000
Nr kierunkowy	02
Podział miasta	14 dzielnic
Miasta partnerskie	Chartum Stuttgart Stambuł Nowy Jork Pekin Buenos Aires
Położenie na mapie kraju Kair القاهرة
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Kair (arab. القاهرة; [al-Qāhirah]) jest stolicą i największym miastem Egiptu (214 km², liczba ludności 6 787 000 mieszkańców, zespół miejski 15,2 mln mieszkańców (największe miasto Afryki). Nie ma dokładnych statystyk na temat ludności Kairu. Powodują to ciągłe wędrówki mieszkańców. Około 2 mln osób mieszka w tzw. "Mieście zmarłych".

Oficjalna, arabska nazwa miasta to "al-Qahira".

Spis treści 1 Geografia 2 Historia 2.1 Założenie i wczesna historia miasta 2.2 Coraz większe wpływy Zachodu 2.3 Współczesny Kair 3 Przemysł 4 Handel 5 Transport 5.1 Koleje 5.2 Drogi 5.3 Metro 5.4 Tramwaje 6 Znane budowle 7 Linki zewnętrzne

[edytuj] Geografia

Kair (Al- Kahira) jest umieszczony nad brzegami i na wielu wyspach Nilu, niedaleko miejsca, gdzie rzeka ta tworzy deltę.

Najstarsza dzielnica miasta leży nieco na wschód od Nilu. Dalej, miasto rozpościera się na zachód, zajmując dawne tereny rolnicze. Zachodnie dzielnice były zbudowane w XIX w., przez co więcej jest tam szerokich alei, zieleni i otwartych przestrzeni. Natomiast stare, wschodnie dzielnice, mają zupełnie odmienny wygląd: gęsta zabudowa i małe, zatłoczone alejki, kończące się często ślepymi zaułkami. Dlatego większość biur i budynków rządowych mieści się w zachodniej części miasta, a dzielnice wschodnie cechuje duża liczba meczetów.

Miasto rozszerza się także na tereny pustynne. Mosty spięły dwa brzegi rzeki. Połączyły także wyspy Gezira i Ar-Rauda (Roda) (na nich mieści się większość obiektów rządowych) z brzegami rzeki. Ze wschodnich dzielnic mostami łatwo jest przedostać się do przedmieść na lewym brzegu: Gizy i Imbaby.

Na zachód od Gizy mieszczą się najsłynniejsze zabytki Egiptu: Sfinks i Wielkie Piramidy. Natomiast 18 km od Kairu leżą ruiny wielkich starożytnych miast: Memfis i Sakkary.

[edytuj] Historia

[edytuj] Założenie i wczesna historia miasta

Pierwotne położenie Kairu nie było nad brzegiem Nilu. Na południe od miasta znajdowała się stolica ówczesnego Egiptu, Memfis, założona w 2 połowie XXIX w. p.n.e. Pierwszą osadą położoną mniej więcej w tym samym miejscu co dzisiejszy Kair, był rzymski fort, założony w 150 r. n.e.

Wokół fortu urosło małe miasto, zamieszkane przez Koptów. W 642 roku arabskie wojska (pod przywództwem Amr Ibn al-Asa) zdobyły twierdzę i umocniły ją. Miasto zaczęło się szybko rozwijać. Niedługo powstał tu pierwszy w Afryce meczet. Była to główna siedziba sił zbrojnych Umajjadów i Abbasydów.

Powoli mała osada urosła w duże miasto. Od 973 roku był stolicą kalifatu fatymidzkiego. W tym samym roku został założony meczet Al-Azhar. Miasto szybko stało się centrum filozofii i nauki. Uniwersytet Al-Azhar stał się głównym centrum nauk Mahometa. Następni władcy rozbudowali uniwersytet.

W 1517 roku Kair został opanowany przez imperium osmańskie.

[edytuj] Coraz większe wpływy Zachodu

Egipt został podbity przez wojska Napoleona w 1798 roku. Francuska okupacja w tym mieście (i w całym Egipcie) zakończyła się szybko, bo 3 lata później. Pierwszą oznaką kopiowania wzorców z zachodu była budowa linii kolejowej z miasta do Aleksandrii w 1851 roku. Duże znaczenie miało także rozpoczęcie budowy Kanału Sueskiego, gdyż coraz więcej Europejczyków zaczęło mieszkać w Kairze. Później nastąpił wielki boom ekonomiczny, związany z handlem bawełną. Kiedy otwarto Kanał Sueski w 1869 roku, coraz więcej zagranicznych turystów gościło w Kairze.

Zamiast odrestaurować stare miasto, Muhammad Ali wolał stworzyć nowe dzielnice w zachodniej części. Wyznaczył on do tego zadania francuskich architektów. Zbudowano tam liczne luksusowe wille i apartamenty, oraz siedziby ministerstw. Niebawem po szerokich alejach zaczęły jeździć tramwaje.

W czasie okupacji wojsk brytyjskich i późniejszej kolonizacji budowa nowych dzielnic trwała. Skonstruowano nowoczesny kanał, i dzielnice mogły powstawać również na terenach pustynnych. Zaludnienie miasta szybko wzrastało: z 374 000 w 1882 roku do 1 312 000 w 1937 roku. W mieście osiedlało się coraz więcej Europejczyków. Doprowadziło to do budowy katedr, które kontrastowały ze starymi, arabskimi meczetami.

[edytuj] Współczesny Kair

Kair nadal przyciąga rzesze imigrantów z rolniczych regionów, szukających pracy w mieście. W czasie wojny z Izraelem, do miasta przybyło wielu uchodźców, głównie z półwyspu Synaj.

Dzisiejszy Kair jest centrum świata arabskiego.

Od XIX w. Kair stał się światowym centrum turystycznym. Bliskość znanych na całym świecie zabytków i duża liczba muzeów (m.in. znane Muzeum Egipskie) sprawiają, że turyści często odwiedzają to miasto.

[edytuj] Przemysł

Kair to główny ośrodek handlowo-finansowy i przemysłowy Egiptu. Rozwinęły się tu takie gałęzie przemysłu jak:

• spożywczy,
• włókienniczy,
• metalowy,
• chemiczny,
• elektrotechniczny,
• środków transportu,
• skórzany,
• odzieżowy,
• meblarski,
• poligraficzny

Jest to także wielki ośrodek rzemiosła artystycznego (głównie złotnictwo, wyroby z metalu i safianu, tkactwo, snycerstwo).

[edytuj] Handel

Najbardziej handlowym rejonem jest bazar Chan al-Chalili to zlepek targowisk, na których handluje się złotem, srebrem, biżuterią, pamiątkami, ubraniami i wyrobami rzemiosła artystycznego.

[edytuj] Transport

[edytuj] Koleje

Kair to największy węzeł kolejowy kraju. Łączy trzy linie kolejowe Egiptu - linię do górnego Egiptu (Luksor, Asuan), linię do w kierunku delty i biegnącą dalej wybrzeżem śródziemnomorskim (Aleksandria do Marsa Matrouh), oraz linię biegnącą na wybrzeże morza czerwonego i dalej równolegle do kanału sueskiego na północ (Suez i Ismailia). Główną stacją kolejową jest Ramses Station, ale pociągi jadące z Suezu kończą trasę na bardziej peryferyjnym dworcu (który jednak jest połączony linią metra z centrum).

[edytuj] Drogi

Kairskie drogi należą do najniebezpieczniejszych na świecie. W ciągu 40 lat niebezpieczeństwo na drogach osiągnęło poziom równy europejskiej średniej i 2 razy wyższy od krajów Bliskiego Wschodu. Główną przyczyną wypadków jest wielki tłok na drogach.

[edytuj] Metro

Kairskie metro to jedyne metro w Afryce. Długość sieci wynosi 62 km i wkrótce ma zostać rozbudowana. Metro zasilane jest w przeciwieństwie do systemów europejskich z rozwieszonej sieci trakcyjnej, i w rejonach poza ścisłym centrum idzie po powierzchni.

[edytuj] Tramwaje

Pierwsza linia tramwajowa w Kairze została ukończona w 1898 roku. Linia ta ciągnęła się z północy na południe.

Większość linii tramwajowych została jednak rozebrana. Obecnie kursują one jedynie po przedmieściach (w Heliopolis).

[edytuj] Znane budowle

• Wieża Kairska
• ruiny twierdzy rzymskiej
• grobowce Mameluków
• Nilometr na wyspie Roda
• meczet Ibn Tuluna
• meczet Al-Azhar
• meczet Muhammada Alego
• cytadela

[edytuj] Linki zewnętrzne

• informacje o Kairze
• Kair w Wikitravel
• Cairo

To jest tylko zalążek artykułu związanego z Egiptem. Jeśli potrafisz, rozbuduj go.