Program Gemini

Z Wikipedii

Kapsuła kosmiczna Gemini
Opis
Rola:	Pojazd kosmiczny
Załoga:	2: Dowódca i pilot
Wymiary
Wysokość:	5,67 m
Średnica:	3,05 m
Objętość:	2,55 m³
Masa
Masa całkowita:	3,851 kg
Inne
Maksymalny czas trwania misji:	14 dni	206 orbit

Program Gemini był amerykańskim programem lotów kosmicznych, następcą programu Mercury realizowanym w latach 1963-1966. Miał na celu opracowanie zaawansowanych technik lotu kosmicznego, potrzebnych do realizacji programu Apollo, mającego na celu wysłanie ludzi na Księżyc. Program Gemini, jako pierwszy amerykański program lotów kosmicznych, obejmował wyjścia astronautów w przestrzeń kosmiczną i manewry orbitalne, takie jak spotkania orbitalne i dokowanie.

Gemini miał być początkowo jedynie prostym rozwinięciem programu Merkury i w pierwszych stadiach rozwoju nazywany był Mercury Mark II. Ostateczna wersja pojazdu nie miała już wiele wspólnego z kapsułą Merkury, a pod niektórymi względami przewyższała nawet kapsułę Apollo. (Szczególnie wersja Big Gemini). Było to rezultatem późnego rozpoczęcia projektu, co pozwoliło konstruktorom wykorzystać wiedzę zdobytą przy tworzeniu programu Apollo (Który, mimo późniejszego rozpoczęcia startów, zaczęto realizować przed Gemini).

Główną różnicą między kapsułą Gemini a kapsułą Mercury było to, że szereg systemów zasilania, podtrzymywania życia i napędu pojazdu Gemini umieszczono w odrzucanym module, podczas gdy wszystkie systemy Mercury znajdowały się w kapsule pilota. Początkowo zamierzano wyposażyć Gemini w paralotnię zamiast spadochronu, co pozwoliłoby na kontrolowane lądowanie pojazdu. Wczesne wersje pojazdu zasilały akumulatory. Późniejsze egzemplarze, jako pierwsze załogowe pojazdy kosmiczne, zasilane były przez ogniwa paliwowe.

Oznaczenie "Gemini" wywodzi się z dwuosobowej załogi statku – "gemini" oznacza po łacinie "bliźnięta".

pojazdami kosmicznymi. Był to również pierwszy amerykański kosmiczny pojazd załogowy wyposażony w komputer pokładowy, Gemini Guidance Computer, wspomagający przeprowadzanie manewrów orbitalnych.

Głównym producentem pojazdu była firma McDonnell, która wcześniej przegrała kontrakt na budowę pojazdu Apollo. McDonnell próbował przekonać NASA do rozszerzenia misji pojazdu. Proponowali przystosowanie pojazdu do misji wokółksiężycowych, a nawet do przeprowadzenia załogowego lądowania na Księżycu – kosztem mniejszym, niż w wypadku programu Apollo. Sugestie odrzucono.

Program Gemini kosztował, w przeliczeniu na wartość dolara USA z 1994 roku, 5.4 miliarda USD .

Spis treści 1 Początek projektu 2 Cele programu 3 Zastosowania Gemini 4 Misje 4.1 Bezzałogowe 4.2 Załogowe 5 Zobacz też

[edytuj] Początek projektu

NASA ogłosiła 7 grudnia 1961 plan rozszerzenia programu lotów kosmicznych o pojazd dwumiejscowy. Oficjalną nazwę Gemini ogłoszono 3 stycznia 1962 roku.

[edytuj] Cele programu

Program Gemini powstał, kiedy kierownictwo NASA przekonało się, że konieczne będzie zbudowanie pojazdu przejściowego między projektami Mercury i Apollo. Głównymi celami programu Gemini były:

• Sprawdzenie reakcji ludzi i sprzętu na długotrwałe loty – w przygotowaniu na wyprawy na Księżyc.
• Przeprowadzenie spotkania i dokowania z innymi pojazdami orbitalnymi oraz manewrów połączonych pojazdów.
• Doskonalenie metod wchodzenia w atmosferę i lądowania pojazdu.
• Zgromadzenie danych o wpływie nieważkości na członków załogi i rejestracja danych fizjologicznych astronautów podczas długotrwałych lotów.

[edytuj] Zastosowania Gemini

Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych (ang. USAF) wyraziły zainteresowanie programem i postanowiły wykorzystać pojazd jako prom dla Załogowego Laboratorium Orbitalnego. USAF miało również zamiar przystosować pojazd Gemini do zastosowań militarnych, takich jak obserwacja (choć pojazd nie był w stanie przenosić skomplikowanych kamer) i inspekcja podejrzanych satelitów. Projekt nazwano Blue Gemini. Siłom Powietrznym nie podobało się to, że pojazd wydobywałaby US Navy, przewidywali więc przywrócenie Blue Gemini paralotni i podwozia płozowego, przewidzianych w oryginalnym projekcie Gemini.

Początkowo NASA chętnie przyjęło możliwość podziału kosztów z USAF, lecz później doszła do wniosku, że lepiej będzie, jeżeli Gemini pozostanie całkowicie w rękach NASA. Projekt laboratorium orbitalnego sił powietrznych odwołano w 1968 roku, wkrótce potem upadł również projekt Blue Gemini.

[edytuj] Misje

Program Gemini objął 12 lotów kosmicznych, w tym dwa próbne bezzałogowe.

[edytuj] Bezzałogowe

• Gemini 1 – Pierwszy lot próbny Gemini
• Gemini 2 – Lot suborbitalny, test tarczy termicznej

[edytuj] Załogowe

• Gemini III, Molly Brown – 23 marca 1965

Virgil "Gus" Grissom, John W. Young

Czas trwania misji: 4 godzin, 52 minut 31 sekund

Pierwszy lot załogowy Gemini, pojazd wykonał trzy orbity.

Jedyny incydent podczas tego lotu wyniknął z przemycenia na pokład przez Younga kanapki z wołowiną. Obaj członkowie załogi zdążyli zjeść po kilka kęsów, zanim kontrola lotów nie rozkazała schować kanapki. Obawiano się, że okruchy z kanapki mogą zniszczyć układy elektroniczne statku. Załoga otrzymała reprymendę po powrocie na Ziemię, a kolejne załogi ostrzeżono przed konsekwencjami takich wybryków.

• Gemini IV

3-7 czerwca 1965

James A. McDivitt, Edward H. White II

Czas trwania misji: 4 dni 1 godzina 56 minut 12 sekund

Lot obejmował pierwsze wyjście amerykańskiego astronauty w przestrzeń kosmiczną. "kosmiczny spacer" White'a trwał 22 minuty.

• Gemini V

21-29 sierpnia 1965

L. Gordon Cooper, Jr., Charles Conrad, Jr.

7 dni 22 godziny 55 minut 14 sekund

Pierwsza tygodniowa misja.

Pierwsze wykorzystanie ogniw paliwowych do zasilania pojazdu. Ocena możliwości wykorzystania systemów naprowadzania i nawigacji do przyszłych misji. 120 orbit.

• Gemini VII

4-18 grudnia 1965

Frank Borman, James A. Lovell, Jr.

Czas trwania misji: 13 dni, 18 godzin, 35 minut i 1 sekunda

Po odwołaniu misji Gemini VI spowodowanym awarią pojazdu Agena z którym miał dokować Gemini, podjęto decyzję o przeprowadzeniu spotkania orbitalnego. Misja miała dowieść, że człowiek jest w stanie przeżyć 14 dni na orbicie.

• Gemini VI-A

15-16 grudnia 1965

Walter M. Schirra, Jr., Thomas P. Stafford

1 Dzień 1 godzina 51 minut 24 sekundy

Spotkanie orbitalne z Gemini VII, pojazdy przez 5 godzin utrzymywały się w odległości od 0,3 do 90 metrów od siebie.

• Gemini VIII

16 marca 1966

Neil A. Armstrong, David R. Scott

10 godzin, 41 minut 26 sekund

Pierwszy manewr dokowania z innym pojazdem na orbicie. Wykorzystano w tym celu bezzałogowy pojazd Agena. Awaria spowodowała gwałtowny ruch wirowy pojazdu. Załoga odłączyła swój statek i wykonała pierwsze awaryjne lądowanie w historii amerykańskiego programu kosmicznego.

• Gemini IX

3-6 czerwca 1966

Thomas P. Stafford, Eugene A. Cernan

3 dni i 21 godzin

Planowano przeprowadzenie manewru dokowania, jednak awaria pojazdu – celu uniemożliwiła połączenie. Przeprowadzono 3 różne spotkania orbitalne i dwie godziny wyjść w przestrzeń kosmiczną.

• Gemini X

18-21 lipca 1966

John W. Young, Michael Collins

2 dni 22 godzin 46 minut 39 sekund

Po raz pierwszy wykorzystano napęd pojazdu Agena. Przeprowadzono także spotkanie z pojazdem-celem pozostałym z misji Gemini VIII.

• Gemini XI

12-15 września 1966

Charles Conrad, Jr., Richard F. Gordon, Jr.

2 dni 23 godziny 17 minut 8 sekund

Rekord wysokości pojazdu Gemini – 1,189,3 km osiągnięty przy wykorzystaniu napędu pojazdu Agena.

• Gemini XII

11-15 listopada 1966

James A. Lovell, Jr., Edwin "Buzz" Aldrin

3 dni, 22 goziny, 34 minut 31 sekund

Ostatni lot Gemini. Spotkanie z pojazdem Agena i ręczne dokowanie. Aldrin ustanowił rekord długości wyjścia w przestrzeń – 5 godzin i 30 minut

[edytuj] Zobacz też

• Agena Target Vehicle
• Big Gemini
• Blue Gemini
• National Aeronautics and Space Administration (NASA)
• Titan (rakieta)