OKz32
Z Wikipedii
| OKz32 | |
 Parowóz OKz32-2 na obrotnicy w Wolsztynie |
|
| Producent | HCP  |
| Lata budowy | 1934-1936 |
| Układ osi | 1-5-1 |
| Masa służbowa | 118,4 t |
| Masa pustego parowozu | 95,8 t |
| Długość parowozu | 15 320 mm |
| Wysokość | 4 620 mm |
| Rozstaw osi skrajnych | 11 700 mm |
| Prędkość maksymalna | 75 km/h |
| Ciśnienie w kotle | 15 at |
| Powierzchnia ogrzewalna kotła | 184,1 m² |
| Powierzchnia przegrzewacza | 66,0 m² |
| Powierzchnia rusztu | 3,8 m² |
| Średnica cylindra | 630 mm |
| Skok tłoka | 700 mm |
| Średnica kół napędnych | 1450 mm |
| Średnica kół tocznych | 860 mm |
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
OKz32 - parowóz specjalnie przystosowany na górskie szlaki. Musiał być przystosowany do wzniesień nie przekraczających 2,2%. Impulsem do jego budowy stało się oddanie odcinka kolejowego Chabówka-Zakopane, gdzie do prowadzenia składów osobowych parowozy TKt1 i TKt2 okazywały sie niewystarczające, potrzebny był parowóz o wiekszej sile uciągu, który również mógłby pokonywać bez problemów często odwrotne łuki o promieniach nie przekraczających 200m oraz byłby równie sprawny jeżdżąc w obu kierunkach.
Zamówiono w HCP 25 sztuk tego parowozu, produkowano je w latach 1934-1936. Konstrukcja tego parowozu opierała sie na towarowym parowozie serii Ty23, zaś maszyna parowa była wzorowana na podstawie maszyny parowej pośpiesznego parowozu serii Pt31oraz Pu29, pomimo dobrych silników parowozy nawet przy węglu dobrej jakoście miały niską sprawność w granicah średnio około 50%. Zapasy wody mieściły się w trzech zbiornikach, z których jeden był umieszczony za budką pod skrzynią na węgiel. Boczne zbiorniki były w sposób charakterystyczny dla polskich tendrzaków przesunięte do przodu, co zapewniało równomierne obciążenie zestawów kołowych niezależnie od ilości wody w zbiornikach. "Okazety" miały prędkościomierz rejestrujący Teloc i elektryczne oświetlenie reflektorów, budki i mechanizmu napędowego. Parowozy posiadały też pneumatyczną piasecznicę i dwie prasy smarne Friedmanna. Jazda próbna odbyła sie 4 kwietnia na trasie do Zakopanego, lokomotywa OKz32-1 ciągnęła za sobą osiem wagonów czteroosiowych o masie 330 ton krócej o pół godziny niż parowozy serii TKt1 i TKt2. Trafiły do Krakowa gdzie pracował na szlakch Kraków-Zakopane oraz Tarnów-Krynica, rzadziej był widywany na innych szlakach. Część z nich została przydzielona do MD Nowy Sącz, a nawet siedem okazetek przez krótki okres było przydzielonych do parowozowni Bogumin na Zaolziu. Po wojnie zostało jedynie 11 egzemplarzy tego parowozu które służyły w MD Płaszów i zostały przekazane do MD Suchej. W czasie wojny większość okazetek znalazła sie w ZSRR gdzie rzekomo pracowały w dyrekcji lwowskiej. Na PKP pozostało jedynie 8 egzemplarzy po wojnie, a 3 kolejne zwrócono nam w latach 1948-1949. Wlatach 50-tych parowozy które znalazły sie w amerykanskiej streefie okupacyjnej Niemiec zostały zezłomowane jako nietypowe. W 1956 roku zwrócono na 12 egzemplarz okazetki, który nie wrócił do słuzby mimo skierowania do zakładów w Nowym Sąaczu. Po wojnie zamontowano w nich m.in. odchylacze dymu, w skrzyni ogniowej rur cyrkulacyjnych poprawiających krążenie wody, stalowe skrzynie ogniowe (zamiast miedzianych). Parowozy przeniesiono do MD Suchej i tam odciążały przeciążoną linie zakopiańską, ze względu na swoje wlasciowsci były w ciągłym ruchu. Wedle przepisów każda okazetka w ciągu sześciu lat powinna wyrobić przebieg 240tys km, ale przy takiej eksploatacji OKz32 wyrabiały to w trzy-cztery latta a roczne przebiegi wynosiły 80-90tys km. Intensywan eksploatacja przyspieszyła kasacje, pierwszy parowóz OKz32-7 został skasowany w październiku 1971 roku.W 1974 wygaszono OKz32-2, OKz32-8 i OKz32-9. Sprawny jeszcze OKz32-9 trafił jesienią w charakterze kotła stałego do Przeworska, skąd został niedługo potem sprzedany do Łańcuckiej Fabryki Śrub.
Sprawny egzemplarz OKz32-2 (ostatnia naprawa główna - kwiecień 2007) stacjonuje w skansenie taboru kolejowego w Chabówce, gdzie trafił z Muzeum Kolejnictwa w Warszawie po naprawie głównej w ZNTK Piła w 1992 roku, lecz w sierpniu 2007 roku uległ poważnemu defektowi kotła i skrzyni ogniowej. Oczekuje na wpisanie do planu napraw, prawdopodobnie zostanie wymieniony kocioł i skrzynia ogniowa. Przewidywany termin naprawy około 2 lat.
