Solon
Z Wikipedii
Solon (gr. Σόλων; ur. ok. 640 p.n.e., zm. 561 p.n.e.) – zubożały grecki arystokrata, majątku dorobił się dzięki handlowi. Znany jako poeta. Odegrał on poważną rolę w wojnie toczonej pomiędzy Atenami a Megarą o wyspę Salaminę, która była dla Aten bardzo ważną wyspą, ponieważ stąd nieprzyjaciel mógł atakować statki handlowe płynące z Faleronu portu ateńskiego. W tej wojnie Ateny przegrywały ale dzięki płomiennej elegii Solona ,,Na Salaminę" która wzbudziła u nich chęć walki i doprowadziła do pokonania Megary. Prawdopodobnie ten sukces wpłynął zasadniczo na wybór na urząd archonta Solona w 594 roku p.n.e.
Spis treści |
[edytuj] Reformy Solona
- Powołano Radę 400
- Wprowadzono sądy przysięgłych (heliaja)
- Nadano obywatelstwo metojkom
- Podzielono mieszkańców według wielkości zbiorów
- Pentakosiomedimnoi - powyżej 500 medymnów zboża (prawo ubiegania się o urząd archonta)
- Hippeis - powyżej 300
- Dzeugitai - powyżej 200
- Teci - poniżej 200
Dzieląc obywateli na klasy majątkowe, Solon umniejszył znaczenie rodów arystokratycznych.
[edytuj] Inne
- Sejsachteja - jednorazowe anulowanie długów (strząśnięcie ciężarów)
- W wyniku zmiennego powodzenia podczas działań wojennych dopływ niewolników był nieregularny, co powodowało zachwiania gospodarki Aten. W związku z tym, wprowadzono zwyczaj zapożyczania się pod zastaw własnej wolności, co doprowadziło do powstania licznej rzeszy ludzi, którzy popadli w niewolnictwo za długi. Solon pozwolił na jednorazowe ich wyzwolenie. Ziemie zajęte z powodu długów nie zostały oddane starym właścicielom.
- Wolność testamentów
- Zasadą w Atenach było przekazywanie majątku po śmierci dotychczasowego właściciela jednej osobie. Prowadziło to do wydziedziczania innych potomków i narastania dysproporcji majątkowych - dotychczasowe majątki stawały się coraz większe, inni biednieli. Zlikwidowanie tego prawa po pewnym czasie doprowadziło do rozbicia owych fortun.
- Zakaz wywozu zboża poza Attykę – wprowadzony w celu obniżenia cen na rynku lokalnym i zaspokojenia potrzeb biedoty.
- W związku z zanikiem zysków z eksportu tego towaru, Solon wprowadził nakaz sadzenia we wszystkich dostępnych miejscach oliwek, w wyniku czego Ateny stały się największym jej eksporterem.
- Wprowadzenie nowych podatków
- Od niewolników, gruntowego (katastralnego) i obrotowego (w wysokości 1%).
- Wprowadził eubejski system miar i wag
- Ułatwiło to Attyce wymianę z Grecją
[edytuj] Archont czy tyran
Nie jest do końca pewne czy Solon był archontem. Niektórzy historycy wątpią czy Solon w czasie 1 roku mógł przeprowadzić tak daleko idące reformy, naruszające stan posiadania eupatrydów (arystokracja ateńska). Arystoteles powiada: Solon mógł "sobie pozyskać jeden z obozów i narzucić się na tyrana(...)".
[edytuj] Podział społeczeństwa ateńskiego po reformach Solona
- pediakoi (arystokracja ziemiańska) - dążyła ona do obalenia reform Solona
- paralioi (drobni rzemieślnicy) - chcieli utrzymać reformy Solona
- diakrioi (górale) - chcieli podziału ziemi, mieli skrajny program