Papież Klemens XI

Z Wikipedii

Klemens XI
Herb
Imię łacińskie	Clemens PP XI
Data wyboru	23 listopada 1700
Imię i nazwisko	Giovanni Francesco Albani
Urodzony	23 lipca 1649
Zmarł	19 marca 1721

Giovanni Francesco Albani (ur. 23 lipca 1649 w Pescaro lub Urbino, zm. 19 marca 1721 w Rzymie) – włoski duchowny katolicki, od 1700 papież Klemens XI.

Był synem patrycjusza z Urbino. Pochodził z rodu albańskiego, który w XV wieku wyemigrował do Włoch z północnej Albanii. Z rodu tego wywodziło się kilku włoskich kardynałów. W 1660 Albani rozpoczął naukę w Kolegium Rzymskim, następnie został zaproszony przez królową Szwecji Krystynę do studiów w ufundowanej przez nią akademii. Obronił doktorat obojga praw. Był kanonikiem kapituły rzymskiej bazyliki S. Lorenzo in Damaso, prałatem papieskim (1677), referendarzem Trybunału Sygnatury Apostolskiej. Pełnił także godności w administracji Państwa Papieskiego, był gubernatorem Rieti, Sabiny i Orvieto. Od 1678 sekretarz Listów Apostolskich, 1688 wikariusz patriarchalnej Bazyliki Watykańskiej.

13 lutego 1690 papież Aleksander VIII wyniósł go do godności kardynalskiej; otrzymał tytuł diakona S. Maria in Aquiro. W 1691 brał udział w konklawe po śmierci papieża Aleksandra. Pozostał bliskim współpracownikiem kolejnego papieża Innocentego XII, przyczynił się do ogłoszenia przez Innocentego bulli Romanum decet pontificem (1692), potępiającej i znoszącej praktyki nepotyzmu. Dopiero we wrześniu 1700 przyjął święcenia kapłańskie.

23 listopada 1700 konklawe po śmierci Innocentego XII wybrało kardynała Albaniego na papieża, jako kandydata kompromisowego wobec starć frakcji francuskiej i austriackiej. Elekt przez trzy dni wzbraniał się przed przyjęciem wyboru, ostatecznie zgodził się i przyjął imię Klemensa XI. W Bazylice Watykańskiej został prywatnie konsekrowany na biskupa 30 listopada 1700, a 8 grudnia 1700 koronowany. 10 kwietnia 1701 odbył uroczysty ingres do Bazyliki Laterańskiej.

Papież cieszył się poparciem króla Francji Ludwika XIV. Zdecydowanie zwalczał jansenizm, 8 września 1713 wydał bullę Unigenitus, w której potępił 101 tez jansenistycznego pisarza Quesnela. W 1718 obłożył jansenistów ekskomuniką.

Papież Klemens aktywnie zajmował się działalnością misyjną. Popierał misje, zakładał w Rzymie kolegia misyjne, jednak wydał także decyzję, która wywołała negatywne skutki. W listopadzie 1704 zatwierdził zakaz Świętego Oficjum, dotyczący używania przez jezuitów tzw. rytu chińskiego (nawiązującego w obrzędach do tradycji konfucjańskich). Skutkiem decyzji papieża były prześladowania katolików w Chinach i likwidacja wielu misji, mimo to zakaz utrzymał się aż do XX w. (zniósł go dopiero papież Pius XII w 1939).

Papież skłaniał się ku neutralności w polityce zagranicznej, został jednak wciągnięty w hiszpańską wojnę o sukcesję. Początkowo wspierał kandydata Burbonów Filipa Andegaweńskiego, ale musiał zmienić poglądy po najeździe Państwa Papieskiego przez wojska cesarskie. Klemens opowiedział się wówczas (styczeń 1709) za arcyksięciem habsburskim Karolem, a Hiszpania zerwała z Rzymem stosunki dyplomatyczne. Państwo Papieskie traciło na znaczeniu, bez udziału papieża wyłączono spod jego władzy Parmę, Piacenzę, Sardynię i Sycylię. Zignorowana została bulla papieska protestująca przeciwko ustanowieniu niezależnej monarchii na Sycylii.

W polityce wewnętrznej papież kontynuował politykę poprzednika i sprzeciwiał się nepotyzmowi, ale Kuria Rzymska w okresie jego pontyfikatu miała opinię mocno skorumpowanej. Papież ustanowił w 1708 święto Niepokalanego Poczęcia Maryi, obchodzone w całym Kościele katolickim 8 grudnia. Był mecenasem sztuki i nauki, interesował się archeologią, wzbogacił Bibliotekę Watykańską.

Pontyfikat Klemensa XI, zazwyczaj negatywnie oceniany przez historyków, był jednym z dłuższych w historii, trwał ponad 20 lat. Papież zmarł 19 marca 1721 i został pochowany w Bazylice Watykańskiej (serce złożono w podziemiach kościoła SS. Vincenzo e Anastassio w Rzymie).

Źródła:

• Richard P. McBrien, Leksykon papieży. Pontyfikaty od Piotra Apostoła do Jana Pawła II, Warszawa 2003
• internetowy słownik biograficzny kardynałów Salvadora Mirandy

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Brewe Klemensa XI w sprawie wizytacji kościołów i klasztorów obrządku ormiańskiego z dnia 21 VI 1720 roku
• Bulla Klemensa XI w sprawie dyspensy na małżeństwo Michała Kazimierza Radziwiłła z Zofią Sieniawską z roku 1720