Leśna

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy miasta w woj. dolnośląskim. Zobacz też: inne miejscowości i obiekty geograficzne o tej nazwie.

Współrzędne: 51°01'25" N 15°16'00" E51.0236111 15.2666667 (Leśna)

Leśna


Herb Leśnej	Flaga Leśnej

Gmina
- rodzaj

Leśna
miejsko-wiejska

Założono

1144

Burmistrz

Mirosław Adam Markiewicz

Powierzchnia

8,56 km²

Położenie

51° 01'25'' N
15° 16'00'' E

Liczba mieszkańców (2007)
- liczba ludności
- gęstość

4 688
548 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

59-820

Tablice rejestracyjne

DLB

Położenie na mapie Polski

Leśna

TERC10
(TERYT)

5020110034

Miasta partnerskie

Hvorslev

Dania, Jindřichovice pod Smrkem

Czechy, Dolni Răsnice

Czechy, Nove Mesto pod Smrkem

Czechy, Leutersdorf

Niemcy, Heemstede

Holandia, Wyrzysk

Polska

Urząd miejski³

Rynek 19
59-820 Leśna
tel. 75 721-12-39; faks 75 724-23-68
(e-mail)

Strona internetowa miasta

Leśna (niem. Markllissa) to miasto w woj. dolnośląskim, w powiecie lubańskim, położone w Kotlinie Jeleniogórskiej nad Kwisą. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Leśna. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. jeleniogórskiego.

Według danych z 31 grudnia 2005, miasto miało 4929 mieszkańców.

[edytuj] Położenie

Miasto i Gmina Leśna położona jest w południowo-zachodniej części województwa dolnośląskiego w powiecie lubańskim na Pogórzu Izerskim. Miasto leży nad trzema rzekami: Kwisą, Bruśnikiem i Czarnym Strumieniem. Leśna położona jest w bezpośrednim sąsiedztwie przejścia granicznego z Czechami w miejscowości Miłoszów. W Leśnej krzyżują się drogi wojewódzkie:

393 Droga wojewódzka nr 393 (Lubań – Leśna)
360 Droga wojewódzka nr 360 (Gryfów Śląski – Giebułtów)
358 Droga wojewódzka nr 358 (Czerniawa-Zdrój – Platerówka)

Oprócz tego z Leśnej wybiegają drogi lokalne do Miłoszowa, Złotnik Lubańskich, Biedrzychowic. Niektóre odległości z Leśnej do ważniejszych ośrodków w regionie i kraju:

Lubań – 14 km
Jelenia Góra – 42 km
Wrocław – 133 km
Zgorzelec – 32 km
Legnica – 74 km

W Leśnej do niedawna funkcjonowała stacja kolejowa PKP ale obecnie jest nieczynna.

Zobacz więcej w osobnym artykule: Leśna (stacja kolejowa).

[edytuj] Historia

Pierwsza wzmianka o osadzie Leśna datowana jest na rok 1144. Zapisek ten znaleziono w niemieckiej literaturze. Pierwsze źródło podające Leśną jako osadę miejską pochodzi z 3 maja 1329 roku. Źródłem tym jest akt sprzedaży miasta wystawiony przez ówczesnego właściciela Henryka I Jaworskiego który władał Leśną od 1319 roku. Po śmierci księcia Henryka I Jaworskiego, co nastapiło w roku 1346, miasto wraz z przyległościami dostaje się pod panowanie korony czeskiej. Od tego okresu aż do 1785 roku Leśną władała rodzina von Dobschitz. Ważne dla rozwoju miasteczka były nadawane mu przywileje np. w roku 1487 Leśna dostała przywilej cechowy, a w 1515 roku król Władysław II Jagiellończyk nadał osadzie prawo do organizowania targów. Wkrótce potem, dzięki tym aktom prawnym Leśna stała się dużym i znanym ośrodkiem rzemiosła. Miasto wielokrotnie było niszczone przez powodzie i działania wojenne. Kres rozwojowi gospodarczemu przyniosła wojna trzydziestoletnia (1618-1648), która doprowadziła do upadku miejscowy handel i rzemiosło. Po zakończeniu działań wojennych w mieście i okolicy dynamicznie rozwijało się rzemiosło tkackie, co powoduje znaczny rozwój Leśnej. W krótkim czasie miasteczko staje się jednym z największych ośrodków rzemieślniczych na pograniczu. Rozwój Leśnej był tak dynamiczny, iż w połowie XVII wieku miasto rozrosło się poza bramy miejskie. Wiek XIX to okres uprzemysłowienia miasteczka, w tym okresie powstały pierwsze zakłady włókiennicze. Równocześnie z rozwojem przemysłu następował rozwój miasta. Nowe inwestycje, nowoczesne budynki, instytucje. Przed rokiem 1419 miejscowość stała się własnością zniemczonego rodu serbołużyckiego von Doebschitz, który władał tu aż do 1785 roku. Potem miasteczko kilkakrotnie zmieniało właścicieli. Ostatnim był porucznik Fryderyk Edward Jung. W 1854 roku powstał kościół parafialny, w 1887 wybudowano most kamienny na Kwisie, a od 1896 roku kursowała kolej na trasie Lubań-Leśna. Okres I i II wojny światowej to czas prześladowań miejscowej ludności. Po wyzwoleniu miasta w roku 1945 Leśna z powodu zbyt małej liczby mieszkańców utraciła prawa miejskie na prawie 20 lat. Odzyskała je ponownie w roku 1962. Okres powojenny to okres dalszego uprzemysłowiania Leśnej. Powstaja nowe zakłady, budynki użyteczności publicznej, obiekty turystyczne. Lata 90. XX wieku to okres transformacji Polski który nie ominął miasta. W połowie lat 90. zlikwidowano linię kolejową do Lubania, a zakłady były restrukturyzowane. Po wojnie Leśna należała do powiatu lubańskiego województwa wrocławskiego, w latach 1975-1998 należała do województwa jeleniogórskiego, a od 1998 roku znów należy do powiatu lubańskiego, województwa dolnośląskiego.

[edytuj] Zabytki i turystyka

Zobacz więcej w osobnych artykułach: Zamek Czocha, Zamek Rajsko, Zamek Świecie.

Okolice Leśnej są cennymi terenami rekreacyjnymi. Największą atrakcją Leśnej i okolic jest Zamek Czocha. Również atrakcyjne są zbiorniki: Jezioro Leśniańskie i Jezioro Złotnickie. W okolicach miasta znajduje się także Zamek Rajsko oraz Zamek Świecie. Jednak i w samej Leśnej istnieją zabytki i atrakcje godne uwagi. W mieście zachował się średniowieczny układ urbanistyczny z ratuszem oraz kamieniczkami, gdzie najciekawszy jest zespół kamienic mieszczańskich z podcieniami. Na uwagę zasługują również dwa kościoły. Do ważniejszych zabytków należą:

Zabytkowy ratusz pochodzący z 1699 roku. Stoi on pośrodku leśniańskiego rynku. Obecnie mieści się w nim Urząd Miasta i Gminy w Leśnej. Ratusz przechodził renowację w roku 1969. Zieloną bryłę ratusza wieńczy niewielka wieżyczka z herbem Leśnej.
Liczne kamieniczki z XIX wieku otaczające Rynek i przyległe uliczki. Głownie barokowe i klasycystyczne. Południowa pierzeja rynku to zabytkowe kamieniczki z arkadowymi podcieniami.
Kościół pw. Chrystusa Króla – pochodzący prawdopodobnie sprzed 1346 roku, co potwierdza zachowany dokument. Niestety w roku 1702 kościół uległ całkowitemu spaleniu. Już w 1703 roku nastąpiła budowa nowego obiektu kościoła, która trwała wiele lat.
Kościół pw. Św. Jana Chrzciciela – młodszy z leśniańskich kościołów, wybudowany w latach 1852-1853 przez miejscowych wiernych obrządku katolickiego. Restaurowany w latach 1961-1962 posiada neogotyckie wyposażenie wnętrza z XIX wieku.
Sztolnie – są to sztuczne groty budowane przez jeńców oddziałów obozu koncentracyjnego Gross Rosen w Leśnej i okolicach podczas II wojny światowej.
Wieża szubieniczna – jest to unikatowy zabytek, niewiele wież szubienicznych zostało zachowanych na świecie. Jej powstanie datuje się na XII wiek.

[edytuj] Gospodarka

Leśna to ośrodek przemysłowy z rozwiniętym przemysłem włókienniczym, maszynowym, metalowym i skórzanym. Do ważniejszych zakładów należą:

Zakłady Przemysłu Jedwabniczego "Dolwis" S.A. – producent podszewek wiskozowych, żakardowych, gładkich, tkanin pościelowych, szlafrokowych, pościeli
Fabryka Części i Odlewnia Metali "Baworowo" S.A. – producent wałów snowadlanych, odlewów z żeliwa szarego, bębnów hamulcowych do autobusów
Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe "Lebafra" – producent obuwia
Zakłady Mięsne – producent wędlin i półtusz
Przedsiębiorstwo Rolno-Przemysłowe "Smolnik"

Oprócz tego w mieście istnieją hotele, pensjonaty, restauracje, punkty handlowe i usługowe, serwisy, hurtownie, oddziały banków (Bank Spółdzielczy Sulików O/Leśna, PKO BP), stacje kontroli pojazdów, Zakład Usług Mechanizacyjnych. Istnieje Spółdzielnia Mieszkaniowa, posterunek policji, ośrodek zdrowia, poczta.

[edytuj] Przyroda

Na terenie Miasta i Gminy Leśna znajduje się 14 pomników przyrody w tym 12 pomników to pomniki przyrody ożywionej, a 2 – nieożywionej. Do zabytków-pomników przyrody ożywionej należą drzewa które w liczbie 3 sztuk są położone w obrębie miasta. Są to:

cis pospolity na ulicy Świerczewskiego
dąb czerwony przy ulicy Świerczewskiego
klon jawor przy ulicy Kościuszki

Do pomników przyrody nieożywionej zaliczamy dwa stożki pochodzenia wulkanicznego znajdujące się w bliskiej odległości miasta. Noszą one nazwy Stożek Perkuna i Stożek Światowida. Odległość pomiędzy nimi wynosi 800 m. Pierwsze wzniesienie ma wysokość 400 m n.p.m. a drugie 427 m n.p.m. Są one dobrymi punktami widokowymi z których podziwiać można panoramę Gór Izerskich.

[edytuj] Edukacja

W Leśnej można uzyskać wykształcenie na poziomie przedszkolnym, podstawowym, i gimnazjalnym. W mieście istnieje Szkoła Podstawowa, Przedszkole Miejskie, i Gimnazjum Publiczne. Placówki są nowocześnie wyposażone w pracownie komputerowe, sprzęt audiowizualny. Szkoły organizują liczne zajęcia pozalekcyjne z różnych dziedzin.

[edytuj] Miasta partnerskie

Miasto i Gmina Leśna współpracuje z kilkoma europejskimi gminami w zakresie wymiany doświadczeń z dziedzin gospodarki, edukacji, turystyki, promocji. Miastami partnerskimi Leśnej są:

Hvorslev – Dania gmina położona w Danii, umowa partnerska została podpisana 4 listopada 1993 roku.
Heemstede – Holandia jest to miasto w którym znajduje się siedziba grupy holenderskiej pod nazwą "PPL", co oznacza Program Pomocy Leśnej. Stowarzyszenie owe skupia 5 stałych członków oraz wielu przyjaciół. Umowa została podpisana w 1996 roku.
Jindřichovice pod Smrkem Czechy umowę partnerską podpisano 20 maja 1999 roku.
Dolní Řasnice Czechy umowę o wzajemnej współpracy podpisano 20 maja 1999 roku.
Nové Město pod Smrkem Czechy umowę partnerską o wzajemnje współpracy podpisano 25 sierpnia 1999 roku
Leutersdorf Niemcy umowę partnerską podpisano 17 kwietnia 2000 roku.
Wyrzysk Polska umowę partnerska pomiędzy tymi dwoma polskimi gminami podpisano 22 sierpnia 2003 roku.

[edytuj] Sport i rekreacja

Na terenie miasta Leśna funkcjonuje stadion miejski, hala widowiskowa. Działa także klub sportowy "Włókniarz", oraz Ludowo Uczniowski Klub Sportowy "Kwisa" -jest to sekcja kajakarstwa górskiego, oraz Kajak Polo, która w 2007 roku obchodziła swoje 30-lecie.

[edytuj] Kultura

Animatorem życia kulturalnego w Leśnej jest Miejski Ośrodek Kultury i Sportu mieszczący się przy ul. Świerczewskiego 5a. Dysponuje on salą teatralno-kinową. Organizuje też wiele imprez o charakterze kulturalno-rozrywkowym. W Leśnej istnierje także Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy, która posiada bogaty księgozbiór. MOKiS w Leśnej prowadzi zajęcia tematyczne, pracownie, sekcje zainteresowań dla dzieci i dorosłych.