Synagoga Icchaka Hersza Jahrmana w Warszawie
Z Wikipedii
Synagoga Icchaka Hersza Jahrmana w Warszawie | |
Obecny wygląd |
|
Data budowy | po 1880 |
Data zniszczenia | II wojna światowa |
Tradycja | ortodoksyjna |
Budulec | murowana |
Obecnie | nieużytkowana |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Synagoga Icchaka Hersza Jahrmana w Warszawie - dom modlitwy znajdujący się w Warszawie, na parterze oficyny kamienicy przy ulicy Ząbkowskiej 11. W jego wnętrzu znajdują się jedne z dwóch zachowanych malowideł synagogalnych na Mazowszu.
[edytuj] Historia
Synagoga została zbudowana po 1880 roku z inicjatywy i funduszy właściciela kamienicy - Icchaka Hersza Jahrmana. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali synagogę. Po zakończeniu wojny w jej wnętrzu urzadzono zakład stolarski. Przez wiele lat nie wiedziano o dawnym przeznaczeniu obiektu.
W 2000 roku pomieszczenia po modlitewni zostały opuszczone przez zakład stolarski, co dało możliwość ich przeszukania. Jeden z dawnych mieszkańców domu przy Ząbkowskiej potwierdził, że w końcu lat 30. XX wieku do pomieszczeń w oficynie przychodziły grupy charakterystycznie ubranych ortodoksyjnych Żydów[1].
Latem 2000 roku Janusz Sujecki z Zespołu Opiekunów Kulturowego Dziedzictwa Warszawy odkrył we wnętrzach domu modlitwy pozostałości autentycznej polichromii, która zachowała się na ścianach i suficie[1]. Wkrótce na prośbę Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie administracja wycofała lokal z obrotu mieszkaniami i zabiła jego okna deskami.
18 stycznia 2002 roku pomieszczenia modlitewni zostały wynajęte przez gminę Warszawa-Centrum Fundacji Cmentarza Żydowskiego "Gęsia", zajmującej się ratowaniem żydowskich zabytków w Polsce[2]. Planowano w niej urządzić bibliotekę judaistyczną. Ze względu na brak środków finansowych planów jednak nie zrealizowano. Obecnie modlitewnia pozostaje nieużytkowana.
Jest obecnie jedną z nielicznych warszawskich synagog, która przetrwała wojnę. Oprócz budynku oraz resztek polichromii naściennych, z dawnego wyposażenia nie zachowało się nic, co mogłoby wskazywać na jej dawny charakter.
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Domy modlitwy na Pradze - gazeta.pl, 01.02.2002 (ostatni dostęp 01.02.2002)
- ↑ Domy Modlitwy na Pradze - gazeta.pl, 01.02.2002 (ostatni dostęp 01.02.2002)
Synagoga w Przysusze • Synagoga przy Targowej 50/52 w Warszawie • Synagoga Icchaka Hersza Jahrmana w Warszawie