Oman
Z Wikipedii
سلطنة عُمان Sułtanat Omanu |
|||||
|
|||||
Hymn: Hymn Sułtana | |||||
Język urzędowy | arabski | ||||
Stolica | Maskat | ||||
Ustrój polityczny | monarchia absolutna | ||||
Głowa państwa | sułtan Kabus ibn-Said | ||||
Szef rządu | sułtan Kabus ibn-Said | ||||
Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
82. na świecie 309 500 km² 0% |
||||
Liczba ludności (2008) • całkowita • gęstość zaludnienia |
134. na świecie 3 312 0001▲ 10,7 osób/km² |
||||
Jednostka monetarna | rial omański (OMR) | ||||
Niepodległość | od Portugalii 1650 |
||||
Religia dominująca | islam | ||||
Strefa czasowa | UTC +4 | ||||
Kod ISO 3166 | OM | ||||
Domena internetowa | .om | ||||
Kod samochodowy | OM | ||||
Kod telefoniczny | +968 | ||||
1 Dane szacunkowe na lipiec 2008 roku, podane za CIA The World Factbook (Źródło:CIA) (en) |
Oman (عُمان Uman; Sułtanat Omanu - سلطنة عُمان Saltanijja Uman) – państwo w Azji, leżące na Półwyspie Arabskim, nad Morzem Arabskim i Zatoką Omańską. Graniczy z Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, Arabią Saudyjską i Jemenem. Stolica mieści się w mieście Maskat. Oman należy do Ligi Państw Arabskich.
Spis treści |
[edytuj] Geografia
Oman położony jest w południowo-wschodniej części Półwyspu Arabskiego, nad morzem Arabskim.
Teren Omanu jest w dużej części płaski w zachodniej części kraju znajduje się pustynia Ar-Rub al-Chali. W Omanie panuje klimat zwrotnikowy, suchy - w styczniu około 20°C, a w lipcu najwyższe temperatury to ok. 50°C. Dominują pustynie i półpustynie z dolinami uedów.
[edytuj] Historia
Oman był położony na ważnych szlakach handlowych, dlatego już w drugim tysiącleciu p.n.e. produkowano kadzidła, wtedy też był bogatym i ważnym państwem. Znajdowało się tam miasto Iram. Przed islamizacją w VII wieku kraj był często niszczony przez wojny plemienne i perskie najazdy. W VIII wieku mieszkańcy Omanu przyjęli doktrynę ibadycką islamu i pod rządami wybranego przez siebie imama uniezależnili się od kalifatu Abbasydów. W X wieku kraj został podbity przez Seldżuków. Obieralni imamowie rządzili Omanem do XVIII wieku. W 1507 roku do portu zaczęli przypływać Portugalczycy i osiedlać się. Założyli obecną stolicę Omanu - Maskat. W roku 1650 Portugalczycy zostali wyparci przez Arabów. Obecnie panująca dynastia doszła do władzy pod koniec XVIII wieku. Od roku 1891 Oman popadł w zależność od Wielkiej Brytanii, stając się jej protektoratem. Bunty plemion z głębi kraju przeciwko władzy sułtana doprowadziły do podpisania przy udziale Brytyjczyków porozumienia, w wyniku którego powstały dwa państwa: sułtanat Maskatu i imamat Omanu. Trwało to do roku 1951 lecz bez władzy centralnej wybuchła kilkuletnia wojna domowa. Potem Oman został zjednoczony przez sułtana Maskatu. W 1970 roku po pałacowym zamachu stanu panującego sułtana zastąpił jego syn - Kabus ibn-Said. Lata 70. XX wieku to walki wojsk rządowych z popieraną przez Jemen Południowy lewicową partyzantką. Znaczne dochody Omanu pochodzą z eksploatowanych od lat 50. XX wieku bogatych złóż ropy naftowej.
[edytuj] Ustrój polityczny
Monarchia absolutna, głową państwa, szefem rządu, ministrem spraw zagranicznych, obrony i finansów jest obecnie sułtan Kabus ibn-Said. W kraju nie ma parlamentu, konstytucji i partii politycznych, obowiązuje prawo muzułmańskie Szariat.
[edytuj] Podział administracyjny
Oman podzielony jest na 8 regionów (mintakat).
Nazwa arabska | Nazwa polska | ||
---|---|---|---|
1 | ظفار | Zufar | |
2 | - | Al-Wusta | |
3 | - | Az-Zahira | |
4 | - | Ad-Dachilijja | |
5 | - | Asz-Szarikijja | |
6 | - | Al-Batina | |
7 | - | Maskat | |
8 | - | Musandam |
Dalszy podział obejmuje 41 prowincji.
Główne miasta Omanu to Maskat (stolica państwa), Suhar, Ar-Rustak, Nizwa, Sur.
[edytuj] Ludność
Skład etniczny: Arabowie omańscy (74%), Hindusi, Pakistańczycy i Filipińczycy (21%), Arabowie nie pochodzący z Omanu, Persowie, imigranci z krajów Afryki wschodniej.
W kraju jest wysoki przyrost naturalny 3,32% rocznie. Najwięcej ludności skupia się na wybrzeżu Zatoki Omańskiej. W miastach mieszka 12% ludności Omanu.
Średnia długość życia: mężczyźni 72 lata, kobiet 76 lat Językiem urzędowym jest arabski, inne języki to między innymi perski, urdu.
Religie: islam (głównie ibadyci – 75% i sunnici – 20%), hinduizm, chrześcijaństwo.
[edytuj] Gospodarka
Najwięcej zysku przynosi Omanowi eksport ropy naftowej. Ważną rolę odgrywa przemysł.
Produkt krajowy brutto na jednego mieszkańca wynosi 9294 USD.
[edytuj] Rolnictwo
Rolnictwo w Omanie jest słabo rozwinięte, bo użytki rolne zajmują tylko 5% terenu kraju. Rolnicy najczęściej uprawiają palmę daktylową, lucernę, banany, trzcinę cukrową oraz warzywa, tytoń i niewielkie ilości zbóż.
[edytuj] Transport i łączność
Sieć transportowa w Omanie jest w rozbudowie. Główny szlak stanowi szosa Maskat-Salala. Międzynarodowe lotnisko znajduje się w Maskat.
[edytuj] Handel zagraniczny
Oman głównie handluje ropą naftową, miedzią, rybami, owocami i tytoniem. Główni partnerzy handlowi to: Japonia, Wielka Brytania, Singapur, USA i Zjednoczone Emiraty Arabskie
[edytuj] Nauka
Nauką w Omanie kieruje minister kultury. Finansuje on też wydobycie ropy naftowej i dostawy wody pitnej. W Omanie znajduje się jeden uniwersytet mieszczący się w stolicy Omanu Maskacie.
Afganistan • Armenia • Arabia Saudyjska • Azerbejdżan • Bahrajn • Bangladesz • Bhutan • Birma • Brunei • Chiny • Cypr • Filipiny • Gruzja • Indie • Indonezja • Irak • Iran • Izrael • Japonia • Jemen • Jordania • Kambodża • Katar • Kazachstan • Kirgistan • Korea Południowa • Korea Północna • Kuwejt • Laos • Liban • Malediwy • Malezja • Mongolia • Nepal • Oman • Pakistan • Rosja • Singapur • Sri Lanka • Syria • Tadżykistan • Tajlandia • Timor Wschodni • Turcja • Turkmenistan • Uzbekistan • Wietnam • Zjednoczone Emiraty Arabskie
Terytoria zależne
Akrotiri • Dhekelia
Państwa nieuznawane na arenie międzynarodowej
Abchazja • Cypr Północny • Górski Karabach • Osetia Południowa • Palestyna (Autonomia Palestyńska) • Tajwan
Terytoria autonomiczne (stanowią integralną część państw):
Aceh • Adygeja • Adżaria • Ałtaj • Buriacja • Chakasja • Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny • Czeczenia • Czukocki Okręg Autonomiczny • Dagestan • Górski Badachszan • Guangxi • Hongkong • Inguszetia • Jakucja • Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny • Kabardo-Bałkaria • Karaczajo-Czerkiesja • Karakałpacja • Kurdystan • Makau • Mongolia Wewnętrzna • Muzułmańskie Mindanao • Nachiczewańska Republika Autonomiczna • Ningxia • Osetia Północna • Sinkiang • Tuwa • Tybet • Żydowski Obwód Autonomiczny
Algieria • Arabia Saudyjska • Autonomia Palestyńska • Bahrajn • Dżibuti • Egipt • Irak • Jemen • Jordania • Katar • Komory • Kuwejt • Liban • Maroko • Mauretania • Oman • Somalia • Sudan • Syria • Tunezja • Zjednoczone Emiraty Arabskie
Arabia Saudyjska • Jemen • Jordania • Oman • Katar • Zjednoczone Emiraty Arabskie • Irak
Albania • Angola • Antigua i Barbuda • Argentyna • Armenia • Australia • Bahrajn • Bangladesz • Barbados • Belize • Benin • Boliwia • Botswana • Brazylia • Brunei • Burkina Faso • Birma • Burundi • Kambodża • Kamerun • Kanada • Republika Środkowoafrykańska • Czad • Chile • Chiny • Kolumbia • Demokratyczna Republika Kongo • Kongo • Kostaryka • Wybrzeże Kości Słoniowej • Chorwacja • Kuba • Dżibuti • Dominika • Dominikana • Ekwador • Egipt • Salwador • Macedonia • Fidżi • Gabon • Gambia • Gruzja • Ghana • Grenada • Gwatemala • Gwinea • Gwinea Bissau • Gujana • Haiti • Honduras • Hongkong • Islandia • Indie • Indonezja • Izrael • Jamajka • Japonia • Jordania • Kenia • Korea Południowa • Kuwejt • Kirgistan • Lesotho • Liechtenstein • Makau • Madagaskar • Malawi • Malezja • Malediwy • Mali • Mauretania • Mauritius • Meksyk • Mołdawia • Mongolia • Maroko • Mozambik • Namibia • Nepal • Nowa Zelandia • Nikaragua • Niger • Nigeria • Norwegia • Oman • Pakistan • Panama • Papua-Nowa Gwinea • Paragwaj • Peru • Filipiny • Katar • Rwanda • Saint Kitts i Nevis • Saint Lucia • Saint Vincent i Grenadyny • Arabia Saudyjska • Senegal • Sierra Leone • Singapur • Wyspy Salomona • Republika Południowej Afryki • Sri Lanka • Surinam • Suazi • Szwajcaria • Republika Chińska • Tanzania • Tajlandia • Togo • Tonga • Trynidad i Tobago • Tunezja • Turcja • Uganda • Ukraina • Zjednoczone Emiraty Arabskie • Stany Zjednoczone • Urugwaj • Wenezuela • Wietnam • Zambia • Zimbabwe • Wspólnota Europejska w tym poszczególne kraje członkowskie: Austria • Belgia • Bułgaria • Cypr • Czechy • Dania • Estonia • Finlandia • Francja • Grecja • Hiszpania • Holandia • Irlandia • Litwa • Luksemburg • Łotwa • Malta • Niemcy • Polska • Portugalia • Rumunia • Słowacja • Słowenia • Szwecja • Węgry • Wielka Brytania • Włochy