web counter


https://www.amazon.it/dp/B0CT9YL557

We support WINRAR [What is this] - [Download .exe file(s) for Windows]

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
SITEMAP
Audiobooks by Valerio Di Stefano: Single Download - Complete Download [TAR] [WIM] [ZIP] [RAR] - Alphabetical Download  [TAR] [WIM] [ZIP] [RAR] - Download Instructions

Make a donation: IBAN: IT36M0708677020000000008016 - BIC/SWIFT:  ICRAITRRU60 - VALERIO DI STEFANO or
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Radom - Wikipedia, wolna encyklopedia

Radom

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy Radomia – miasta w województwie mazowieckim. Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy.

Współrzędne: 51°24' N 21°10' EGeografia

Radom
Herb
Herb Radomia
Województwo mazowieckie
Powiat miasto na prawach powiatu
Gmina
 - rodzaj
Radom
miejska
Prawa miejskie ok. poł. XIII w.
Prezydent miasta Andrzej Kosztowniak
(e-mail)
Powierzchnia 111,71 km²
Położenie 51° 24' N
21° 10' E
Liczba mieszkańców (2006)
 - liczba ludności
 - gęstość
 - aglomeracja

225 810[1]
2 020 os./km²
325 000
Strefa numeracyjna
(do 2005)
(+48) 48
Kod pocztowy 26-600 do 26-621
Tablice rejestracyjne WR,
Położenie na mapie Polski
Radom
Radom
Radom
Miasta partnerskie Słowacja Bańska Bystrzyca
Łotwa Dyneburg
Białoruś Homel
Bułgaria Stara Zagora
Ukraina Tarnopol
Rumunia Ploeszti
Rosja Oziory
Hiszpania Talavera de la Reina
Niemcy Magdeburg
Stany Zjednoczone Miami
Urząd miejski3
ul. Jana Kilińskiego 30
26-600 Radom
tel. 48 362-04-24; faks 48 362 89 09
(e-mail)
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Radommiasto, powiat grodzki w centralnej Polsce w województwie mazowieckim nad rzeką Mleczną. Największy ośrodek miejski w widłach Wisły i Pilicy. Czternaste co do wielkości miasto w Polsce. Stolica diecezji radomskiej i Powiatu radomskiego. Centrum administracyjne i kulturalne regionu radomskiego.

Spis treści

[edytuj] Geografia

[edytuj] Położenie

Radom znajduje się w centralnej Polsce, w południowej części województwa mazowieckiego nad rzeką Mleczną. Jest stolicą regionu radomskiego. Historycznie położony jest w Małopolsce, w ziemi sandomierskiej oraz stanowi siedzibę ziemi radomskiej. Zgodnie z fizyczno-geograficznym podziałem Kondrackiego miasto położone jest na Nizinie Mazowieckiej, na Równinie Radomskiej.

[edytuj] Klimat

Temperatura średnia w styczniu waha się między –4 a –5,5°C, w lipcu zaś +18,2°C.

[edytuj] Podział administracyjny

[edytuj] Nazwa miasta

Według legendy "O srebrnopiórym orle i radomskim grodzie" pewien młodzieniec trafił niesiony głodem do pięknej, zaklętej wioski. Drzewa, krzewy i rzeka szumiały jakby chcąc coś mu powiedzieć. Oczarowany tym pięknem wypowiedział "Rad dom bym tutaj zbudował". To odczarowało wioskę. Jej mieszkańcy ugościli młodzieńca, a na tamtym miejscu wybudowano gród "Radom".

W rzeczywistości Radom brzmiał pierwotnie Radom' (z miękkim m' – stąd dopełniacz: Radomia) i był przymiotnikiem dzierżawczym od imienia Radom (dopełniacz: Radoma), które to imię jest skrótem od imienia Radomir. Czyli Radom' oznaczał "gród [należący do] Radoma" – tak jak Poznań to "gród [należący do] Poznana"[2].

[edytuj] Tytulatura Miasta (od okresu dynastii Piastów do czasów obecnych)

Okres Andegaweński i Jagielloński

  • Królewskie Książęce Miasto Radom

Okres Władców Elekcyjnych

  • Królewskie Książęce Trybunalskie Miasto Radom (1613-1764)

Okres Nowej Galicji i Księstwa Warszawskiego (1794-1815)

  • Miasto stołeczne cyrkułu radomskiego (1795-1809)
  • Miasto stołeczne departamentu radomskiego (1809-1815)

Okres Królestwa Polskiego i zaboru rosyjskiego (1816-1916)

  • Miasto stołeczne województwa sandomierskiego (1816-1837)
  • Miasto stołeczne Guberni radomskiej (1837-1916)

Okres II Rzeczypospolitej

  • Miasto Powiat Radom

Okres Generalnego Gubernatorstwa (1939-1945)

  • Miasto Stołeczne Dystryktu radomskiego

Okres PRL i początki III Rzeczypospolitej

  • Miasto stołeczne województwa radomskiego (1975-1998)
  • Miasto Powiat Radom

[edytuj] Demografia

Zobacz więcej w osobnym artykule: Ludność Radomia.

[edytuj] Historia

Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia Radomia.
Ratusz (obecnie archiwum)
Ratusz (obecnie archiwum)
Sąd. Dawniej Narodowy Bank Polski
Sąd. Dawniej Narodowy Bank Polski
Ulica Żeromskiego, główny deptak miasta
Ulica Żeromskiego, główny deptak miasta
Domy Gąski i Esterki – obecnie Muzeum Sztuki Współczesnej
Domy Gąski i Esterki – obecnie Muzeum Sztuki Współczesnej
Kościół garnizonowy
Kościół garnizonowy

[edytuj] Place i ulice Radomia

Charakterystyka placów w Radomiu:

Plac Dworcowy
położony przy Dworcu PKP (skrzyżowanie ulic Trugutta, Poniatowskiego i Beliny-Prażmowskiego);
Plac Jagielloński
położony po obu stronach ul. Kelles Krauza. Po jego południowej stronie istnieje park, który od północnej części oddziela ul. Kelles-Krauza. Przy placu znajduje się Teatr Powszechny im. Jana Kochanowskiego w Radomiu.
Plac Kazimierza Wielkiego
położony u zbiegu ulic Wałowej, Żeromskiego, Reja i Malczewskiego. Przy tym placu usytuowany jest zabytkowy kościół pw. Świętej Trójcy.
Plac Konstytucji 3 Maja
położony u zbiegu ulic Żeromskiego, Piłsudskiego i Focha. Centralnym miejscem placu jest kościół garnizonowy pw. św. Stanisława.
Plac księdza Romana Kotlarza
plac usytuowany u zbiegu ulic Mireckiego, Okulickiego, Reja i Limanowskiego. Obok usytuowany jest park Stary Ogród oraz przepływa rzeka Mleczna.
Plac Małgorzatki
plac położony między ulicą Traugutta i Narutowicza. Planowane jest przeprowadzenie przez ten plac połączenia ulicy Kościuszki i ulicy Piłsudskiego co polepszyłoby komunikację w tym rejonie.
Plac Matki Bożej Fatimskiej
placrondo położony na skrzyżowaniu ulicy Słowackiego, alei Grzecznarowskiego oraz alei Wojska Polskiego.
Rynek
plac położony w samym "sercu" Miasta Kazimierzowskiego. Wpadają do niego ulice: Rwańska, Szewska, Wolność, Szpitalna, Żytnia oraz Grodzka. Przy placu położone jest m.in. Muzeum Okręgowe im. Jacka Malczewskiego, Dom Gąski i Esterki (obecnie Muzeum Sztuki Współczesnej), dawny Ratusz (obecnie Archiwum Państwowe). W centralnym miejscu placu ustawiony jest Pomnik Czynu Legionów.
Plac Stare Miasto
plac usytuowany bardzo blisko najstarszego miejsca Radomia – grodziska "Piotrówka". Położony jest na nim także najstarszy kościół Radomia, bo pochodzący z XIII w. kościół św. Wacława. Od placu odchodzi ulica Staromiejska, św. Wacława, Przechodnia oraz Asnyka.
Plac gen. Waltera
położony jest u zbiegu ulic Grzecznarowskiego i Dowkonta. W centrum placu ustawiony jest pomnik łucznika. W najbliższym czasie najprawdopodobniej zmieni swoją nazwę z powodu dekomunizacji nazw ulic i placów.
Plac Zgody
położony na skrzyżowaniu ulic Wieniawskiego i Szymanowskiego znajdujących się w peryferyjnie położonej dzielnicy miasta Pruszakowie.
Plac 72 Pułku Piechoty
plac usytuowany w kwartale między ulicami Malczewskiego, Wernera, Koszarową i Warzywną. Zlokalizowane jest tam mauzoleum płk. Dionizego Czachowskiego.

[edytuj] Gospodarka

[edytuj] Centra Handlowe

  • M1 (Real, Praktiker, Jysk, MediaMarkt)
  • E. Leclerc
  • City Center (Billa, OBI)
  • Echo (Carefour, Nomi)
  • C1 (chinskie centrum handlowe)
  • Galeria Stokrotka
  • Galeria Rosa

[edytuj] Sieci sklepów

  • Biedronka
  • Lidl
  • Plus
  • Rossmann
  • Żabka
  • Billa
  • Społem
  • Tesco

oraz liczne butiki

[edytuj] Miejsca targowe

  • Targowisko Korej, ul. Wernera
  • Targowisko Feniks, ul. Śląska
  • "Pasaż nad rzeczką", ul. Struga
  • "przy stadionie Radomiaka", ul. Struga
  • Targ-Borg, ul. Limanowskiego
  • Targ-Borg, ul. Nowogrodzka
  • "Merkury" ul. Prażmowskiego
  • Targowisko osiedlowe ul. Królowej Jadwigi

[edytuj] Przemysł

Największe zakłady produkcyjne:

  • Altadis Polska – Produkcja wyrobów tytoniowych
  • Arrado – Producent markowego obuwia
  • Dürr Poland – Automatyka przemysłowa
  • Elcard Trade & Service Sp. z o.o. – Kabiny i półkabiny telefoniczne
  • GGG Sp. z o.o. – Produkcja precyzyjnych detali w technice CNC
  • International Tobacco Machinery – Produkcja maszyn dla przemysłu tytoniowego
  • Jadar – Produkcja kostki brukowej
  • Jadar Techmatik S.A. – Producent maszyn do produkcji galanterii betonowej
  • Komandor S.A. – Produkcja mebli
  • Polski Tytoń S.A. – Produkcja i sprzedaż hurtowa papierosów, hurtownie farmaceutyczne
  • Radomska Wytwórnia Telekomunikacyjna S.A. – producent telefonów oraz central telekomunikacyjnych
  • Rohrbogen – Produkcja kształtek stalowych
  • Zbyszko Company Sp. z o.o. – Produkcja napojów
Aula Politechniki Radomskiej
Aula Politechniki Radomskiej

[edytuj] Edukacja

Zobacz więcej w osobnym artykule: Edukacja w Radomiu.

Radom jest w województwie mazowieckim największym po Warszawie ośrodkiem akademickim. W mieście znajduje się siedem szkół wyższych i trzy kolegia nauczycielskie.

Poza tym:

  • 11 zespołów szkół ponadgimnazjalnych
  • 13 liceów ogólnokształcących
  • 3 szkoły artystyczne
  • 22 gimnazja
  • 34 szkoły podstawowe

[edytuj] Transport i komunikacja

[edytuj] Kolejowy

Radom leży na skrzyżowaniu linii kolejowych prowadzących do Warszawy, Krakowa, Łodzi i Lublina.

W mieście znajduje się dworzec PKP oraz stacje PKP (Radom Południowy, Radom Potkanów, Radom Port Rozładunkowy). W latach 2008-2010 planowana jest budowa kolejnych 3-4 przystanków kolejowych (Radom Północny, Radom Os. Gołębiów, Radom Dzierzków, Radom Os. Południe). Ich lokalizacja została już uzgodniona z PKP PLK.

Miejski odcinek drogi nr 12
Miejski odcinek drogi nr 12

[edytuj] Drogowy

Przez Radom biegną trzy drogi międzynarodowe i krajowe:

Z Radomia do innych miejscowości prowadzą trzy drogi wojewódzkie:

W budżecie Radomia na 2008 rok zapisano fundusze na budowę wewnętrznej obwodnicy południowej, jednak jej realizacja jest uzależniona od pozyskania funduszy zewnętrznych. Połączy rondo Matki Boskiej Fatimskiej (ciąg DK nr 9 i 12) z węzłem na trasie E77 w podradomskim Młodocinie.

[edytuj] Rowerowy

Jak dotąd, realizacja ścieżek rowerowych w Radomiu odbywała się bez kompleksowego programu rozwoju transportu rowerowego. Istniejące ścieżki zbudowano przy okazji remontów ulic, w większości przypadków niefachowo – przy użyciu błędnej technologii opartej na zastosowaniu kostki brukowej. Wiele zasług dla radomskich rowerzystów ma Radomskie Bractwo Rowerowe, które czyni m. in. starania, by rozwój sieci ścieżek rowerowych odbywał się w oparciu o konkretne założenia i przy wykorzystaniu odpowiednich technologii.

Lotnisko Radom-Sadków (2003 r.)
Lotnisko Radom-Sadków (2003 r.)

[edytuj] Port lotniczy

W Radomiu znajduje się lotnisko Radom-Sadków o wysokich parametrach technicznych, które jest aktualnie wykorzystywane głównie przez wojsko. Co dwa lata na lotnisku Radom-Sadków odbywają się największe w Polsce międzynarodowe pokazy lotnicze Air Show. Spółka "Mazowiecki Port Lotniczy" jak i władze miasta przygotowują się do uruchomienia z niego regularnych połączeń pasażerskich i cargo. Drugie lotnisko, będące siedzibą aeroklubu radomskiego znajduje się w podradomskim Piastowie. System komunikacji lotniczej Radomia uzupełnia lądowisko przy Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym.

[edytuj] Komunikacja miejska

Początki komunikacji miejskiej w Radomiu sięgają końca lat 20. XX wieku. Jednak za formalny jej początek uznaje się 1 stycznia 1954 roku, gdyż od tego momentu komunikacja miejska działa nieprzerwanie do dzisiaj. Obecnie w ramach regularnej komunikacji miejskiej po Radomiu i kilku okolicznych gminach kursują 23 linie autobusowe oznaczone cyfrowo. Codziennie w ramach komunikacji miejskiej na ulice wyjeżdża około 130 autobusów. Średnia częstotliwość wszystkich linii w szczycie wynosi 20 minut, na co składa się:

  • 2 linie z częstotliwością w szczycie co 7-8 min,
  • 9 linii co 15 minut,
  • 4 linie co 20 minut,
  • 8 linii co 30 minut.

Organizatorem i regulatorem komunikacji miejskiej jest zakład budżetowy gminy – Miejski Zarząd Dróg i Komunikacji. Na jego zlecenie przewozy wykonuje dwóch przewoźników: ITS A. Michalczewski oraz MPK Radom. Do 1 stycznia 2004 gmina organizowała także transport podmiejski za pomocą 7 linii literowych (A, B, C, E, G, J, L).

Komunikacja miejska Radomia w chwili obecnej obsługuje także teren przyległych gmin (wg taryfy zintegrowanej):

  • linia 5 (wybranymi kursami do Młodocina Mniejszego)
  • linia 6 (wszystkimi kursami do Milejowic/Kasztanowej, wybranymi do Milejowic Jaworowej)
  • linia 8 (wybranymi kursami do Zatopolic)
  • linia 14 (wybranymi kursami do Sadkowa/kościoła)
  • linia 23 (wybranymi kursami do Sołtykowa, a także Zenonowa)
  • linia 24 (wybranymi kursami do Nowego Małęczyna, Grzmucina)
  • linia 26 (wszystkimi kursami do Myśliszewic oraz wybranymi do Janiszewa)

Komunikacja stricte podmiejska obecnie jest obecnie zderegulowana (nie posiada regulatora; nie jest zintegrowana taryfowo i organizacyjnie z komunikacją miejską) i obsługiwana przez wielu przewoźników prywatnych, a także spółki wykonujące przewozy w ramach sieci MZDiK:

  • ITS z linią A do Jedlińska (wybranymi kursami do Jedlanki)
  • MPK za pomocą 7 linii, które są obsługiwane na własny rachunek (B do Skaryszewa, C do Przytyka, E do Parznic, G do Gozdu, J do Jedlni-Letnisko i L do Jastrzębi). Część połączeń podmiejskich przejęli przewoźnicy prywatni, niezwiązani do 1 stycznia 2004 z obsługą komunikacyjną miasta (Jarząbek, Trans-Express, Informix, Walkiewicz).

Obecnie w posiadaniu MPK jest ponad 20, a docelowo będzie ponad 30 autobusów trakcji CNG, tj. sprężonego gazu ziemnego. Radom jest pierwszym miastem w woj. mazowieckim, które do napędu autobusów stosuje sprężony gaz ziemny.

Istnieje projekt uruchomienia w Radomiu Szybkiej Kolei Regionalnej na następujących liniach:

Wyżej wymienione linie na terenie miasta pełniłyby rolę SKM. Pod tym kątem skrojony został projekt przebudowy dworca głównego PKP w Radomiu wraz z połączeniem go z dworcem PKS (opracowanie SITK Radom). Peron SKR znajdowałby się wówczas na przedłużeniu w kierunku wschodnim obecnego peronu 1. Pociągi na każdej linii miałyby kursować w takcie 60 minut, co na miejskiej linii średnicowej dałoby takt 20 minutowy dla potrzeb obsługi komunikacyjnej wewnątrzmiejskiej.

[edytuj] Tramwaje

W 1961 r. – w 7 lat od uruchomienia regularnej komunikacji miejskiej – w związku ze wzrastającymi potrzebami przewozowymi, jak i perspektywą dalszego dynamicznego rozwoju miasta pojawiła się w Radomiu koncepcja elektryfikacji transportu publicznego. W pierwotnej koncepcji rozwoju układu komunikacyjnego Radomia znalazł się projekt uruchomienia trakcji trolejbusowej. Jednak ze względu na duże koszty planowanej inwestycji oraz ograniczoną sprawność ruchową uznano, iż takie rozwiązanie jest nieopłacalne.

Zdecydowano, iż jedynym środkiem transportu, który rozwiąże większość problemów transportowych Radomia będą tramwaje. Opracowano projekt techniczny, rozpoczęto budowę nowych ulic z szerokim pasem zieleni pośrodku (Chrobrego, Mieszka I, Maratońska). Prac przy budowie sieci jednak nigdy nie rozpoczęto.

Głosy o konieczności budowy sieci tramwajowej w mieście powracają co kilka lat.

Obecnie trasy tramwajów oparte są na koncepcji prof. Michała Kelles-Krauza z lat 80. Zakłada ona budowę sieci wzdłuż głównych szlaków komunikacyjnych wydzielonym torowiskiem (od 2 do 5 linii). Projekt należałoby uaktualnić, gdyż w latach 80. nie było jeszcze mowy o wielu różnych czynnikach (np. o Strefie Uspokojonego Ruchu w śródmieściu), które nie pozostaną bez wpływu na proponowany układ tras.

Istnieją również opinie, że sieć tramwajów w mieście powinna być ściśle powiązana z regionalnymi liniami kolejowymi tworząc sieć tramwaju dwusystemowego (obsługiwany byłby rejon zamieszkiwany obecnie przez ok. 350 tys. ludzi).

Realizacja projektu zależeć będzie od polityki transportowej miasta, pomocy finansowej z Unii Europejskiej, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska oraz Urzędu Marszałkowskiego. Ostatnio opracowany Plan Rozwoju Transportu w Radomiu na lata 2007-2013 mówi o konieczności opracowania analiz elektryfikacji sieci głównych połączeń komunikacyjnych w mieście.

Radom pozostaje tym samym największym miastem w Polsce, którego transport miejski od zawsze opierał się na jednym systemie. Obecnie na 15 największych polskich miast, systemy jednotrakcyjne posiadają tylko Białystok i Radom.

[edytuj] Kultura

[edytuj] Kina

Wcześniej działały jeszcze w Radomiu kina: Atlantic, Hel, Mega oraz kino w Resursie Obywatelskiej. W planach jest budowa kolejnych dwóch multipleksów oraz uruchomienie po przerwie kina studyjnego.

[edytuj] Teatry

[edytuj] Muzea

[edytuj] Domy Kultury

  • Młodzieżowy Dom Kultury im. Heleny Stadnickiej
  • Dom Kultury "Południe"

[edytuj] Sport

Zobacz więcej w osobnym artykule: sport w Radomiu.

Początkiem historii sportu radomskiego jest rok 1910, kiedy to po uzyskaniu oficjalnego pozwolenia od władz carskich powstało Radomskie Towarzystwo Sportowe. Posiadało ono pięć sekcji: piłki nożnej (pod nazwą "Kordian"), kolarską, tenisową, łyżwiarską i gimnastyczną ("Sokół").

W mieście działają m.in.:

[edytuj] Ważniejsze miejsca i zabytki

Grodzisko 'Piotrówka' odrestaurowane staraniem SKRZR
Grodzisko 'Piotrówka' odrestaurowane staraniem SKRZR
Kościół Ewangelicko-Augsburski
Kościół Ewangelicko-Augsburski
Kościół Świętej Trójcy
Kościół Świętej Trójcy
Kolegium oo. Pijarów, obecnie Muzeum im. Jacka Malczewskiego
Kolegium oo. Pijarów, obecnie Muzeum im. Jacka Malczewskiego
Delegatura Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego
Delegatura Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego
Resursa Obywatelska. Dawniej Teatr Rozmaitości, później kino "Przyjaźń"
Resursa Obywatelska. Dawniej Teatr Rozmaitości, później kino "Przyjaźń"
Stara elektrownia
Pomnik Czynu Legionów
Pomnik Czynu Legionów
Grodzisko 'Piotrówka'
Powstało ok. X w. Siedziba kasztelana radomskiego. Na podgrodziu rozciągała się osada rzemieślniczo-handlowa. Grodzisko zostało częściowo odrestaurowane w 2004 staraniem Społecznego Komitetu Ratowania Zabytków Radomia.
Kościół św. Wacława
Najstarsza a jednocześnie najbardziej tajemnicza budowla Radomia. Opierając się na niezachowanym do dziś napisu na kamieniu znalezionym w nawie kościelnej datowano go na 1216 lub 1276. W XIX w. popadł w ruinę. Odrestaurowany w latach 1978-1986.
Kościół Farny św. Jana
Kościół ufundowany przez Kazimierza Wielkiego. Wybudowany w latach 1360-1370 w stylu gotyckim.
Kościół i Klasztor oo. Bernardynów
Zespół kościelny ufundowany w roku 1468 przez króla Kazimierza Jagiellończyka wspólnie ze starostą radomskim, Dominikiem z Kazanowa. Całkowicie wymurowany do roku 1507. W skład zespołu wchodzi kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej i klasztor z unikalną kuchnią klasztorną.
Zamek Królewski
Wzniesiony w latach 1360-1370 staraniem Kazimierza Wielkiego. Później kilkukrotnie przebudowywany. Zrujnowany podczas potopu szwedzkiego doczekał się tylko częściowej odbudowy. Zachowane elementy zamku obejmują parter i podziemia tzw. "Domu Wielkiego". W ostatnich latach staraniem Społecznego Komitetu Ratowania Zabytków Radomia przeprowadzono na zamku badania archeologiczne oraz częściową rekonstrukcję przypór.
Mury miejskie
Budowane wraz z zamkiem od 1364 przez Kazimierza Wielkiego. Posiadały ponad trzydzieści baszt oraz trzy bramy. Do dziś zachowały się fragmenty jednej z nich (tzw. "iłżeckiej") oraz fragment murów wtopiony w południowe skrzydło Kolegium oo. Pijarów.
Średniowieczna szkoła parafialna
Odkryta zupełnie przypadkiem w 2005 podczas prac badawczych w zespole zabudowy na placu farnym. Niepozorna kamienica, która jak sądzono jest bezwartościową ruderą okazał się kryć pod warstwą tynku stare gotyckie mury. Planowane sa kompleksowe prace archeologiczne, które pozwolą m.in. ustalić czas wzniesienia budowli.
Kolegium oo. Pijarów
Wznoszone etapami począwszy od 1736 wg projektu A. Solariego. W latach międzywojennych siedziba Okręgowej Dyrekcji Kolejowej. Obecnie muzeum.
Klasztor benedyktynek z kościołem św. Trójcy
Fundowany w 1613. Zasadniczą część budowli wzniósł w latach późniejszych Tylman z Gameren. Wielokrotnie niszczony i odbudowywany. Ostatni raz w 1920
Ratusz
Pierwotny, gotycki stał pośrodku rynku. Obiekt rozebrano w 1820. Nowy, neorenesansowy zbudowano wg. projektu Henryka Marconiego w latach 1847-1848. W latach okupacji hitlerowskiej planowana była rozbiórka ratusza – na szczęście nie doszła do skutku.
Kościół Ewangelicko-Augsburski
Parafia ewangelicka powstała w 1826 roku na skutek napływu kolonistów ewangelickiego wyznania. W 1827 parafia odkupiła budynek teatru od Towarzystwa Dobroczynności. Po zakończonej przebudowie pierwsze nabożeństwo odprawiono 15 sierpnia 1828 roku. Parafia szybko się rozwijała. W 1893 odnotowano liczbę 5.000 wiernych.
Dawny gmach komisji województwa sandomierskiego
Wybudowany w 1825-1827 jako siedziba władz utworzonego w 1816 województwa sandomierskiego ze stolicą w Radomiu. Klasycystyczny, monumentalny, zaprojektowany przez Antonio Corazziego po dziś dzień pełni rolę siedziby władz wojewódzkich.
Resursa Obywatelska
Wybudowana w 1852 wg projektu Ludwika Radziszewskiego. W latach 1918-1939 siedziba Teatru Rozmaitości. Po wojnie przebudowana na kino. Obecnie siedziba Centrum Sztuki 'Resursa'.
Rogatki
Murowane, klasycystyczne, wzniesione w XIX w. przy głównych traktach wylotowych. Zachowały się dwie – przy dawnym przedmieściu lubelskim oraz warszawskim.
Loża masońska
Wzniesiona w połowie XIX w. w stylu, klasycystycznym. Obecnie siedziba Prokuratury Okręgowej.
Stara elektrownia
Pierwsza elektrownia w tzw. "Kongresówce", wzniesiona w 1903. Obecnie przebudowywana na Centrum Sztuki Współczesnej.
Stary Ogród
Utworzony w 1820 roku w układzie promienistym. Założenie ogrodowe, poważnie zdewastowane w trakcie I wojny światowej uległo dużym przekształceniom. Trwa renowacja kompleksu parkowego.
Cmentarz żydowski
założony w 1837 roku. Ostatni pochówek odbył się w 1951 roku.

[edytuj] Polityka

Zobacz więcej w osobnym artykule: Instytucje o zasięgu regionalnym w Radomiu.

[edytuj] Prezydenci Radomia

1997-1998 Ryszard Fałek

1998-2002 Adam Włodarczyk

2002-2006 gen.Zdzisław Marcinkowski

2006- Andrzej Kosztowniak

[edytuj] Rada Miejska

Rada Miejska liczy 28 radnych. Na jej czele stoi przewodniczący – Dariusz Wójcik oraz jego zastępcy: Jolanta Korpetta-Zych, Jezry Pacholec i Wiesław Wędzonka. W Radzie działają następujące kluby radnych: Prawo i Sprawiedliwość, Radomianie Razem (przew. Mariusz Fogiel), Platforma Obywatelska, Porozumienie Lewicy oraz Stowarzyszenie Kocham Radom.

[edytuj] Parlamentarzyści

Z tym tematem związane są kategorie: Posłowie z okręgu Radom, Senatorowie z okręgu Radom.
Zobacz więcej w osobnym artykule: Okręg wyborczy Radom.

[edytuj] Bezpieczeństwo

[edytuj] Media

[edytuj] Radio i telewizja

W Radomiu znajduje się oddział TVP Warszawa, lokalna sieć kablowa posiada także swoją stację Telewizja Dami.

Obiekty nadawczo-transmisyjne:

  • Radom Komin CM Południe (Potkanów) – Radio Rekord (106,2 MHz); TV4 (575,25 MHz)
  • Radom Komin CM Północ (Komin Ciepłowni Miejskiej) – Radio Plus Radom (90,7 MHz)
  • RON Radom Wacyn
  • maszt Radom Hotel AsystenckiPolskie Radio Bis (104,6 MHz)
  • Radom Iłża – Twoje Radio Iłża (1602 kHz)
  • Radom - Radio Eska (Radom) (106,9 MHz)

[edytuj] Agencje Prasowe

Polska Agencja Prasowa – oddział w Radomiu
tel. 48 345 14 94

[edytuj] Prasa

Anonse – Gazeta Bezpłatnych Ogłoszeń
ul. Prażmowskiego 15, tel. 48 360 22 99
Gazeta Wyborcza
ul. Żeromskiego 15, tel. 48 367 30 00
Echo Dnia
ul. 25 Czerwca 60, tel./fax 48 360 05 18
Życie Radomskie
ul. Curie-Skłodowskiej 18, tel. 48 340 02 08
Nasze Miasto – tygodnik
ul. Żeromskiego 36, tel. 48 383 09 50
7 Dni – tygodnik
ul. Grodzka 2, tel. 48 383 57 00
Tygodnik Radomski
ul. Struga 60, tel./fax 48 363 89 37, [1]
Mój Radom – Miejska Gazeta Internetowa
ul. M. Curie Skłodowskiej 11/13, tel. 48 363 30 02
Teraz Radom - bezpłatny tygodnik
ul. 25 Czerwca 60, tel. 48 382 11 65

[edytuj] Miasta partnerskie

Przypisy

  1. Podano na podstawie danych dostarczonych przez Główny Urząd Statystyczny na dzień 30 czerwca 2007 Powiat radomski 2007
  2. Maria Malec, Słownik Etymologiczny nazw geograficznych Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, ISBN 83-01-13857-2, str 205

[edytuj] Zobacz też

[edytuj] Linki zewnętrzne


Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Sub-domains

CDRoms - Magnatune - Librivox - Liber Liber - Encyclopaedia Britannica - Project Gutenberg - Wikipedia 2008 - Wikipedia 2007 - Wikipedia 2006 -

Other Domains

https://www.classicistranieri.it - https://www.ebooksgratis.com - https://www.gutenbergaustralia.com - https://www.englishwikipedia.com - https://www.wikipediazim.com - https://www.wikisourcezim.com - https://www.projectgutenberg.net - https://www.projectgutenberg.es - https://www.radioascolto.com - https://www.debitoformtivo.it - https://www.wikipediaforschools.org - https://www.projectgutenbergzim.com