Szawle
Z Wikipedii
Współrzędne: 55°56' N 23°19' E
Szawle | |||
|
|||
Katedra pw. śś. Piotra i Pawła |
|||
Państwo | Litwa | ||
Obwód | szawelski | ||
Burmistrz | Vytautas Juškus | ||
Powierzchnia | 81 km² | ||
Położenie | 55° 56' N 23° 19' E |
||
Ludność (2005) • liczba ludności • gęstość |
129 075 1605 os./km² |
||
Nr kierunkowy | 41 | ||
Kod pocztowy | LT-76295 | ||
Miasta partnerskie | Częstochowa Chmielnicki |
||
Położenie na mapie kraju
|
|||
Strona internetowa miasta |
Szawle (lit. Šiauliai wymowa *, łot. Šauļi) - miasto na Litwie (Żmudź), na wschód od Kłajpedy, pow. 81 km², 133,9 tys. mieszkańców (czwarte pod względem liczby mieszkańców w tym kraju), stolica obwodu szawelskiego.
Ośrodek przemysłowy, kulturalny i naukowy. W mieście renesansowy kościół (od 1997 katedra) pod wezwaniem św. Piotra i Pawła (jedna z największych budowli sakralnych na Litwie, budowana w l. 1594-1625, później przebudowywana, a po zniszczeniach II wojny światowej odbudowana w latach 1951-1953) z piękną ośmioboczną, 70-metrową wieżą, cudownym obrazem Matki Boskiej oraz wspaniałymi XVIII-wiecznymi organami przeniesionymi tu z kościoła św. Trójcy w Kownie. W latach 80. XX w. postawiono też w mieście - z okazji 750-lecia zwycięskiej dla Żmudzinów bitwy z rycerzami zakonu kawalerów mieczowych (1236) - dwudziestojednometrowy Pomnik Łucznika (Strzelca?), który służy również jako zegar słoneczny.
[edytuj] Historia
Nazwa Šiauliai wywodzona jest od litewskiego słowa "saulys", oznaczającego strzał. Podobno w zamierzchłych wiekach na brzegu pobliskiego jeziora Talšos znajdowała się osada myśliwych polujących w okolicznych lasach na dzikie zwierzęta i ptactwo. Nazwa Šiauliai pojawiła się ponownie przy okazji wspomnianej wyżej bitwy w 1286 r., wzmiankowana następnie w 1524 r. W latach 1413-1795 Szawle były stolicą jednego z traktów Księstwa Żmudzkiego.
Prawa miejskie Szawle uzyskały w 1569 r., a od roku 1589 ustanowiono tam tzw. "ekonomię królewską", tzn. cały dochód miasta przeznaczony był na utrzymanie króla. Aż do III rozbioru Polski w 1795 była ona największą ekonomią królewską w Wielkim Księstwie Litewskim.
W Szawlach rozpoczęły się działania insurekcji kościuszkowskiej (1794) na ziemiach Wielkiego Księstwa, a i w powstaniach - listopadowym i styczniowym (1830 i 1863) brali również udział mieszkańcy ziemi szawelskiej.