Pałac Jabłonowskich w Warszawie
Z Wikipedii
Pałac Jabłonowskich – pałac w Warszawie, zlokalizowany w Śródmieściu przy placu Teatralnym pod adresem ul. Senatorska 14/16, wzniesiony w XVIII wieku, rozebrany w 1952 roku i przykryty brukiem, zrekonstruowany w 1997 roku.
Zbudowany w latach 1773-1785 dla Antoniego Jabłonowskiego wg projektu Jakuba Fontany i Domenico Merliniego. W latach 1817-1819 przebudowywany na ratusz miejski wg projektu Fryderyka Alberta Lessla i Józefa Grzegorza Lessla, przejmując funkcje rozebranego starego ratusza na Rynku Starego Miasta. Około roku 1823 na dachu pałacu dodano belwederek, czyli podstawę pod telegraf optyczny.
W roku 1863 pałac uległ pożarowi w czasie powstania styczniowego. Odbudowa w stylu neorenesansowym odbyła się w latach 1864-1869 wg projektu Józefa Orłowskiego, nadając nowy kształt dachu z facjatkami, balkony, nowe skrzydło w miejscu domu Łagiewnickich i charakterystyczną wieżę strażacką z zegarami po jej 3 stronach. W sali neorenesansowej odbywały się posiedzenia Rady Miejskiej, w sali portretowej z 25 podobiznami znanych Polaków obradował magistrat, natomiast w sali Dekerta sufit zdobił plafon "Tryumf Prawdy" autorstwa Marcelo Bacciarellego przeniesiony z Pałacu Prymasowskiego.
W latach 1936-1939 odbyła się kolejna modernizacja pałacu wg projektu Oskara Sosnowskiego, która objęła przebudowę dachu w 1936 oraz wzniesienie nowego, siedmiopiętrowego budynku od strony ul. Daniłłowiczowskiej. W 1939 roku w czasie obrony Warszawy z Ratusza cywilną obroną Warszawy dowodził Stefan Starzyński.
Po zniszczeniach w czasie II wojny światowej w roku 1952 rozebrano wypalone ruiny pałacu, a fundamenty przykryto nawierzchnią placu Teatralnego.
Na przełomie 1989/1990 roku podjęta została decyzja o odbudowie północnej pierzei placu Teatralnego. W latach 1995-1997 pałac został zbudowany na siedzibę banku, co poprzedziły wykopaliska archeologiczne. Zachowany został kształt budynku, odbudowana wieża i zrekonstruowana fasada wg stanu sprzed roku 1936. Niestety pozostałe elewacje pałacu zyskały wygląd współczesny, silnie kontrastując z historyczną zabudową otoczenia placu. Przy okazji odbudowy wydobyto też fragmenty wyposażenia pałacu, które wyeksponowano w bramie przy wieży. Także przy okazji odbudowy wieży uwidoczniono zarys studni.
[edytuj] Źródła
- Z warszawskiego albumu. "Stolica", Nr 36 (1602), 3 września 1978 r.
