Prezydent
Z Wikipedii
Prezydent (od łac. praesidens - zasiadający na czele) - najwyższy urząd w państwie będącym republiką.
Istnieje kilka rodzajów sprawowania władzy prezydenckiej:
Dożywotni Prezydent - jest to głowa państwa o tytule prezydenckim, która zgodnie z prawem swego kraju ma ją pełnić aż do śmierci. Taka instytucja istnieje wyłącznie w systemach dyktatorskich. Dożywotnimi Prezydentami, którzy zmarli podczas swego "panowania" byli m.in. Josip Broz Tito (Jugosławia), czy François Duvalier (Haiti). Obecnie dożywotnie rządy prezydenckie sprawowane są w Tunezji i w Egipcie.
Honorowy Prezydent - jest to honorowy tytuł jaki:
- Może być nadany w ramach jakiejś instytucji, organizacji (np. honorowy prezydent Centrum im. Adama Smitha, bo taki tam funkcjonuje tytuł). Odpowiada to (zależnie od nazewnictwa) tytułowi honorowego przewodniczącego lub prezesa.
- Może to być tytuł honorowej głowy państwa. Prawdopodobnie jedynym takim przypadkiem było nadanie tytułu honorowego prezydenta ChRL Soong Ching-ling (Madame Sun Jat-sen) (w maju 1981 roku).
Tymczasowy Prezydent - osoba pełniąca obowiązki głowy państwa (np. w Polsce marszałek Sejmu, który w razie opróżnienia urzędu lub czasowej niezdolności jego sprawowania zastępuje Prezydenta RP). Może to być osoba pełniąca urząd prezydenta tymczasowo będąca głową państwa, jest to pełnoprawny szef państwa, tylko nie na pełną kadencję. Za przykład może służyć wieloletni przewodniczący senatu Francji Alain Poher, który był tymczasowym prezydentem tego kraju przez kilka tygodni po ustąpieniu z urzędu generała de Gaulle'a w 1969 roku. I ponownie w 1974 po śmierci prezydenta Pompidou.
Przykłady tymczasowych prezydentów (czyli prezydentów, ale ad interim):
- Nicolae Văcăroiu (20 kwietnia 2007 - 23 maja 2007) - Rumunia
(Pomimo iż prezydent Traian Băsescu jest zawieszony, a urząd nie jest teoretycznie opróżniony, Vacaroiu nosi tytuł tymczasowego prezydenta, a nie tylko p.o. prezydenta) - Alain Poher (1969 i 1974) - Francja
- Valentín Paniagua (2000-2001) - Peru
- Adolfo de la Huerta (1920) - Meksyk
- Jules Louis Trochu (1870-1871) - Francja
Przykłady p.o. prezydenta, czyli tymczasowych głów państwa, w okresie wakatu:
- Maciej Rataj (1922 i 1926) - Polska
Przykłady p.o. prezydenta w zastępstwie:
- George H. W. Bush (1985) - USA
- Dick Cheney (2002 i 2007) - USA
Zobacz też: