Partie polityczne Ukrainy
Z Wikipedii
Ukraina |
Ten artykuł jest częścią serii: |
Partie polityczne Ukrainy – na Ukrainie istnieje system wielopartyjny. Partie konkurują o miejsca w jednoizbowym parlamencie, 450-osobowej Radzie Najwyższej.
W wyniku wyborów z 2007 w parlamencie znalazło się 5 ugrupowań. Od poprzednich wyborów z 2006 obowiązuje ordynacja, wedle której wszystkie mandaty dzieli się proporcjonalnie pomiędzy listy wyborcze, które przekroczą próg 3% w skali kraju. Cała Ukraina jest jednym okręgiem wyborczym, mandaty w parlamencie obsadzane są przez kolejnych kandydatów z listy.
[edytuj] Główne partie i koalicje ukraińskiej sceny politycznej
- Partia Regionów (Партія регіонів) - powstała w 1997 jako Partia Regionalnego Odrodzenia Ukrainy, pod obecną nazwą od 2001. Zrzesza zwolenników szerokiego programu socjalnego oraz decentralizacji Ukrainy. Największym poparciem cieszy się na wschodzie kraju. Przewodzi jej były ukraiński premier, Wiktor Janukowycz.
- Blok Julii Tymoszenko (Блок Юлії Тимошенко, BYuT):
- Wszechukraińska Koalicja "Ojczyzna" (Всеукраїнське об'єднання "Батьківщина") - założona w 1999 przez Julię Tymoszenko.
- Reformy i Porządek (Реформи і порядок, PRP) - założona w 1997 przez Wiktora Pynzenyka, byłego wicepremiera i ministra finansów.
- Ukraińska Partia Socjaldemokratyczna (Українська Соціал-Демократична Партія, USDP) - powstała w 1999, przewodniczy jej Jewhen Kornijczuk.
- Nasza Ukraina - Ludowa Samoobrona (Наша Україна-Народна Самооборона, NU-NS) - koalicja powołana 5 lipca 2007 na bazie dawnych koalicjantów z Bloku Nasza Ukraina oraz ruchu Ludowa Samoobrona, zwana "Megablokiem", w składzie:
- Ludowy Związek "Nasza Ukraina" (Народний Союз "Наша Україна", NSNU) - powstałe w 2005 centroprawicowe ugrupowanie zrzeszające zwolenników demokratyzacji kraju i zbliżenia z Unią Europejską i NATO; liderem "Naszej Ukrainy" jest prezydent kraju Wiktor Juszczenko, przewodniczącym były wicepremier Wiaczesław Kyryłenko.
- Ludowy Ruch Ukrainy (Народний Рух України, NRU) - partia powstała 1989 jako Ludowy Ruch Ukrainy na Rzecz Przebudowy. Pod obecną nazwą od 1992. Określana jako prawicowa, przewodzi jej Borys Tarasiuk.
- Związek Chrześcijańsko-Demokratyczny (Християнсько-Демократичний Союз) - ugrupowanie chadeckie z Wołodymyrem Stretowyczem na czele.
- Ukraińska Partia Republikańska "Zjednoczenie" (Українська Республіканська Партія "Собор", Sobór), kierowana przez Anatolija Matwijenkę, byłego premiera Autonomicznej Republiki Krymu.
- Ukraińska Partia Ludowa (Українська Народна Партія, UNP) Jurija Kostenki, odłam NRU.
- Naprzód, Ukraino! (Вперед, Україно!), formalnie przejęta przez Jurija Łucenkę jako partyjna reprezentacja ruchu Ludowa Samoobrona.
- Partia Obrońców Ojczyzny (Партія захисників Вітчизни), której liderem jest deputowany i jeden z dawnych liderów antykuczmowskiej opozycji Jurij Karmazin.
- Europejska Partia Ukrainy (Європейська партія України) deputowanego Mykoły Katerynczuka
- Pora (ПОРА), małe ugrupowanie młodych działaczy Pomarańczowej Rewolucji z posłem Władysławem Kaskiwem na czele.
- Ludowy Blok Łytwyna (Народний блок Литвина) - koalicja oligarchów i dawnych agrarystów skupionych wokół Wołodymyra Łytwyna, byłego przewodniczącego Rady Najwyższej. W 2006 obejmowała Partię Ludową (Народна Партія), powstałą z przekształcenia partii agrarnej, a także dwa małe ugrupowania (Partię Wszechukraińskiego Porozumienia Lewicy "Sprawiedliwość", Партія Всеукраїнського Об'єднання Лівих "Справедливість", Ukraińską Partię Chłopsko-Demokratyczną, Українська Селянська Демократична Партія). W 2007 odnowiony blok powołały Partia Ludowa i Partia Pracy Ukrainy (Трудова партія України), kierowana przez twórcę ukraińskiej konstytucji Mychajło Syrotę.
- Komunistyczna Partia Ukrainy (Комуністична Партія України, KPU) - kierowana przez Petra Symonenkę partia odwołująca się do ideologii komunistycznej. Założona w 1993.
[edytuj] Pozostałe ugrupowania
- Socjalistyczna Partia Ukrainy (Соціалістична Партія України, SPU) - określana jako lewicowa. Od 2004 do 2006 pozostawała w ścisłym porozumieniu z ugrupowaniami Julii Tymoszenko i Wiktora Juszczenko, tworząc tzw. "pomarańczową koalicję". Sojusz rozpadł się z chwilą wyboru przewodniczącego socjalistów, Ołeksandra Moroza na przewodniczącego Rady Najwyższej Ukrainy przy poparciu Partii Regionów. Od 2007 poza parlamentem.
- Postępowa Partia Socjalistyczna Ukrainy (Прогресивна соціалістична партія України, PSPU) - lewicowe i populistyczne stronnictwo Natalii Witrenko. W 2006 tworzyła "Blok Natalii Witrenko - Ludowa Opozycja" (razem ze Związkiem Rosyjsko-Ukraińskim "Ruś" (Партія "Русько-Український Союз (Русь)")), który zdobył prawie 3% głosów. Od 2002 poza parlamentem.
- Partia Wicze (Віче) - w 2007 przyłączyła się do Partii Regionów.
- Zjednoczona Socjaldemokratyczna Partia Ukrainy (Соціал-демократична партія України (об'єднана), SDPU(O)) - oligarchiczne ugrupowanie Wiktora Medwedczuka i Leonida Krawczuka. W 2006 tworzyła koalicję "Opozycyjny Blok - Nie Tak!", obejmujący także Republikańską Partię Ukrainy (Республіканська Партія України), ruch Kobiety dla Przyszłości (Жінки за Майбутнє), Wszechukraińskie Centrum Związkowe (Всеукраїнський Союзний Центр).
- Partia Zielonych Ukrainy (Партія Зелених України, PZU) - reprezentowana w Radzie Najwyższej III kadencji.
- Partia Przemysłowców i Przedsiębiorców Ukrainy (Партія промисловців і підприємців України, PPPU) - byłego premiera Anatolija Kinacha.
- UNA-UNSO (Українська Національна Асамблея – Українська Національна Самооборона)
- Kongres Ukraińskich Nacjonalistów (Конгрес Українських Націоналістів, KUN) - zarejestrowany w 1993, skupia polityków orientacji nacjonalistycznej. Odwołuje się do tradycji OUN. Przewodniczącym partii jest Ołeksij Iwczenko.
- Partia Ludowo-Demokratyczna (Народно-демократична партія, NDP) - pierwsza odgórnie tworzona w latach 90. partia władzy celem wsparcia premiera Walerija Pustowojtenko. Zmarginalizowana po 2004.