Parafia
Z Wikipedii
Parafia (z łac. parochia) - podstawowa jednostka organizacyjna Kościoła katolickiego i wielu innych wyznań chrześcijańskich. Według koncepcji teologicznych to przede wszystkim określona wspólnota wiernych. Zwierzchnikiem parafii jest proboszcz, któremu mogą pomagać inni księża wikariusze, oraz kapelani czy rezydenci. Centralnym ośrodkiem życia parafii jest kościół parafialny (farny).
Powstanie instytucji parafii wiąże się z rozprzestrzenieniem chrześcijaństwa na tereny wiejskie. Ostatecznie znaczenie i rolę parafii określił Sobór Laterański IV w 1215. W średniowiecznej Polsce parafie obejmowały kilka lub kilkanaście wsi. Były one powiązane z własnością ziemską: właściciel, zazwyczaj świecki, utrzymywał patronat nad kościołami, co dawało mu prawo przedstawiania kandydata na plebanię (od XII w. proboszcza określano terminem "pleban" (z łac. plebanus). Wierni w parafiach byli zobowiązani do ponoszenia różnych świadczeń, jak dziesięcina czy świętopietrze. W parafiach powstawały czasem konfraternie wiernych, zajmujące się dobroczynnością, pokutą i modlitwą, a nawet zarządzaniem majątkiem parafii (tzw. warsztaty).
W średniowieczu parafie wypełniały wielorakie funkcje. W Polsce od XIII w. przy zamożniejszych parafiach zaczęły powstawać podstawowe szkoły parafialne, a w miastach także szpitale. W wielu krajach parafie były też traktowane jako najniższy szczebel administracji państwowej (w Polsce podział na parafie wyrugował wcześniejszy podział administracyjny na opola).
Szacuje się, że w 1200 w dzisiejszych granicach Polski istniało już ok. 1000 parafii. 300 lat później było ich już niemal sześciokrotnie więcej, a ok. 1772 4700. Według pallotyńskiego Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego w poł. 2003 w Polsce istniało ok. 10 050 parafii katolickich (w tym parafie zakonne). W roku 2006 ilość parafii wzrosła - wg spisu pod redakcją naukową ks. Witolda Zdaniewicza SAC, ks. Sławomira Zaręby i Roberta Stępisiewicza - do 10 162; w parafiach tych działa 29 490 kapłanów, w tym 5 674 zakonników.
[edytuj] Inne znaczenia
- Parafia - gmina kościelna, stąd z czasem w niektórych państwach świata (np. Andora, Antigua i Barbuda, Niemcy, Wspólnota Dominiki) mianem parafii nazywane są także podstawowe jednostki podziału administracyjnego.
- Parafia (ang. parish) - w stanie Luizjana w Stanach Zjednoczonych - odpowiednik hrabstwa.
- Parafia, parafka - slangowe młodzieżowe określenie zamieszkiwanej dzielnicy lub osiedla w mieście.
