Przegląd nauk
Z Wikipedii
 |
Zasugerowano, aby ten artykuł (lub sekcję) zintegrować z artykułem Nauka. |
Nauka: stan wiedzy dotyczącej wybranego zagadnienia wyrażony w poglądach i twierdzeniach.
(w spisie pominięto nauki o krainach, nacjach, językach, których nazwy utworzono od badanego przedmiotu)
[edytuj] A
- abiologia o ciałach nieorganicznych
- aeromechanika
- aerostatyka o prawach równowagi gazu
- agrochemia o żyzności gleby i nawożeniu
- agrochemia=chemia rolnicza
- agronomia o rolnictwie
- aksjologia o wartościach i wartościowaniu
- aktynometria o promieniowaniu ciał niebieskich
- akustyka o falach sprężystych
- geoakustyka o rozchodzeniu się dźwięku w skorupie, hydrosferze i atmosferze Ziemi
- akwanautyka o komunikacji podwodnej
- akwarystyka o hodowli zwierząt (gł. ryb) i roślin wodnych w akwariach
- alergologia o schorzeniach alergicznych
- analityka o rozbiorze pojęć i myśli
- anatomia o budowie organizmów
- angiologia o układzie naczyniowym
- antropotomia o budowie organizmu człowieka
- artrologia o połączeniach kości
- chondrologia o chrząstkach
- desmologia o wiązadłach stawowych
- fitotomia o budowie organizmu roślin
- histopatologia o zmianach chorobowych tkanek
- miologia o mięśniach
- osteologia o kośćcu
- syndesmologia o połączeniach kości
- zootomia o budowie organizmu zwierząt
- andragogika o kształceniu dorosłych
- annalistyka o kronikach
- antropologia o człowieku
- antropografia o poszczególnych rasach ludzkich i ludach kuli ziemskiej
- antropometria o pomiarach ciała i szkieletu człowieka
- antroposkopia o opisie cech człowieka za pomocą skal wzorcowych i schematycznych rysunków
- kraniologia o czaszkach
- paleoantropologia o kopalnych formach człowiekowatych
- paleoetnologia o prehistorycznych ludziach
- archeologia o dziejach ludzkości na podstawie wykopalisk
- archiwistyka o archiwach
- archontologia o dawnych urzędach
- astrobotanika o istnieniu roślinności na planetach
- astrofizyka o właściwościach fizycznych ciał niebieskich
- astrobiologia o możliwości istnienia życia pozaziemskiego
- astrofotometria o pomiarach natężenia światła ciał niebieskich
- astrometeorologia o wpływie ciał niebieskich na zjawiska meteorologiczne
- heliofizyka o Słońcu
- astronomia o ciałach niebieskich
- areografia o Marsie
- astrochemia o składzie chemicznym ciał niebieskich
- astrofizyka o właściwościach obiektów kosmicznych
- astrometria o metodach określania położenia i ruchu ciał niebieskich
- kosmogonia o powstawaniu ciał niebieskich i ich układów
- kosmologia o wszechświecie
- radioastronomia o promieniowaniu radiowym ciał astronomicznych
- asyriologia o kulturze ludów starożytnej Mezopotamii
- audiologia o zmyśle słuchu
- awionika o lotniczym wyposażeniu elektronicznym
[edytuj] B
- bagnoznawstwo=paludologia
- balistyka o ruchu pocisków
- bałtologia o ludach bałtyckich
- bałtystyka=bałtologia
- bibliografia o spisach książek i dokumentów
- bibliologia=księgoznawstwo
- bibliologia o książce
- bibliotekoznawstwo o bibliotekach
- biblistyka o Biblii
- archeologia biblijna o danych archeologicznych z terenu Palestyny
- egzegeza biblijna o naukowej interpretacji Biblii
- filologia biblijna o językach biblijnych
- hermeneutyka biblijna o zasadach interpretacji tekstów biblijnych
- noematyka o sensie Pisma św.
- heurystyka o kryteriach odnajdywania sensu Pisma św.
- proforystyka o wykładzie sensu Pisma św.
- krytyka biblijna o ustalaniu tekstu biblijnego
- teologia biblijna o prawdach objawionych w Biblii
- bioastronautyka o organizmach w kosmosie
- biochemia o procesach chemicznych w organizmach
- enzymologia o enzymach
- biogeocenologia o świecie organicznym systemowo
- biogeografia o rozmieszczeniu organizmów na Ziemi
- chorologia o rozmieszczeniu fauny i flory na Ziemi
- bioklimatologia o wpływie klimatu na organizmy żywe
- biokosmonautyka o organizmach w kosmosie
- biofizyka o fizykochemicznych aspektach procesów życiowych
- biologia o życiu
- aerobiologia o cząstkach biologicznych w powietrzu atmosferycznym
- agrobiologia o uprawie roślin i hodowli zwierząt
- astrobiologia, egzobiologia, kosmobiologia o możliwości istnienia życia poza Ziemią
- biodynamika o siłach żywotnych organizmów
- biometria o prawidłowościach kierujących zmiennością cech populacji organizmów żywych
- bionika o budowie i zasadach funkcjonowania organizmów żywych, głownie w celu wykorzystania uzyskanych wyników do budowy urządzeń technicznych
- botanika o roślinach
- ekologia o zależnościach organizmów i środowiska
- elektrobiologia o zjawiskach elektrycznych w organizmach
- fitobiologia o życiu roślin
- fotobiologia o zjawiskach biologicznych uzależnionych od światła
- fitosocjologia, fitocenologia o zbiorowiskach roślinnych i prawidłowościach grupowania się roślin
- genetyka o dziedziczności
- hilobiologia, hylobiologia o leśnych zespołach biologicznych
- hydrobiologia o organizmach wodnych
- immunobiologia o odporności organizmów
- mikrologia o badaniu obiektów mikroskopijnej wielkości
- zoologia o zwierzętach
- biomechanika o ruchu istot żywych
- biometeorologia o wpływie procesów atmosferycznych na organizmy
- biometria o zmienności populacji organizmów
- bioselenologia o organizmach żywych na Księżycu
- bizantologia, bizantynistyka o kulturze cesarstwa bizantyjskiego
- bohemistyka o czeszczyźnie
- botanika o roślinach
- algologia, fykologia o glonach
- briologia o mszakach
- dendrologia o drzewach i krzewach
- fitopatologia o chorobach roślin
- geobotanika o rozmieszczeniu i życiu roślin na Ziemi
- karpologia o owocach
- lichenologia o porostach
- morfologia o budowie roślin
- embriologia roślin o budowie i rozwoju zarodków roślinnych
- organografia o organach roślin
- palinologia o pyłkach roślin
- systematyka, taksonomia o klasyfikacji roślin
- bromatologia o żywności
[edytuj] C
- chemia o składzie, budowie i właściwości substancji oraz przemianach jakim podlegają
- chemia fizyczna, fizykochemia o wzajemnych związkach zjawisk fizycznych i chemicznych
- chemia radiacyjna o efektach chemicznych powodowanych przez promieniowanie jonizujące
- elektrochemia o współzależności zjawisk elektrycznych i reakcji chemicznych
- fonochemia, sonochemia o wpływie ultradźwięków i fal głosowych na reakcje chemiczne
- fotochemia o wpływie promieniowania świetlnego na przebieg reakcji chemicznych
- magnetochemia o zależności między właściwościami magnetycznymi substancji a jej składem chemicznym
- termochemia o efektach cieplnych procesów fizykochemicznych
- chemia nieorganiczna o wszystkich znanych pierwiastkach i ich związkach oprócz większości związków węgla
- chemia organiczna o naturalnych i syntetycznych związkach węgla
- farmakochemia, chemia farmaceutyczna o związkach chemicznych stosowanych jako środki lecznicze
- stechiometria o ilościowym składzie związków chemicznych i stosunkach ilościowych reagujących substancji
- stereochemia o przestrzennej budowie cząsteczek
- chemia fizyczna, fizykochemia o wzajemnych związkach zjawisk fizycznych i chemicznych
- chirurgia
- desmurgia o opatrunkach i materiałach opatrunkowych
- traumatologia o leczeniu obrażeń ciała (chirurgia urazowa)
- ortopedia o chorobach narzadu ruchu
- torakochirurgia chirurgia klatki piersiowej
- chopinologia, szopenologia o życiu i twórczości Chopina
- choreologia o tańcu
- chromatyka o barwach
- chronobiologia, biorytmologia o rytmach biologicznych organizmów
- chronometria o pomiarach czasu
- cytologia o budowie i czynnościach komórek
- kariologia o jądrze komórkowym
- cybernetyka o układach samosterownych
- biocybernetyka o metodach cybernetycznych w biologii
- cytochemia o składzie i aktywności chemicznej komórek organizmów
- cytogenetyka o badaniach genetycznych
- cywilistyka o prawie cywilnym
[edytuj]
- defektologia o kalectwach i ułomnościach
- deklamatoryka o deklamacji
- demografia o ludności
- demonologia
- dendrometria o pomiarach drzew
- dentystyka=stomatologia
- dermatoglifika o liniach papilarnych
- dermatologia
- kosmetologia o przywracaniu urody ciała
- diagnostyka o ustalaniu przyczyn na podstawie objawów
- dietetyka o odżywianiu
- docymologia o sposobach oceniania wiedzy, umiejętności i przydatności danych osób do wykonywania określonych zawodów lub funkcji
- dramaturgia o dramacie
[edytuj]
- egiptologia o starożytnym Egipcie
- egzobiologia=kosmobiologia
- ekologia
- agroekologia o żywych organizmach pól uprawnych
- autekologia o wpływie czynników ekologicznych na organizmy żywe
- biocenologia o zespołach organizmów
- synekologia o populacjach w biocenozach
- ekonomia o racjonalnym gospodarowaniu
- ekotrofologia o gospodarstwie domowym i żywieniu
- elektrodynamika o ładunkach elektrycznych
- elektromechanika o urządzeniach elektrycznych
- ekonometria o prawidłowościach w gospodarce
- elektrometria o pomiarach metodami elektrycznymi
- elektrometria o elektrycznych właściwościach skał
- elektronika o zjawiskach związanych z ruchem elektronów
- elektrotechnika o praktycznym wykorzystaniu elektryczności i magnetyzmu
- elektrotermia o energii elektrycznej w praktycznym zastosowaniu
- embriologia o rozwoju zarodkowym
- energetyka o wytwarzaniu i wykorzystaniu różnych rodzajów energii
- enologia, ojnologia o winie (napoju)
- entomologia o owadach
- apiologia o pszczołach
- entomologia stosowana o szkodnikach roślin
- lepidopterologia o motylach
- myrmekologia o mrówkach
- enzymologia o enzymach
- ergonomia o optymalizacji warunków pracy
- estetyka o pięknie
- estezjologia o zmysłach
- etiologia o przyczynach chorób
- etiopistyka o językach i kulturze Etiopii
- etnografia=ludoznawstwo
- demonologia o demonach
- etnopsychologia o wyższych formach życia psychicznego
- etnosocjologia o organizacji społecznej
- etnologia o kulturze ludów pierwotnych
- ergologia o kulturze materialnej
- etologia o zachowaniu się zwierząt
- etyka o moralności
- aksjologia o wartościach moralnych
- aretologia o cnotach moralnych
- bioetyka o dylematach moralnych w praktyce nauk medycznych i biologicznych
- deontologia o prawie moralnym
- eudajmonologia o celach i sensie ludzkiej egzystencji
- felicytologia o szczęściu
- synejdezjologia o sumieniu
[edytuj]
- farmakochemia=chemia farmaceutyczna
- farmacja o lekach
- farmakodynamika o przemianach leków w organizmie i wrażliwości organizmu na leki
- farmakognozja o surowcach używanych do sporządzania leków
- farmakokinetyka o reakcjach organizmu na leki i ich przmianach w organizmie
- farmakologia o substancjach, które mogą być stosowane jako leki
- farmakotearapia o praktycznych wskazaniach dotyczących stosowania leków i ich dawkowania
- felinologia o kotach
- fenografia o wpływie twórców na rozwój literatury
- fenologia o sezonowości w życiu
- fenomenologia o rozwoju świadomości
- filigranistyka o znakach wodnych
- filogenetyka o rozwoju rodowym organizmów
- filologia o językach
- neofilologia o nowożytnych językach europejskich
- tekstologia o tekstach historycznych
- filmoznawstwo (filmologia) o filmach
- filozofia o istocie i strukturze bytu, ludzkiego poznania, zasad wartościowania i miejscu człowieka w świecie
- ontologia i metafizyka o wszystkim w aspekcie egzystencjalnym
- epistemologia o poznaniu
- logika o prawach myślenia
- filozofia logiki o stosunku logiki do rzeczywistości
- filozofia matematyki o sposobie istnienia przedmiotów matematyki
- filozofia nauki o funkcjonowaniu nauk przyrodniczych
- antropologia filozoficzna o człowieku jako bycie
- filozofia umysłu o relacji między umysłem a światem
- filozofia społeczna o relacji społeczeństwa do całości rzeczywistości
- filozofia dziejów, historiozofia o procesie historycznym
- aksjologia o wartościach
- fitocenologia=fitosocjologia
- fitochemia o procesach chemicznych w roślinach
- fitofizjologia=fizjologia roślin
- fitogeografia=geografia roślin
- fitopaleontologia=paleobotanika
- fitopatologia o chorobach roślin
- fitosocjologia o zbiorowiskach roślin
- fizjologia o funkcjach organizmów
- cytofizjologia o fizjologii komórek
- elektrofizjologia o oddziaływaniu elektryczności na organizmy
- endokrynologia o gruczołach wydzielania wewnętrznego
- fizjopatologia=patofizjologia
- fizyka o właściwościach materii i zjawiskach w niej zachodzących
- dozymetria o pomiarach dawek promieniowania jonizującego
- dylatometria o metodach pomiaru rozszerzalności cieplnej ciał
- fonometria o pomiarach natężenia dźwięku
- kalorymetria o mierzeniu ilości ciepła pobieranego lub wydzielanego w procesach fizycznych i chemicznych
- mechanika o równowadze i ruchu ciał
- optyka o świetle
- spektroskopia o budowie i właściwościach cząsteczek, atomów i jąder atomowych
- frenopatologia o chorobach umysłowych
- ftyzjologia=ftyzjatria
- fotogrametria o odtwarzaniu kształtu, rozmiarów i wzajemnego położenia obiektów na danym terenie na podstawie zdjęć
- fumologia o paleniu tytoniu
- futurologia o przyszłości
[edytuj]
- gastronomia o sztuce przyrządzania potraw
- genetyka
- cytogenetyka o chromosomach
- gemeliologia o różnicach u bliźniąt
- geochemia o pierwiastkach chemicznych w przyrodzie
- biogeochemia o krążeniu pierwiastków w przyrodzie pod wpływem procesów życiowych
- geodezja o pomiarach Ziemi
- grawimetria o pomiarach przyspieszenia ziemskiego
- geofizyka o Ziemi w aspekcie fizycznym
- aerologia o warstwie atmosfery do 30 km
- aeronomia o wyższych warstwach atmosfery ziemskiej
- geotermodynamika o stanie termicznym kuli ziemskiej
- meteorologia o atmosferze ziemskiej
- sejsmologia o trzęsieniach ziemi
- geografia o powierzchni Ziemi
- antropogeografia=geografia ekonomiczna
- geomorfologia o rzeźbie powierzchni Ziemi
- morfografia o formach powierzchni Ziemi
- geologia o budowie Ziemi
- agrogeologia (geologia rolnicza) o glebie
- geochronologia o datowaniu zjawisk w historii
- glacjologia o lodowcach
- hydrogeologia o wodach podziemnych
- tektonika o skorupie ziemskiej
- wulkanologia o wulkanach
- geomorfologia
- paleogeomorfologia o rzeźbie powierzchni Ziemi w przeszłości
- glottologia=językoznawstwo
- gnoseologia=epistemologia
- gnozeologia=epistemologia
- gramatyka
- fleksja o odmianie wyrazów
- morfologia o budowie wyrazów
- syntaktyka, składnia o budowie zdania
- morfonologia o oboczności głosek
[edytuj]
- halurgia o soli
- hagiografia, hagiologia o świętych
- hebraistyka o języku i kulturze hebrajskiej
- hellenistyka, grecystyka o języku i kulturze starożytnej Grecji
- hematologia o krwi
- hemodynamika o krążeniu krwi
- heraldyka o herbach
- falerystyka o odznaczeniach
- herbologia o chwastach i ich zwalczaniu
- hermeneutyka o źródłach pisanych
- herpetologia o płazach i gadach
- higrometria o pomiarach wilgotności
- hilobiologia, hylobiologia o zespołach leśnych
- hipnologia o hipnozie
- hipologia o koniach
- histochemia o procesach biochemicznych w tkankach
- histologia o tkankach
- histochemia o związkach chemicznych w tkankach
- histofizjologia o związkach między budową tkanki a jej czynnością
- historia
- chronologia o porządkowaniu wydarzeń w czasie
- dyplomatyka o historycznych dokumentach
- epigrafika o starożytnych napisach rytych na twardym materiale
- genealogia o stosunkach pokrewieństwa
- kliometria o wykorzystaniu metod analizy matematycznej do statystycznego opracowania danych historycznych
- źródłoznawstwo o krytyce i analizie źródeł historycznych
- historiologia o dziejach człowieka
- hodegetyka o metodach wychowywania
- homiletyka o teorii i praktyce kaznodziejstwa
- hungarystyka o języku i literaturze węgierskiej
- hydromagnetyka=magnetohydrodynamika
- hydraulika o praktycznym zastosowaniu praw dotyczących cieczy
- hydrodynamika o ruchu cieczy
- hydrogeologia
- krenologia o źródłach
- hydrografia o wodach w środowisku geograficznym
- hydrologia o hydrosferze
- hydrochemia o naturalnych procesach chemicznych w wodzie
- hydrometeorologia o wodzie w atmosferze
- hydrometria o pomiarach wodnych
- hydronomia o zjawiskach w hydrosferze
- limnologia o życiu w zbiornikach wodnych
- paludologia o bagnach
- potamologia o rzekach
- hydrotechnika o wykorzystaniu zasobów wodnych
- hylobiologia=hilobiologia
- hymnologia o hymnach
[edytuj]
- ichnologia o skamielinach
- idiomatyka o idiomach
- ikonografia o dziełach sztuki
- ikonologia=ikonografia
- immunochemia o substancjach chemicznych w immunologii
- immunologia o reagowaniu organizmu na antygeny
- immunopatologia o patologii odporności
- informatyka o systemach komputerowych
- informetria
- inkunabulistyka o książkach drukowanych w Europie w XV w.
- intropsychologia o psychicznym oddziaływaniu międzyludzkim
- isagogika nauczanie początkowe, przygotowujące do dalszych studiów
[edytuj]
- japonistyka o języku i literaturze japońskiej
- japonologia o kulturze Japonii
- językoznawstwo=lingwistyka
- językoznawstwo
- gramatyka o morfologii i składni
- leksykologia o słownictwie
- akcentologia o prozodycznych cechach języka
- dialektologia o dialektach
- dialektologia=gwaroznawstwo
- etymologia o pochodzeniu wyrazów
- fonologia o fonemach
- frazeologia o wyrażeniach i zwrotach językowych
- onomastyka o nazwach
- ortoepia o normach i błędach językowych
- pedolingwistka o mowie dziecka
- semantyka o znaczeniu wyrazów
- socjolingwistyka o funkcjonowaniu języka w społeczeństwie
[edytuj]
- kampanologia o dzwonach
- kanonistyka o prawie kanonicznym
- karcynologia o skorupiakach
- kartografia o mapach
- kinezyka o pozawerbalnych sposobach komunikowania się za pomocą gestów i mimiki
- klimatologia o klimacie
- aeroklimatologia o klimacie atmosfery do wys. 20-25 km
- agroklimatologia (klimatologia rolnicza) o wpływie klimatu na rośliny uprawne
- balneoklimatologia o klimacie uzdrowisk
- bioklimatologia o wpływie klimatu na życie organiczne
- dendroklimatologia o badaniu zmian klimatu na podstawie przyrostów słojów drzew
- ekoklimatologia o przystosowaniu organizmów żywych do środowiska klimatycznego
- makroklimatologia o klimatach dużych obszarów kuli ziemskiej
- paleoklimatologia o klimacie minionych epok geologicznych
- komparatystyka o badaniach porównawczych
- konchyliologia=konchiologia
- kosmetologia o opóźnianiu oznak starzenia się i składzie preparatów kosmetycznych
- kosmobiologia o możliwości życia poza Ziemią
- kosmonautyka o podróżach w przestrzeni kosmicznej
- kostiumologia o ubiorach
- kraniologia o czaszkach ludzkich i zwierzęcych
- kriologia o lodzie
- kryminalistyka
- daktyloskopia o odciskach linii papilarnych
- mechanoskopia o śladach narzędzi przestępstwa
- odorologia o zapachowej identyfikacji osób
- traseologia o śladach (w postaci odcisków)
- kryminalistyka o przestępstwach
- kryminologia o przestępczości
- kryptologia o szyfrach
- kryptografia o tworzeniu szyfrów
- kryptoanaliza o łamaniu szyfrów
- krystalografia o ciałach krystalicznych
- krystalochemia o zależnościach między strukturą ciał krystalicznych a ich składem chemicznym
- krystalofizyka o własnościach fizycznych ciał krystalicznych
- krystalooptyka o własnościach optycznych ciał krystalicznych
- kynologia o psach
[edytuj]
- latynistyka o języku łacińskim i kulturze starożytnego Rzymu
- leksykografia o słownikach
- leksykologia
- onomazjologia o słownictwie
- leśnictwo o zagospodarowaniu, ochronie i użytkowaniu zasobów leśnych
- lingwistyka=językoznawstwo
- litologia o skałach
- lituanistyka o języku i kulturze Litwy
- liturgika o liturgii
- heortologia o roku kościelnym
- logistyka
- logopatologia o zaburzeniach mowy
- logopedia o wymowie
- ludoznawstwo o kulturach społeczeństw
- folklorystyka o kulturze ludowej
[edytuj]
- magnetodynamika o zjawiskach magnetycznych zmieniających się w czasie
- magnetohydrodynamika o ruchu cieczy i gazów w polu elektromagnetycznym
- magnetometria o mierzeniu pola magnetycznego
- magnetostatyka o zjawiskach magnetycznych niezależnych od czasu
- malakozoologia=malakologia
- mammologia=teriologia
- mapografia=kartografia
- mastologia=teriologia
- matematyka o liczbach i innych elementach abstrakcyjnych
- algebra o rozwiązywaniu równań i tworach abstrakcyjnych
- arytmetyka o rachowaniu
- geometria o figurach geometrycznych
- aksonometria o sposobach przedstawiania figur przestrzennych na płaszczyźnie
- planimetria o własnościach figur płaskich
- stereometria o własnościach figur przestrzennych
- kombinatoryka o rachunku prawdopodobieństwa
- nomografia o nomogramach
- teoria mnogości o ogólnych właściwościach zbiorów
- topologia o właściwościach figur geometrycznych
- trygonometria o związkach między bokami i kątami trójkątów płaskich
- goniometria o elementarnych właściwościach funkcji trygonometrycznych
- mechanika
- aeromechanika o ruchu ciał stałych w ośrodkach gazowych
- dynamika o ruchu ciał materialnych
- mediewistyka o średniowieczu
- medioznawstwo=prasoznawstwo
- medycyna o budowie i czynnościach organizmu ludzkiego w stanie choroby i zdrowia
- andrologia o narządach płciowych męskich
- anestezjologia o znieczulaniu
- balneologia o leczeniu wodami mineralnymi
- bariatria o leczeniu chorobliwej otyłości
- chirurgia o zabiegowych metodach leczenia
- dermatologia o chorobach skóry
- diabetologia o cukrzycy
- diagnostyka o rozpoznaniu klinicznym chorób
- dysmorfologia o wadach budowy
- teratologia o wadach wrodzonych wywołanych przez czynniki środowiskowe
- endokrynologia o gruchołach wydzielania wewnętrznego
- epidemiologia o epidemiach
- estezjologia o narządach zmysłów
- ftyzjatria o gruźlicy płuc
- gastroenterologia o chorobach przewodu pokarmowego
- gastrologia o schorzeniach żołądka
- hipertensjologia o nadciśnieniu tętniczym
- gerontologia o starzeniu się
- ginekologia o narządach rodnych
- hematologia o krwi i chorobach układu krwiotwórczego
- hemodynamika o krążeniu krwi
- koagulologia o krzepnięciu krwi
- serologia o odporności humoralnej organizmów
- transfuzjologia o leczniczym zastosowaniu krwi i preparatów krwiopochodnych
- hepatologia o wątrobie
- irydologia o tęczówce
- kardiologia o układzie sercowo-naczyniowym
- kinezjologia o mięśniach w ruchu i sposobach ich pobudzania
- meteoropatologia o schorzeniach związanych z czynnikami meteorologicznymi
- nefrologia o nerkach
- neurologia o układzie nerwowym
- neonatologia o noworodkach
- oftalmologia, okulistyka o narządzie wzroku
- onkologia o nowotworach
- ortopedia o uszkodzeniach narządu ruchu
- otorynolaryngologia o chorobach uszu, nosa, gardła i krtani
- audiologia o upośledzeniach słyszenia
- audiometria o ocenie sprawności narządu słuchu
- foniatria o zaburzeniach głosu i mowy
- laryngologia o schorzeniach gardła i krtani
- otoneurologia o schorzeniach narządu równowagi i nerwu twarzowego
- otriatria, otologia o schorzeniach uszu
- rynologia o schorzeniach nosa i zatok
- audiologia o upośledzeniach słyszenia
- pediatria o fizjologii i patologii dziecka
- perinatologia o fazach rozwoju płodu, ciąży i porodzie
- położnictwo o ciąży, porodzie i połogu
- proktologia o chorobach odbytu
- psychiatria o zaburzeniach psychicznych
- pulmonologia o układzie oddechowym
- reumatologia o chorobach gośćcowych
- seksiatria o zaburzeniami seksualności
- seksuologia o życiu płciowym człowieka
- stomatologia o zębach
- ortodoncja o zaburzeniach rozwojowych twarzy, jamy ustnej i zębów
- parodontologia, periodontologia o chorobach przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej
- pedodoncja o uzębieniu i jamie ustnej dzieci
- symptomatologia o diagnostyce chorób
- transplantologia o przeszczepach
- traumatologia o obrażeniach powstałych w następstwie urazów
- tyreologia o chorobach tarczycy
- urologia o układzie moczowym
- wenerologia o chorobach wenerycznych
- medycyna weterynaryjna
- anatomia zwierząt o budowie zwierząt
- histologia zwierząt o tkankach zwierzęcych
- biochemia zwierząt o przemianach biochemicznych
- fizjologia zwierząt o funkcjonowaniu organizmów zwierzęcych
- immunologia weterynaryjna o procesach odpornościowych
- patologia zwierząt o nieprawidłowościach w organizmach zwierząt(ogólnie)
- patofizjologia zwierząt o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu
- patomorfologia zwierząt o nieprawidłowej budowie, kształcie narządów, tkanek
- anatomia patologiczna zwierząt o nieprawidłowej budowie anatomicznej
- etologia o zachowaniach zwierząt
- mikrobiologia weterynaryjna o mikrobach zwierzęcych
- farmakologia weterynaryjna o lekach weterynaryjnych
- toksykologia weterynaryjna o toksynach zwierzęcych
- diagnostyka weterynaryjna o diagnozowaniu chorób zwierząt
- dermatologia weterynaryjna o chorobach skóry zwierząt
- interna weterynaryjna o chorobach wewn. zwierząt
- epizootiologia weterynaryjna o chorobach zakaźnych zwierząt
- chirurgia weterynaryjna o zabiegach chirurgicznych
- chirurgia dużych zwierząt
- chirurgia małych zwierząt
- rozród zwierząt o ginekologii weterynaryjnej i rozrodzie zwierząt
- parazytologia weterynaryjna o pasożytach zwierzęcych
- profilaktyka weterynaryjna o zapobieganiu chorób zwierząt
- stomatologia weterynaryjna o leczeniu chorób zębów i przyzębia zwierząt
- okulistyka weterynaryjna o wadach narządu wzroku zwierząt
- ortopedia weterynaryjna o złamaniach i innych urazach ukł. kostnego
- andrologia i sztuczne unasiennianie zwierząt o rozrodzie, płodności zwierząt
- dietetyka weterynaryjna o odpowiednim żywieniu zwierząt
- higiena zwierząt rzeźnych i żywności pochodzenia zwierzęcego o higienie produktów pochodzenia zwierzęcego
- weterynaria sądowa u ustalaniu przyczyny zgonu zwierzęcia
- melodyka o melodii
- metacybernetyka o związkach przyczynowych
- metafizyka o zasadach bytu
- metalingwistyka o językoznawstwie
- metalogika o teorii i metodologii wnioskowania
- metalurgia o wytwarzaniu metali i stopów
- metamatematyka o teorii matematyki
- meteorologia
- agrometeorologia o wpływie warunków meteorologicznych na rośliny uprawne
- radiometeorologia o badaniu zjawisk atmosferycznych metodami radiotechnicznymi
- meteorytyka o meteorach
- metodologia o metodach badań naukowych
- metrologia o pomiarach
- chronometria o pomiarach czasu
- elektrometria, elektrometrologia o pomiarach wielkości elektrycznych
- kolorymetria o ilościowym i jakościowym określaniu barw
- manometria o pomiarach ciśnienia
- radiometria o pomiarach wielkości promieniowania
- tachometria, tachymetria o pomiarach liczby obrotów różnych części maszyn
- termometria o metodach pomiaru temperatury
- metryka o wersyfikacji
- mikologia o grzybach
- mikrobiologia o drobnoustrojach
- mikroklimatologia o mikroklimatach
- mikrotektonika o strukturach mikrotektonicznych
- mineralogia o minerałach
- mineralogia
- gemmologia o kamieniach szlachetnych
- mitologia o mitach
- morfologia o ukształtowaniu organizmów
- muzeologia o muzealnictwie
- muzyka
- muzykologia o muzyce
- instrumentologia o instrumentach
- organologia o organach
- instrumentologia o instrumentach
[edytuj]
- narratologia o uniwersalnych kodach fabularnych w tekstach kultury
- nasionoznawstwo o nasionach roślin
- nazewnictwo=onomastyka
- nautologia o żegludze
- neografia o odręcznym piśmie nowożytnym
- neontologia o współczesnych organizmach
- neurochemia o procesach chemicznych w układzie nerwowym
- neurofizjologia o czynnościach układu nerwowego
- neuropsychiatria o zaburzeniach psychicznych
- neuropsychologia o zależnościach między zjawiskami psychicznymi i neurologicznymi
- nomografia o konstruowaniu i właściwościach nomogramów (wykresów)
- nomologia o prawach rządzących rzeczywistością
- numizmatyka o monetach i medalach zabytkowych
[edytuj]
- oceanologia, oceanografia o morzach i oceanach
- oceanologia fizyczna, fizyka morza o właściwościach fizycznych wód oceanicznych
- oceanologia chemiczna, chemia morza o składzie chemicznym wody morskiej
- oceanologia biologiczna, biologia morza o organizmach żywych mórz i oceanów
- oceanologia geologiczna, geologia morza o budowie i rozwoju dna i brzegów morskich
- paleoceanologia o pochodzeniu i rozwoju mórz i oceanów
- odmianoznawstwo o odmianach roślin uprawnych
- odontologia o zębach
- ogrodnictwo
- kwiaciarstwo o uprawie roślin ozdobnych
- sadownictwo o uprawie drzew i krzewów owocowych
- szkółkarstwo o produkcji sadzonek drzew, krzewów i innych roślin
- sztuka ogrodowa o planowaniu, zakładaniu i formowaniu ogrodów
- warzywnictwo o uprawie roślin warzywnych
- oftalmologia=okulistyka
- onomastyka o nazwach własnych
- antroponomastyka, antroponimia o nazwach osobowych
- etnonimia o nazwach narodów
- toponomastyka, toponimia o nazwach geograficznych
- drimonimia o nazwach lasów
- fitonimia o nazwach roślin
- hodonimia, plateonimia, urbanonimia o nazwach ulic i placów
- hydronimia o nazwach wód
- mikrotoponimia o nazwach małych obiektów (przysiółków, części wsi, małych strumieni, części jezior i lasów}
- oronimia o nazwach gór
- zoonimia o nazwach własnych zwierząt
- antroponomastyka, antroponimia o nazwach osobowych
- ontologia o bycie
- ontologia=metafizyka
- optyka
- dioptryka o zjawiskach związanych z załamaniem się światła
- magnetooptyka o zjawiskach optycznych w polu magnetycznym
- orientalistyka o językach i kulturze ludów Azji, Afryki i Oceanii
- ornitologia o ptakach
- oologia, owologia o jajach ptasich
- ortografia o poprawnym pisaniu
- osmologia o zmyśle węchu
- osteopatologia o chorobach kości
- otiatria o narządach słuchu i równowagi
- otolaryngologia o gardle, krtani, nosie i uszach
- otologia=otiatria
- otologia=otriatria
- owologia=oologia
[edytuj]
- paleobiogeografia o historycznym rozmieszczeniu organizmów na powierzchni Ziemi
- paleodemografia o wpływie środowiska na ludność w epokach
- paleogeografia o środowisku geograficznym w epokach
- paleografia o dziejach i rozwoju pisma
- brachygrafia o skrótach w dawnym piśmie
- paleofitologia=paleobotanika
- paleoklimatologia o klimacie w minionych epokach
- paleologia o dziejach ludzkości na podstawie wykopalisk
- paleontologia o organizmach kopalnych
- mikropaleontologia o skamieniałościach mikroskopijnej wielkości
- paleobiologia o przystosowaniu organizmów kopalnych do środowiska
- paleobotanika o roślinach kopalnych
- paleoekologia o zależnościach organizmów kopalnych od ekologicznych warunków ich życia
- paleozoologia o zwierzętach wymarłych
- papirologia o interpretacji starożytnych tekstów (głównie zapisanych na papirusie)
- papirusologia=papirologia
- parapsychologia o niewyjaśnionych zjawiskach psychicznych
- parazytologia o pasożytach
- helmintologia o robakach pasożytniczych
- paremiologia o przysłowiach
- patologia o chorobach człowieka
- neuropatologia o schorzeniach układu nerwowego
- nozologia o klasyfikacji chorób
- patofizjologia o czynnościach organizmu zmienionych wskutek choroby
- patomorfologia o narządach zmienionych chorobowo
- pedagogika o nauczaniu i wychowywaniu
- andragogika o nauczaniu dorosłych
- dydaktyka o nauczaniu
- glottodydaktyka o nauczaniu języków obcych
- pedagogika specjalna
- oligofrenopedagogika o wychowaniu i nauczaniu dzieci upośledzonych umysłowo
- pedagogika resocjalizacyjna o wychowaniu niedostosowanych społecznie
- surdopedagogika o wychowaniu i nauczaniu głuchoniemych
- tyflopedagogika o wychowywaniu i nauczaniu dzieci niewidomych i niedowidzących
- pedeutologia o zagadnieniach zawodu nauczycielskiego
- pedologia o rozwoju dzieci i młodzieży
- pedologia=gleboznawstwo
- penologia o przestępczości
- petrografia o skałach
- petrografia=litologia
- petrologia=petrografia
- planktologia o planktonie
- planktonologia=planktologia
- poetyka o formach literackich
- polarystyka o terenach polarnych
- polemologia o wojnach i konfliktach zbrojnych
- poligrafika o sztuce drukarskiej
- politologia o polityce
- sowietologia o problematyce polityczno-ustrojowej Związku Radzieckiego i in. państw komunistycznych
- położnictwo
- tokologia o porodach
- populacjologia, demekologia o zjawiskach i zasadach organizacji populacji jednogatunkowych (mikroorganizmów, roślin, zwierząt, ludzi)
- prakseologia o sprawnym działaniu
- prasoznawstwo o prasie i innych środkach masowego komunikowania
- prawoznawstwo o państwie i prawie
- procesualistyka o postępowaniu sądowym
- propedeutyka nauczanie początkowe, przygotowujące do dalszych studiów
- protistologia=protozoologia
- przysłowioznawstwo=paremiologia
- pseudonauki
- alchemia o poszukiwaniu kamienia filozoficznego
- astrologia o wpływie położenia ciał niebieskich na los i charakter człowieka
- chirologia o określaniu charakteru człowieka z lini dłoni i wróżeniu z rąk
- frenologia o wpływie ukaształtowania czaszki na zdolności umysłowe i cechy psychiczne człowieka
- numerologia o astrologicznych właściwościach liczb i ich wpływie na życie i przyszłość człowieka
- psychobiologia o zjawiskach psychicznych
- psychofizjologia o zależnościach między procesami psychicznymi i fizjologicznymi
- psycholingwistyka o psychologicznych procesach przetwarzania informacji
- psychologia o procesach psychicznych
- charakterologia o charakterze
- psychometria o pomiarach zjawisk i procesów psychicznych oraz konstruowaniu testów psychologicznych
- socjopsychologia o zjawiskach społecznych w zespołach ludzkich
- psychopatologia o zaburzeniach psychicznych
[edytuj]
- radiochemia o izotopach
- radiobiologia o wpływie promieniowania jonizującego na organizmy
- radioekologia o wpływie promieniowania na rośliny
- radiologia o energii promienistej
- rentgenodiagnostyka o diagnostyce przy pomocy promieni rentgenowskich
- radiotechnika o praktycznym wykorzystaniu fal elektromagnetycznych
- religioznawstwo o religii we wszelkich jej przejawach i aspektach
- rentgenologia o promieniach rentgenowskich
- reologia o przepływie krwi w układzie krążenia
- reologia o odkształceniach materiałów
- retoryka o poprawnym wysławianiu się
- robotronika o maszynach samosterujących
- robotyka o robotach
- runologia o piśmie runicznym
- ruralistyka o wiejskich formach osadniczych
- rutenistyka o języku i literaturze ukraińskiej i białoruskiej
[edytuj]
- sadownictwo
- pomologia o drzewach i krzewach owocowych
- sedymentologia o powstawaniu skał osadowych
- selenofizyka o warunkach na Księżycu
- selenologia o Księżycu
- semazjologia=semantyka
- semejologia=symptomatologia
- semiologia=semiotyka
- semiotyka
- pragmatyka o stosunkach między znakami a ich użytkownikami
- semantyka o stosunkach między znakami a przedmiotami oznaczanymi
- syntaktyka o stosunkach między znakami ze względu na ich budowę
- sensytometria o pomiarach właściwości materiałów światłoczułych
- serologia o surowicy krwi
- sfragistyka o pieczęciach
- sinologia o języku i kulturze Chin
- slawistyka, słowianoznawstwo o językach i kulturze narodów słowiańskich
- socjologia o społeczeństwie
- makrosocjologia o makrostrukturach społecznych
- mikrosocjologia o małych społecznościach
- socjobiologia o biologicznych podstawach zachowań społecznych
- socjometria o metodach i technikach pomiaru zachowania się ludzi
- socjopatologia o zjawiskach szkodliwych społecznie
- socjotechnika o sposobach świadomego wpływania na rzeczywistość społeczną
- sozologia o ochronie przyrody
- socjografia=socjologia opisowa
- socjotechnika o wpływaniu na rzeczywistość społeczną
- solnictwo=halurgia
- sorabistyka o Łużyczanach
- speleologia o jaskiniach
- splanchnologia o narządach wewnętrznych
- statyka o prawach równowagi
- statystyka o analizowaniu zjawisk masowych
- stenologia o stenografii
- stomatologia o schorzeniach, wadach rozwojowych oraz leczeniu zębów i jamy ustnej
- paradontologia o chorobach przyzębia
- pedodoncja o rozpoznawaniu i leczeniu schorzeń uzębienia dzieci
- stylistyka o stylach językowych
- suicydologia o samobójstwach
- sumerologia o języku i kulturze starożytnych Sumerów
- systematyka o klasyfikowaniu
- szekspirologia o życiu i twórczości Szekspira
- sztuka wojenna o działaniach wojennych
[edytuj]
- taksologia=taksonomia
- taksonomia o systematyce organizmów
- tanatologia o śmierci
- teatrologia o teatrze
- technika o wytwarzaniu dóbr materialnych
- chirotechnika o estetyce i właściwych kształtach narzędzi pracy
- elektronika o konstrukcji przyrządów elektronicznych
- elektrotechnika o zastosowaniu zjawisk elektrycznych do celów praktycznych
- energetyka o przetwarzaniu i wykorzystaniu różnych rodzajów energii
- heliotechnika o wykorzystaniu energii słonecznej w technice
- inżynieria o projektowaniu i konstrukcji obiektów i urządzeń technicznych
- mechanika o konstruowaniu i wytwarzaniu maszyn
- oceanotechnika o projektowaniu i budowie sprzętu do badania środowiska morskiego
- technoklimatologia o wpływie warunków atmosferycznych na urządzenia techniczne
- technometria o zastosowaniach metod statystycznych w inżynierii, fizyce i chemii
- telekomunikacja o przekazywaniu wiadomości za pośrednictwem sygnałów
- trybologia, tribologia o zjawiskach zachodzących między powierzchniami trącymi elementów maszyn i urządzeń
- tektonika
- neotektonika o młodych ruchach tektonicznych
- teologia o Bogu
- apologetyka o obronie prawd religijnych
- biblistyka o Biblii
- dogmatyka o prawdach wiary religijnej
- angelologia o aniołach
- charytologia o łasce
- chrystologia o Chrystusie
- demonologia o szatanie
- eklezjologia o Kościele
- eschatologia o końcu świata i człowieka
- hamartologia, hamartiologia o grzechu
- józefologia o św. Józefie
- kairologia o czasie zbawczym
- mariologia o Maryi
- pneumatologia o Duchu Świętym
- protologia o początku świata i człowieka
- sakramentologia o sakramentach
- soteriologia o odkupieniu
- trynitologia o Trójcy Świetej
- katechetyka o nauczaniu zasad wiary
- liturgika o obrzędach kościelnych
- misjologia o ewangelizacji
- patrologia o Ojcach Kościoła
- społeczna nauka Kościoła o zastosowaniu zasad chrześcijaństwa z życiu społecznym
- syndologia, syndonologia o Całunie Turyńskim
- teologia fundamentalna o uzasadnianiu wiary
- teologia moralna o postępowaniu wynikającym z wiary
- teologia pastoralna o pracy duszpasterskiej
- teoria literatury
- genologia o rodzajach i gatunkach literackich
- poetyka o formach literackich
- strofika o budowie strof
- tematologia o motywach i wątkach literackich
- tropika o przenośniach w języku artystycznym
- wersologia o wierszu
- teratologia o potwornościach rozwojowych
- terminologia o terminach, nazwach, wyrazach
- termika o wytwarzaniu i wykorzystaniu ciepła
- termometria o pomiarach temperatury
- toksykologia o substancjach toksycznych
- torfoznawstwo o torfowiskach, torfie i glebach torfowych
- towaroznawstwo o użytkowych właściwościach, wyrobie i przechowywaniu towarów
- turkologia o języku i kulturze tureckiej
- typologia o klasyfikowaniu
[edytuj]
- ufologia o niezidentyfikowanych obiektach latających
- urbanistyka o miastach
[edytuj] W
- wirusologia o wirusach
[edytuj]
- zoogeografia=geografia zwierząt
- zoologia o zwierzętach
- akarologia o roztoczach
- arachnologia o pajęczakach
- batrachologia o płazach
- cetologia o wielorybach
- entomologia o owadach
- faunistyka o faunie określonego obszaru, środowiska lub okresu geologicznego
- herpetologia o płazach i gadach
- ichtiologia o rybach
- karcynologia o skorupiakach
- kolepterologia o chrząszczach
- konchiologia o muszlach
- limakologia o ślimakach
- malakologia o mięczakach
- myriapodologia o wijach
- myrmekologia o mrówkach
- nematologia o nicieniach
- ofiologia o wężach
- organologia o narządach
- ornitologia o ptakach
- protozoologia, pristologia, protistologia o pierwotniakach
- teriologia, mammologia, mastologia o ssakach
- zoopatologia o chorobach zwierząt
- zoopsychologia o zachowaniu zwierząt
- zoosocjologia o społecznym życiu zwierząt
- zootechnika o chowie zwierząt domowych
