Rada Unii Europejskiej
Z Wikipedii
| Unia Europejska |
 Ten artykuł jest częścią serii o : |
|
Rada Unii Europejskiej (fr. Conseil de l'Union européenne, ang. Council of the European Union) jest głównym organem decyzyjnym Wspólnot Europejskich, posiada siedzibę w Brukseli. Dawniej była nazywana Radą Ministrów lub Radą Ministrów Unii Europejskiej.
Rady Unii Europejskiej nie należy mylić z Radą Europejską ani z Radą Europy.
Rada UE przybrała obecną nazwę na mocy własnej decyzji w 1993 roku. Jednakże w traktatach stanowiących podstawę Unii cały czas widnieje nazwa Rada (Wspólnot Europejskich).
Spis treści |
[edytuj] Organizacja Rady
Rada, w zależności od rozpatrywanych spraw, składa się bądź z ministrów spraw zagranicznych każdego z państw członkowskich Unii Europejskiej (jest to wtedy tzw. Rada Ogólna), bądź z takiej samej liczby ministrów innego resortu (Rada Branżowa).
Razem istnieje dziewięć możliwych konfiguracji Rady:
1. Rada ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych
2. Rada ds. Gospodarczych i Finansowych (Ecofin)
3. Rada ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (JHA)
4. Rada ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Polityki dotyczącej Konsumentów
5. Rada ds. Konkurencyjności
6. Rada ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii
7. Rada ds. Rolnictwa i Rybołówstwa
8. Rada ds. Środowiska
9. Rada ds. Edukacji, Młodzieży i Kultury.
źródło: Jak działa Unia Europejska. Przewodnik po instytucjach unijnych '
Przewodniczącym Rady jest minister z kraju sprawującego aktualnie prezydencję. Prezydencja Rady przypada co pół roku na kolejne państwo członkowskie.
| Rok | 1 I – 30 VI | 1 VII – 31 XII |
|---|---|---|
| 2000 | Portugalia | Francja |
| 2001 | Szwecja | Belgia |
| 2002 | Hiszpania | Dania |
| 2003 | Grecja | Włochy |
| 2004 | Irlandia | Holandia |
| 2005 | Luksemburg | Wielka Brytania |
| 2006 | Austria | Finlandia |
| 2007 | Niemcy | Portugalia |
| 2008 | Słowenia | Francja |
| 2009 | Czechy | Szwecja |
| 2010 | Hiszpania | Belgia |
| 2011 | Węgry | Polska |
| 2012 | Dania | Cypr |
| 2013 | Irlandia | Łotwa |
| 2014 | Grecja | Włochy |
Obsługę Rady zapewnia Sekretariat, na czele którego stoi Sekretarz Generalny (obecnie Javier Solana). Sekretarz Generalny od 1999 r. z urzędu pełni też funkcję wysokiego przedstawiciela do spraw wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Funkcję tę sprawuje od 18 września 1999 na mocy decyzji traktatu amsterdamskiego.
[edytuj] Kompetencje Rady UE
- Prawodawcze:
- wydawanie aktów prawotwórczych (rozporządzenia, dyrektywy, decyzje)
- wydawanie aktów nie mających mocy prawnie wiążącej (zalecenia, opinie, memoranda, stanowiska)
- wzywanie Komisji Europejskiej do określonych działań, w tym do inicjatywy ustawodawczej
- zmiana traktatów założycielskich
- kompetencje w zakresie zawierania umów międzynarodowych - negocjuje je Komisja Europejska
- decyzje dotyczące zawierania wzmocnionej współpracy
- Kreacyjne:
- zatwierdzanie list członków Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
- wraz z Parlamentem Europejskim uczestniczy w ustalaniu unijnego budżetu - decydujący głos w przypadku wydatków obligatoryjnych - budżet zatwierdza Parlament Europejski
- koordynuje politykę gospodarczą w przypadku braku kompetencji wyłącznych Wspólnoty
- realizuje politykę w ramach II i III filaru
- Kontrolne:
- może kierować skargi do ETS o stwierdzenie nieważności aktów prawa wspólnotowego, oraz skargi na bezczynność organów
[edytuj] Tryb funkcjonowania Rady Unii Europejskiej
- Obrady są tajne.
- Członkowie Rady reprezentują interesy poszczególnych państw.
- Przedstawiciele państw muszą uczestniczyć osobiście (wyjątkowo dopuszczalny jest pełnomocnik).
- Posiedzenia Rady są przygotowywane przez Komitet Stałych Przedstawicieli (COREPER) składający się z ambasadorów państw członkowskich akredytowanych przy Wspólnotach. Decyzje w mniej kontrowersyjnych sprawach są podejmowane przez COREPER i tylko formalnie zatwierdzane przez Radę.
- W zależności od istotności sprawy Rada podejmuje decyzje w trojaki sposób:
- większością zwykłą – jest to domyślny sposób podejmowania uchwał, jednak w praktyce stosuje się go tylko do spraw technicznych;
- większością kwalifikowaną – obecnie uchwala się tak większość decyzji merytorycznych (zobacz niżej);
- jednomyślnie – dawniej sposób stosowany najczęściej, po zmianach wprowadzonych przez Jednolity Akt Europejski, Traktat amsterdamski i Traktat nicejski stopniowo ograniczono jego używanie na rzecz większości kwalifikowanej; dalsze ograniczenie przewiduje projekt Konstytucji; wstrzymanie się od głosu nie stoi na przeszkodzie do jednomyślnego podjęcia uchwały.
[edytuj] Większość kwalifikowana w Radzie
| Państwo | do 31 X 2004 | od 1 XI 2004 |
|---|---|---|
| Niemcy | 10 | 29 |
| Wielka Brytania | 10 | 29 |
| Francja | 10 | 29 |
| Włochy | 10 | 29 |
| Hiszpania | 8 | 27 |
| Polska | 8 | 27 |
| Rumunia | 0 | 14 |
| Holandia | 5 | 13 |
| Grecja | 5 | 12 |
| Czechy | 5 | 12 |
| Belgia | 5 | 12 |
| Węgry | 5 | 12 |
| Portugalia | 5 | 12 |
| Szwecja | 4 | 10 |
| Austria | 4 | 10 |
| Bułgaria | 0 | 10 |
| Słowacja | 3 | 7 |
| Dania | 3 | 7 |
| Finlandia | 3 | 7 |
| Litwa | 3 | 7 |
| Irlandia | 3 | 7 |
| Łotwa | 3 | 4 |
| Słowenia | 3 | 4 |
| Estonia | 3 | 4 |
| Cypr | 2 | 4 |
| Luksemburg | 2 | 4 |
| Malta | 2 | 3 |
W przypadku głosowania większością kwalifikowaną każdemu z państw przypisuje się pewną liczbę głosów ważonych (zob. tabela poniżej). Przyjęcie aktu następuje w wypadku uzyskania odpowiedniej większości głosów "za":
- Od 1 stycznia 1958 do 31 grudnia 1972 (6 państw członkowskich):
- jeśli akt głosowany był na wniosek Komisji: 12 na 17 głosów (70,59%)
- w pozostałych przypadkach: 12 głosów oddanych przez co najmniej 4 (2/3 ogółu) państwa.
- Od 1 stycznia 1973 do 31 grudnia 1980 (9 państw członkowskich):
- jeśli akt głosowany był na wniosek Komisji: 41 na 58 głosów (70,69%)
- w pozostałych przypadkach: 41 głosów oddanych przez co najmniej 6 (2/3 ogółu) państw.
- Od 1 stycznia 1981 do 31 grudnia 1985 (10 państw członkowskich):
- jeśli akt głosowany był na wniosek Komisji: 45 na 63 głosy (71,43%)
- w pozostałych przypadkach: 45 głosów oddanych przez co najmniej 6 (3/5 ogółu) państw.
- Od 1 stycznia 1986 do 31 grudnia 1994 (12 państw członkowskich):
- jeśli akt głosowany był na wniosek Komisji: 54 na 76 głosów (71,05%);
- w pozostałych przypadkach: 54 głosy oddane przez co najmniej 8 (2/3 ogółu) państw.
- Od 1 stycznia 1995 do 31 kwietnia 2004 (15 państw członkowskich):
- jeśli akt głosowany był na wniosek Komisji: 62 na 87 głosów (71,26%);
- w pozostałych przypadkach: 62 głosy oddane przez co najmniej 10 (2/3 ogółu) państw;
- W okresie tym obowiązywał tzw. kompromis z Ioanniny.
- Od 1 maja 2004 do 31 października 2004 (25 państw członkowskich):
- jeśli akt głosowany jest na wniosek Komisji: 88 na 124 głosy (70,97%);
- w pozostałych przypadkach: 88 głosów oddanych przez co najmniej 2/3 ogółu (czyli 17) państw.
- Od 1 listopada 2004 do 31 grudnia 2006 (25 państw członkowskich):
- jeśli akt głosowany będzie na wniosek Komisji: 232 na 319 głosów (72,27%);
- w pozostałych przypadkach: 232 głosy oddane przez co najmniej 2/3 ogółu (czyli 17) państw;
- w każdym przypadku członek Rady będzie mógł zażądać sprawdzenia, czy państwa stanowiące większość kwalifikowaną stanowią co najmniej 62% ogółu ludności Unii; jeśli nie – uchwała nie zostanie podjęta.
Dalsze zmiany w sposobie głosowania większością kwalifikowaną przewiduje projekt Konstytucji Unii. Zniesiony ma być system głosów ważonych, ma go zastąpić system podwójnej większości:
- jeśli akt głosowany będzie na wniosek Komisji lub Ministra Spraw Zagranicznych: zwykła większość (czyli dla 25 członków – 13) państw reprezentujących co najmniej 3/5 (60%) ludności Unii;
- w pozostałych przypadkach: większość 2/3 (czyli dla 25 członków – 17) państw reprezentujących co najmniej 3/5 (60%) ludności Unii.
Postanowienia dotyczące sposobu głosowania miałyby wejść w życie 1 listopada 2009 roku.
Projekt Konstytucji zmienia poza tym oficjalną nazwę Rady na "Rada Ministrów".
-
- Od 1 stycznia 2007 (27 państw członkowskich) :
- jeśli akt głosowany będzie na wniosek Komisji: 255 na 345 głosów (73,91%);
