Lista pierwszych astronautów według narodowości

Z Wikipedii

Poniższa lista zawiera nazwiska pierwszych astronautów z danego kraju, którzy odbyli lot kosmiczny (pod uwagę brane jest obywatelstwo posiadane w czasie trwania misji), a także datę startu; lista uszeregowana jest chronologicznie. Do tej pory (2006) w kosmos polecieli przedstawiciele 38 narodowości.

Wszystkie daty podane są według czasu uniwersalnego (UTC).

Spis treści 1 Lata 60. XX wieku 2 Lata 70. XX wieku 3 Lata 80. XX wieku 4 Lata 90. XX wieku 5 Pierwsza dekada XXI wieku 6 Uwagi 7 Mapa 8 Inne fakty 9 Zobacz też

[edytuj] Lata 60. XX wieku

• Związek Radziecki - Jurij Gagarin, 12 kwietnia 1961 ⁽¹⁾

•  Stany Zjednoczone – Alan Shepard, 5 maja 1961 ⁽²⁾

[edytuj] Lata 70. XX wieku

• Czechosłowacja – Vladimír Remek, 2 marca 1978 ⁽³⁾

•  Polska - Mirosław Hermaszewski, 27 czerwca 1978

• Niemiecka Republika Demokratyczna - Sigmund Jähn, 26 sierpnia 1978 ⁽⁴⁾

•  Bułgaria - Georgi Iwanow, 10 kwietnia 1979

[edytuj] Lata 80. XX wieku

•  Węgry - Bertalan Farkas, 26 maja 1980

•  Wietnam - Pham Tuân, 23 lipca 1980

•  Kuba - Arnaldo Tamayo Méndez, 18 września 1980

• Mongolia - Żugderdemidijn Gurragczaa, 22 marca 1981

• Rumunia - Dumitru Prunariu, 14 maja 1981

•  Francja - Jean-Loup Chrétien, 24 czerwca 1982

• Republika Federalna Niemiec - Ulf Merbold, 28 listopada 1983 ⁽⁴⁾

•  Indie - Rakesh Sharma, 3 kwietnia 1984

•  Kanada - Marc Garneau, 5 października 1984

• Arabia Saudyjska - Sultan Bin Salman Bin Abdulaziz Al-Saud, 17 czerwca 1985

•  Holandia - Wubbo Ockels, 30 października 1985

•  Meksyk - Rodolfo Neri Vela, 26 listopada 1985

•  Syria - Mohammed Faris, 22 lipca 1987

• Afganistan - Abdul Ahad Mohmand 29 sierpnia 1988

[edytuj] Lata 90. XX wieku

•  Japonia - Toyohiro Akiyama 2 grudnia 1990

•  Wielka Brytania - Helen Sharman, 18 maja 1991

•  Austria - Franz Viehböck, 2 października 1991

•  Rosja – Aleksandr Kaleri, Aleksandr Wiktorienko, 17 marca 1992

•  Belgia - Dirk Frimout, 24 marca 1992

•  Włochy – Franco Malerba, 31 lipca 1992

•  Szwajcaria - Claude Nicollier, 31 lipca 1992

•  Kazachstan – Tałgat Musabajew, 1 lipca 1994 ⁽¹⁾

•  Ukraina - Leonid Kadieniuk, 19 listopada 1997 ⁽¹⁾

•  Hiszpania - Pedro Duque, 29 października 1998

•  Słowacja - Ivan Bella, 20 lutego 1999 ⁽³⁾

[edytuj] Pierwsza dekada XXI wieku

•  Republika Południowej Afryki - Mark Shuttleworth, 25 kwietnia 2002

•  Izrael - Ilan Ramon, 16 stycznia 2003 ⁽⁵⁾

•  Chińska Republika Ludowa - Yang Liwei, 15 października 2003

•  Brazylia - Marcos Pontes, 30 marca 2006

•  Iran - Anousheh Ansari, 18 września 2006

•  Szwecja - Christer Fuglesang, 10 grudnia 2006

•  Malezja - Sheikh Muszaphar Shukor, 10 października 2007

•  Korea Południowa - Yi So-yeon, 8 kwietnia 2008

[edytuj] Uwagi

^(1 ) W roku 1991 Związek Radziecki rozpadł się na: Armenię, Azerbejdżan, Białoruś, Estonię, Gruzję, Kazachstan, Kirgistan, Litwę, Łotwę, Mołdawię, Rosję, Tadżykistan, Turkmenistan, Ukrainę i Uzbekistan. W czasie gdy ZSRR się rozpadało, kosmonauci Siergiej Krikalow i Aleksandr Wołkow przebywali na pokładzie stacji orbitalnej Mir. Zatem polecieli w kosmos jako obywatele Związku Radzieckiego a powrócili na Ziemię jako obywatele Rosji. Pierwszymi Rosjanami, którzy polecieli w kosmos po rozpadzie ZSRR, byli: Aleksandr Kaleri i Aleksandr Wiktorienko.

^(2 ) Alan Shepard wykonał lot suborbitalny. Pierwszym Amerykaninem, który odbył lot orbitalny był John Glenn (20 lutego 1962).

^(3 ) W roku 1993 Czechosłowacja podzieliła się na: Czechy i Słowację.

^(4 ) W roku 1990 Niemcy Wschodnie i Zachodnie połączyły się. 22 stycznia 1992 Ulf Merbold został pierwszym obywatelem zjednoczonych Niemiec, który poleciał w kosmos.

^(5 ) Ilan Ramon był pierwszym Izraelczykiem który poleciał w kosmos, lecz zginął w czasie powrotu na Ziemię – wahadłowiec którym leciał, rozpadł się podczas wchodzenia w atmosferę.

[edytuj] Mapa

[edytuj] Inne fakty

W niektórych przypadkach można mówić o podwójnym obywatelstwie spationautów odbywających swój pierwszy lot kosmiczny. Zatem, w zależności od przyjętego kryterium, powyższa lista może ulegać zmianie:

• Paul Scully-Power urodził się w Australii, lecz poleciał w kosmos już jako obywatel Stanów Zjednoczonych (5 października 1984).
• Taylor Gun-Jin Wang urodził się w Chińskiej Republice Ludowej w chińskiej rodzinie, lecz poleciał w kosmos już jako obywatel Stanów Zjednoczonych (29 kwietnia 1985).
• Patrick Baudry urodził się we francuskiej części Kamerunu (obecnie Kamerun), lecz w kosmos poleciał już jako obywatel Francji (17 czerwca 1985).
• Shannon Lucid urodziła się w Chińskiej Republice Ludowej w amerykańskiej rodzinie (rodzice pochodzenia europejskiego), lecz poleciała w kosmos jako obywatelka Stanów Zjednoczonych (17 czerwca 1985).
• Franklin Chang-Diaz urodził się na Kostaryce, ale w kosmos poleciał już jako obywatel Stanów Zjednoczonych (12 stycznia 1986).
• Andy Thomas urodził się w Australii, lecz poleciał w kosmos już jako obywatel Stanów Zjednoczonych (19 maja 1996).
• John Herrington został pierwszym rdzennym Amerykaninem (plemię Czikasawów – ang. Chickasaw), który poleciał w kosmos (24 listopada 2002).

[edytuj] Zobacz też

• Alfabetyczna lista astronautów i kosmonautów
• Lista typów załogowych statków kosmicznych
• Lista załogowych lotów kosmicznych

p • d • e Listy i chronologie eksploracji kosmosu Loty załogowe Chronologicznie 1961-1970 • 1971-1980 • 1981-1990 • 1991-2000 • 2001-obecnie • planowane Tematycznie Lista załogowych lotów kosmicznych według programów Loty księżycowe 1958-1980 • 1981-obecnie • planowane Loty międzyplanetarne 1959-1980 • 1981-2000 • 2001-obecnie • planowane Astronauci Alfabetycznie • Grupy i oddziały • Pierwsi wg narodowości Międzynarodowa Stacja Kosmiczna Loty załogowe • Loty bezzałogowe • Goście • Spacery kosmiczne Misje Ekspedycje na stację Mir • Misje Sojuz • Misje NASA • Misje wahadłowców Inne Rekordy lotów kosmicznych • Lista rakiet nośnych • Chronologia wyścigu kosmicznego • Lista agencji kosmicznych • Lista kosmodromów