Swen II Estrydsen
Z Wikipedii
Swen II Estrydsen, Svein Estridsen (ur. ok. 1020, zm. między 1074 a 1076), król Danii od 1047, założyciel dynastii Estrydsenidów.
Spis treści |
[edytuj] Wywód genealogiczny
| 4. Thorgils Sprakalegg | ||||||
| 2. Ulf | ||||||
| 5. NN | ||||||
| 1. Swen II Estrydsen | ||||||
| 6. Swen Widłobrody | ||||||
| 3. Estryda Małgorzata | ||||||
| 7. Świętosława(?) Sygryda | ||||||
[edytuj] Dzieciństwo i młodość
Swen Estridsen urodził się jako najstarszy z trzech synów jarla Ulfa i Estridy, siostry Kanuta Wielkiego, króla Danii i Anglii. Imię otrzymał po swoim dziadku macierzystym, Swenie Widłobrodym. Cieniem na dzieciństwie Swena położyło się zamordowanie jego ojca przez Kanuta Wielkiego. Po dojściu do pełnoletności Swen II stał wiernie przy swoim kuzynie Kanucie Srogim (Hardekanucie), synu i następcy Kanuta Wielkiego.
W 1042 lub – co mniej prawdopodobne – w 1040 roku Magnus Dobry najechał na Danię. Swen Estridsen został postawiony przez Hardekanuta na czele wyprawy ratunkowej. Pokonany przez Magnusa, powrócił do Anglii w czerwcu lub lipcu 1042 roku, gdzie w międzyczasie zmarł Hardekanut.
[edytuj] Walka o duński tron (do 1047 roku)
Po śmierci Hardekanuta jego cioteczny brat Swen Estrydsen jako wnuk Swena Widłobrodego i siostrzeniec Kanuta Wielkiego zgłosił pretensje do duńskiego tronu. Jesienią 1042 lub wiosną 1043 roku wyruszył, prawdopodobnie popierany przez Edwarda Wyznawcę, przeciwko Magnusowi Dobremu. W grudniu 1043 roku został pokonany pod Århus, a w 1044 roku poniósł klęskę w Skonii. Ostatecznie znalazł schronienie na dworze swojego krewnego – Anunda Jakuba, króla Szwecji. Nie mogąc odzyskać tronu siłą, złożył hołd lenny Magnusowi. Ten mianował Swena Estridsena swoim namiestnikiem, prawdopodobnie w Danii.
W 1046 roku Magnus Dobry planował wyprawę na Anglię. Swen Estridsen wykorzystał sytuację i wyzwolił Danię spod norweskiego panowania. Magnus szykował się do odwetu, ale zmarł na okręcie 25 października 1047 roku.
[edytuj] Polityka wobec Niemców i Słowian
Swen II Estridsen nawiązał przyjazne stosunki z Niemcami. W 1049 roku złożył hołd lenny cesarzowi Henrykowi III. Współpracował z arcybiskupem bremeńsko-hamburskim Adalbertem. W 1052 lub 1053 roku spotkał się z nim na zjeździe w Szlezwiku. Dzięki temu wznowiły działalność cztery duńskie biskupstwa w: Århus, Viborg, Vendsyssel i w Dalby. 11 kwietnia 1053 roku na zjeździe w Merseburgu Swen II odnowił przysięgę wierności wobec cesarstwa. Wtedy też ostatecznie zrezygnował z pomysłów usamodzielnienia duńskiego kościoła. Sojusznikiem Swena był popierany przez saskich dostojników książę obodrzycki Gotszalk. W 1059 roku Swen narzucił trybut słowiańskiemu plemieniu Czrezpienian.
[edytuj] Walki z Haraldem III
Od 1048 roku Swen II prowadził walki o Danię. Mimo osobistej dzielności, nie zdołał sformować wiernej drużyny, również z tego powodu przez wiele lat nie mógł zapewnić sobie trwałych rządów.
W 1053 roku nastąpiło zawieszenie broni między Danią a Norwegią. W 1059 Harald III Surowy ponownie zaatakował Danię, a w 1062 roku pokonał Swena koło Nissaa (Halland). Wojna zakończyła się pokojem zawartym w Götaelf w 1064 roku.
[edytuj] Swen II wobec Anglii
Od 1066 roku, kiedy zmarł Edward Wyznawca, a w Anglii zginął Harald Hardrade, Swen zainteresował się poważnie Wyspami Brytyjskimi. Popierał Northumbrijczyków, zbunowanych przeciwko Wilhelmowi Zdobywcy. W 1069 jego brat Asbjorn i synowie pojawili się u ujścia rzeki Humbry na czele floty liczącej 300 statków, jednak byli bezsilni. W 1070 ponownie napadł na Anglię, kiedy Northumbria została uspokojona. Wilhelm Zdobywca podzielił siły duńskie, a następnie je pokonał.
[edytuj] Ostatnie lata panowania
W 1071 roku nawiązał porozumienie z Henrykiem IV, królem Niemiec, przeciwko buntującym się przeciwko temu ostatniemu Sasom. Jesienią 1073 lub wiosną 1074 roku Swen wyprowadził poważne siły przeciw Sasom, ale rycerstwo duńskie odmówiło walki. Do stronnictwa antyniemieckiego próbował przeciągnąć Swena papież Grzegorz VII. Wysłał do Danii legatów, którzy mieli koronować Magnusa, syna Swena II. Królewicz wkrótce potem zmarł i plany koronacyjne spełzły na niczym.
W ostatnich latach życia Swen II kazał zamordować w kościele w Roskilde trzech drużynników, za co biskup Wilhelm obłożył go klątwą. Król odbył pokutę i klątwę zdjęto.
Data śmierci Swena II nie jest pewna. Proponuje się lata 1074, 1075 i 1076.
[edytuj] Żony i potomstwo
Genealogia Swena II wciąż nie została dokładnie opracowana i wzbudza kontrowersje.
Żony:
- Gunhilda, królewna szwedzka, z którą musiał się rozstać ze względu na zbyt bliskie pokrewieństwo;
- Gyda
- Tore(?), wdowa po Haraldzie III, królu Norwegii, poślubiona w 1067 roku (przypuszczalnie identyczna z Elżbietą, córką Jarosława Mądrego).
Dzieci:
- Magnus, zmarł przed ojcem;
- Harald Hein, król Danii;
- Kanut IV Święty, król Danii;
- Olaf I Głód, król Danii;
- Eryk I Zawsze Dobry, król Danii;
- Benedykt, zginął w 1086 razem z Kanutem Świętym;
- Swen, zm. 1104, ojciec Henrika Swenssona, pretendenta do szwedzkiego tronu;
- Ulf, kandydat do duńskiego tronu w 1104 roku;
- Niels (Mikołaj), król Danii;
- nieznana z imienia córka, wg późnych źródeł (Saxo Gramatyk) nazywała się Syrita (Sigrid), w latach 1053-1055 została żoną Gotszalka, księcia obodrzyckiego;
- Ingrid, żona Olafa III, króla Norwegii.
Do potomstwa Swena II zalicza się także (choć sprawa wymaga dalszych badań):
- Thorgilsa,
- Sigurda,
- Eymunda,
- Ragnildę, żonę Swena Askelssona,
- Helenę-Gunhildę.
Pojawiła się hipoteza, że synem Swena II był królewicz duński, który brał udział w pierwszej wyprawie krzyżowej.
[edytuj] Bibliografia
- Czapliński W., Górski K., Historia Danii, s. 48-50
- Dworzaczek W., Genealogia, Warszawa 1959, tabl. 38
- Foote D. G., Wilson D. N., Wikingowie, Warszawa 1975, s. 42
- Grudziński T., Bolesław Szczodry, Toruń 1953, s. 170-171
- Higham N. J., Podbój Anglii przez Normanów, Warszawa 2001, s. 75
- Kędzierski J. Z., Dzieje Anglii do roku 1485, Wrocław 1966, s. 156
- Labuda G., Fragmenty dziejów Słowiańszczyzny zachodniej, t. 2, Poznań 1964, s. 143-165
- Labuda G., Swen Estrydsen, [w:] Słownik Starożytności Słowiańskich, t. 5, 1975, s. 496-497
- Wirski A., Działalność arcybiskupa hambursko-bremeńskiego Adalberta Wielkiego (1043-1072) na tle sytuacji we wschodniej strefie Bałtyku, [w:] Władcy, mnisi, rycerze. Gdańskie studia z dziejów średniowiecza, nr 3, pod red. B. Śliwińskiego, Gdańsk 1996, s. 366-367, 372, 377, 381, 382, 390
| Poprzednik Magnus I Dobry |
 |
Król Danii 1047-1074 |
|
Następca Harald III Hein |
