Protokoły komunikacyjne
Z Wikipedii
Protokoły komunikacyjne to zbiór ścisłych reguł i kroków postępowania, które są automatycznie wykonywane przez urządzenia komunikacyjne w celu nawiązania łączności i wymiany danych. Dzięki temu, że połączenia z użyciem protokołów odbywają się całkowicie automatycznie, typowy użytkownik zwykle nie zdaje sobie sprawy z ich istnienia i nie musi o nich nic wiedzieć.
Klasyczne protokoły, których pierwowzorem był protokół teleksu, składają się z trzech części:
- procedury powitalnej (tzw. "handshake"), która polega na przesłaniu wzajemnej podstawowej informacji o łączących się urządzeniach, ich adresu (np. nr telefonu), szybkości i rodzaju transmisji itd.
- właściwego przekazu danych
- procedury analizy poprawności przekazu (np. sprawdzania sum kontrolnych) połączonej z procedurą pożegnania, żądaniem powtórzenia transmisji lub powrotem do procedury powitalnej
Przesyłana informacja może być porcjowana – protokół musi umieć odtworzyć informację w postaci pierwotnej.
Protokołami tego rodzaju posługują się:
- teleksy
- faksy
- modemy
- programy komputerowe
- wiele innych urządzeń, włącznie z np. pilotami do telewizorów
Protokoły służące programom komputerowym do porozumiewania się między sobą poprzez Internet są określone przez IETF w dokumentach zwanych RFC.
- Warstwy
- Przesyłanie danych komputerowych to niezwykle trudny proces, dlatego rozdzielono go na kilka "etapów", warstw. Warstwy oznaczają w istocie poszczególne funkcje spełniane przez sieć. Najbardziej powszechny sposób organizacji warstw komunikacji sieciowej to Model OSI.
Popularne protokoły wysokopoziomowe (aplikacyjne) i ich standardowe porty:
- BOOTP – serwer 67, klient 68
- DNS – 53
- Finger – 79
- FTP – 21
- Gopher – 70
- HTTP – 80, dodatkowe serwery, np. proxy, są najczęściej umieszczane na porcie 8080
- HTTPS – 443 (HTTP na SSL)
- IMAP – 143
- IMAP3 – 220
- IRC – 6667
- XMPP – 5222 dla serwera sieci Jabber
- XMPP – 5223 dla serwera sieci Jabber w serwisie Wirtualna Polska
- LDAP – 389
- LDAPS – 636 (LDAP na SSL)
- MySQL – 3306
- NNTP – 119
- POP3 – 110
- SPOP3 – 995 (POP3 na SSL)
- PostgreSQL – 5432
- Rsync – 873
- SMTP – 25
- SSH – 22
- Telnet – 23
- TFTP – 69
- WAP
- X11 – od 6000 do 6007
Osobną klasą protokołów komunikacyjnych są protokoły do komunikacji grupowej (multicast), używane m.in. do transmisji telewizyjnych przez Internet, telekonferencji itp. Przykładami takich protokołów są RMTP (Reliable Multicast Transport Protocol), TOTEM, XTP, Muse i inne.
Protokoły stosowane w automatyce przemysłowej:
Warstwa aplikacji
ADSP (AppleTalk) • APPC • AFP (AppleTalk) • DAP • DLC • DNS53 • ed2k • FTAM • FTP20,21 • Gopher • HTTP80 • HTTPS443 • IMAP143 • IRC194,529 • Named Pipes • NCP524 • NetBIOS137,138,139 • NWLink • NBT • NNTP119 • NTP123 • PAP • POP3110 • RPC • RTSP • SNMP161,162 • SMTP25 • SMB • SSL/TLS • SSH22 • TDI • Telnet23 • X.400 • X.500 • XDR • ZIP (AppleTalk)
(Cyfry w indeksie oznaczają numery portu)
Warstwa transportowa
ATP (AppleTalk) • NBP (AppleTalk) • NetBEUI • RTP • RTMP (AppleTalk) • SPX • TCP • UDP • SCTP
Warstwa sieciowa
IP • ICMP • IPsec • NAT • IPX • NWLink • NetBEUI • DDP (AppleTalk)
Warstwa dostępu do sieci
ARP • 10BASE-T • 802.11 WiFi • ADSL • Ethernet • EtherTalk • FDDI • Fibre Channel • ISDN • LocalTalk (AppleTalk) • NDIS • ODI • PPP • RS-232 • SLIP • Token Ring • TokenTalk (AppleTalk) • V.90