Oligarchia
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: Dodać przykłady oligarchii, rodzaje, uzupełnić literaturę. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Oligarchia (gr. ὀλιγαρχία "panowanie nielicznych", od wyrazów ὀλίγος oligos "nieliczny" + ἀρχή arche "władza") – rządy nielicznych obywateli w państwie. Występowała np. w wielu polis starożytnej Grecji, XVII-wiecznej Anglii (protektorat Cromwella) i Wenecji.
Najogólniej rzecz ujmując, oligarchia to rządy autorytarne, czy nawet dyktatorskie, które cechują się przywłaszczeniem suwerennej roli w państwie przez małą grupę np. wyodrębnioną z arystokracji rodowej lub elit majątkowych.
Spis treści |
[edytuj] Oligarchia w starożytnej Grecji
Oligarchia - czyli rządy arystokracji - była ustrojem starożytnych Aten od schyłku okresu ciemnego do czasów wojen z Persami. Polegał na rządach arystokracji. Po reformach Solona społeczeństwo Aten zostało podzielona na 4 klasy. Ateńczycy z najbogatszych 3 klas (dochód roczny powyżej: 1 klasa: 500 miar, 2 klasa:300 miar, 3 klasa 200 miar)mieli prawo zostać urzędnikami. Z czasami oligarchii w Atenach związane są reformy wcześniej wspomnianego Solona a także Drakona. Oligarchia była także ustrojem starożytnej Sparty - rządzili nią dwaj królowie oraz około 28 starszych obywateli. Królowie oraz najstarsi obywatele stanowili radę, zwaną geruzją.
[edytuj] Oligarchia (oligarchizacja) w starożytnym Rzymie
Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
[edytuj] Oligarchia w monarchii stanowej
To władza, która łączy w sobie prerogatywy absolutnego monarchy (przywódca grupy oligarchicznej jest dyktatorem) oraz reprezentacji stanowej (władza wykonawcza znajduje się w rękach grupy). Ponieważ zastępowała ona de facto monarchę i stanowe ciała przedstawicielskie, nie tolerowała działania, czy nawet istnienia tych instytucji.
[edytuj] Oligarchia magnacka
W XVII i XVIII wieku w Polsce ze względu na osłabienie pozycji króla powszechna stała się specyficzna forma oligarchii, zwana oligarchią magnacką. To specyficzny rodzaj oligarchii stanowej.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Literatura
- S. Ochman-Staniszewska, Od stabilizacji do kryzysu władzy królewskiej. Państwo Wazów, [w:] Między monarchią a demokracją, red. A. Sucheni-Grabowska, M. Żaryn, Warszawa 1994.
- M. Czapliński (red.), Słownik encyklopedyczny. Historia, Wrocław 1998.
