Palestyna pod panowaniem Krzyżowców
Z Wikipedii
     Panowanie Krzyżowców
Inne artykuły
|
Palestyna pod panowaniem Krzyżowców przebywała w okresie od 1099 do 1291 roku.
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] Rys ogólny
Powstanie i szybki rozwój tureckiego sułtanatu seldżuckiego, spowodowało, że Turcy Seldżuccy przejęli kontrolę nad całym Bliskim Wschodem, łącznie z Jerozolimą, do której w 1079 roku sułtan Sulejman zabronił wstępu chrześcijanom wszystkich wyznań.
Pobudziło to chrześcijańską Europę do zorganizowania I wyprawy krzyżowej, która była prowadzona w latach 1096-1099, głównie siłami rycerzy lotaryńskich (w Bizancjum i na Bliskim Wschodzie nazywanych "Frankami") oraz normańskich i prowansalskich.
Zwycięzcy ustanowili chrześcijańskie Królestwo Jerozolimskie, które obejmowało dawną Fenicję, Syrię i Palestynę. Było to klasyczne państwo feudalne z systemem lennym. Było ono lennem stolicy apostolskiej.
[edytuj] Historia Palestyny
Fatymidzi na początku 1098 roku pokonali szybkim szturmem turecką załogę Jerozolimy i przejęli kontrolę nad tym miastem, ogłaszając jego ponowne otwarcie dla chrześcijan.
W 1099 roku Krzyżowcy zdobyli Jerozolimę (15 lipca 1099). Po zdobyciu Jerozolimy Krzyżowcy dokonali rzezi obrońców i mieszkańców miasta. Zabito około 40 tysięcy mieszkańców, Muzułmanów i Żydów (Żydów spalono uwięzionych w budynku synagogi [1]).
W niecały miesiąc po bitwie, 12 sierpnia 1099, Krzyżowcy pokonali idącą na pomoc Jerozolimie armię fatymidzką pod Askalonem, co ostatecznie przesądziło o zwycięstwie I Krucjaty.
W Palestynie zostało utworzone Królestwo Jerozolimskie, którego pierwszym władcą został Gotfryd de Bouillon.
W 1181 roku książę Antiochii, Renald de Châtillon, samowolnie zerwał zawieszenie broni z muzułmańskim sułtanem Saladynem i rozpoczął działania wojenne na Morzu Czerwonym. Między innymi napadnięto na samo serce Islamu, na Mekkę. Wywołało to natychmiastową reakcję świata muzułmańskiego, który zjednoczył się pod wodzą sułtana Saladyna.
W 1186 roku sułtan Saladyn zażądał od króla Królestwa Jerozolimskiego Gwidona z Lusignan wypłacenia odszkodowania i zwrotu łupów zagrabionych przez Renalda de Châtillon. Wobec jego odmowy, rozpoczęła się wojna. Krzyżowcy ponieśli klęskę w bitwie pod Hittin (1187 r.) i utracili Tyberiadę, Akkę i Jaffę. W 1187 roku sułtan wkroczył do Jerozolimy.
Siły angielskie i francuskie (III wyprawa krzyżowa) w 1191 roku zdobyły twierdzę Akkę, a następnie pas nadmorski z Cezareą i Jaffą. Królem odbudowywanego Królestwa Jerozolimskiego ponownie został Gwidon z Lusignan. W toku dalszych działań Krzyżowcy uzyskali korzystny pokój (1192 r.) z sułtanem Saladynem, dającym swobodny dostęp Chrześcijanom do miejsc świętych w Palestynie.
Wyprawa Fryderyka II odzyskała Jerozolimę w 1229 roku. W 1239 roku Krzyżowcy zawarli sojusz z Syrią przeciwko Egiptowi, i wykorzystując spory pomiędzy muzułmanami przejęli kontrolę nad całą Galileą. W 1240 roku przejęli kontrolę nad Górą Tabor.
W 1244 roku nastąpiła ostateczna utrata Jerozolimy.
W 1291 upadła ostatnia twierdza Krzyżowców w Palestynie, Akka. W ten sposób zakończyła się historia Królestwa Jerozolimskiego.
Zobacz więcej w osobnych artykułach: Królestwo Jerozolimskie, Hrabstwo Trypolisu.[edytuj] Kolejni władcy Królestwa Jerozolimskiego
- Gotfryd de Bouillon (lata 1099-1100).
- Baldwin I z Boulogne (lata 1100-1118) - poszerzył on terytorialnie królestwo, zdobywając Akkę, Sydon, oraz Bejrut. Podporządkował królestwu także pozostałe państwa chrześcijańskie jako lenna : Hrabstwo Edessy, które sam utworzył, Księstwo Antiochii oraz Hrabstwo Trypolisu.
- Baldwin II z Bourcq (lata 1118-1131) - w 1124 zdobył i włączył do królestwa Tyr.
- Melisanda i jej mąż Fulko (lata 1131-1143). Po śmierci Fulko dalej panowała jego żona.
- Melisanda ze swoim synem Baldwinem III (lata 1143-1153).
- Baldwin III (lata 1143-1162).
- Amalryk I (lata 1162-1174).
- Baldwin IV Trędowaty (lata 1174-1185) - w tym czasie w Królestwie Jerozolimskim rozpoczęły się walki stronnictw o przejęcie władzy nad Królestwem.
- Baldwin V (lata 1185-1186).
- Sybilla i Gwidon z Lusignan (lata 1186-1192) - Krzyżowcy ponieśli klęskę w bitwie pod Hittin (1187 r.) i utracili Tyberiadę, Akkę, Jaffę i Jerozolimę.
- Izabela Jerozolimska i Konrad z Montferratu (1192 rok) - Konrad został skrytobójczo zamordowany w Tyrze przez członków islamskiej sekty asasynów (28 kwietnia 1192).
- Izabela Jerozolimska i Henryk II z Szampanii (lata 1192-1197).
- Izabela Jerozolimska i Amalryk II (lata 1197-1205).
- Maria z Montferratu (lata 1205-1212).
- Jolanta Jerozolimska i Jan z Brienne (lata 1205-1225).
- Jolanta Jerozolimska i Fryderyk II (lata 1225-1228).
- Konrad II (lata 1228-1254) - w latach 1229-1244 przejściowo odzyskano Jerozolimę.
- Konrad III (lata 1254-1268).
- Hugo I (lata 1268-1284).
- Karol z Anjou (lata 1277-1285).
- Jan II (lata 1284-1285).
- Henryk II Cypryjski (lata 1285-1291).
Przypisy
- ↑ Gibb, H. A. R. The Damascus Chronicle of the Crusades: Extracted and Translated from the Chronicle of Ibn Al-Qalanisi. Dover Publications, 2003 (ISBN 0-486-42519-3)
