Okrągły Stół (historia Polski)
Z Wikipedii
Rozmowy Okrągłego Stołu – rozmowy prowadzone w pierwszej połowie 1989 roku przez przedstawicieli władz PRL, opozycji i Kościoła, w wyniku których rozpoczęła się transformacja ustrojowa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Spis treści |
Historia obrad
Rozmowy rozpoczęły się 6 lutego 1989, a zakończyły 5 kwietnia tego samego roku. Prowadzone były w kilku miejscach, a ich rozpoczęcie i zakończenie odbyło się w siedzibie Urzędu Rady Ministrów PRL w Pałacu Namiestnikowskim w Warszawie. W obradach wszystkich zespołów brały udział 452 osoby. Pomysł zorganizowania rozmów między władzą a opozycją pojawił się na kilka lat przed rozpoczęciem obrad. Jednak idea zorganizowania Okrągłego Stołu została po raz pierwszy sformułowana dopiero 31 sierpnia 1988 r. podczas spotkania gen. Czesława Kiszczaka z Lechem Wałęsą. Warunkiem rozpoczęcia obrad miało być wygaszenie zorganizowanej przez „Solidarność” fali strajków.
Obrady toczone były w trzech głównych zespołach:
- ds. gospodarki i polityki społecznej (przewodniczący: Władysław Baka PZPR i Witold Trzeciakowski Solidarność)
- ds. reform politycznych (przewodniczący: Janusz Reykowski PZPR i Bronisław Geremek Solidarność)
- ds. pluralizmu związkowego (przewodniczący: Aleksander Kwaśniewski PZPR, Tadeusz Mazowiecki Solidarność i Romuald Sosnowski OPZZ).
Uczestnicy obrad głównych[1]
Strona rządowo - koalicyjna
Uczestnicy po stronie rządowej to:
|
|
Strona solidarnościowo - opozycyjna
Uczestnicy po stronie opozycyjnej to:
Obserwatorzy kościelni
- abp Bronisław Dembowski
- bp Janusz Narzyński - biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce
- ks. Alojzy Orszulik
Rzecznicy prasowi
Postanowienia
- utworzenie Senatu z liczbą 100 senatorów; wybory większościowe (po 2 senatorów z każdego województwa, a w woj. warszawskim i katowickim po 3);
- parytetowe wybory do Sejmu – 65% miejsc (299 mandatów) miało być zagwarantowane dla PZPR, ZSL i SD (60%) oraz dla prokomunistycznych organizacji katolików – PAX, UChS i PZKS (5%). Ważny jest fakt, iż liczbę 299 podzielono na 264 i 35 z czego pierwsze były obsadzane w wyniku wyborów w okręgach wielomandatowych, a drugie z tzw listy krajowej, na której znajdowali się najbardziej znani przedstawiciele partyjni; o pozostałe 35% miejsc (161 mandatów) mieli walczyć w wolnych wyborach kandydaci bezpartyjni;
- utworzenie urzędu Prezydenta PRL; wybieranego przez Zgromadzenie Narodowe na 6-letnią kadencję;
- zmiana Prawa o stowarzyszeniach, która umożliwiłaby rejestrację Solidarności;
- dostęp opozycji do mediów (np. raz w tygodniu półgodzinna audycja w TVP, reaktywowanie "Tygodnika Solidarność");
- przyjęcie "Stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych" jednak bez większych konkretów w sprawie reform gospodarczych.
Przypisy
- ↑ Andrzej Garlicki: Rycerze Okrągłego Stołu. Warszawa: Czytelnik, 2004, ss. 236-237. ISBN 83-07-02970-8.
Bibliografia
- Andrzej Garlicki, Rycerze Okrągłego Stołu. Wyd. Czytelnik, Warszawa 2004. ISBN 83-07-02970-8
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Obrady okrągłego stołu - Muzeum Historii Polski
