Sztokholm

Z Wikipedii

Współrzędne: 59°20' N 18°03' E59.3333333 18.05 (Sztokholm)

Sztokholm
Herb Sztokholmu
Sztokholm - widok na Riddarholmen i stare miasto
Państwo	Szwecja
Region	Sztokholm
Burmistrz	Kristina Axén Olin
Powierzchnia	188 km²
Położenie	59° 20' N 18° 03' E
Ludność (2003) • liczba ludności • gęstość • aglomeracja	782 885 4067,5 os./km² 1 870 800
Nr kierunkowy	+46 (0)8
Tablice rejestracyjne	ST
Położenie na mapie kraju Sztokholm
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Sztokholm (szw. Stockholm ^* [stɔkːɔlm]) – największe miasto i stolica Szwecji. Siedziba rządu, parlamentu oraz rodziny królewskiej.

Sztokholm jest stolicą regionu Sztokholm.

Miasto zamieszkuje 788 269 osób, ale cały zespół miejski - 1 641 800 (czerwiec 2007, Statistics Sweden).

Niektórzy badacze wywodzą nazwę miasta od stock - pień, pal, belka i holme - wyspa, wysepka.

W mieście jest ok. 70 muzeów, z których najczęściej odwiedzane są Muzeum Okrętu Vasa i Skansen na Djurgården.

Spis treści 1 Historia 2 Geografia 3 Transport 4 Edukacja 5 Miasta partnerskie 6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia

Miasto po raz pierwszy pojawia się w staro-skandynawskich sagach jako Agnafit, i jest łączone z mitologicznym królem szwedzkim, Agne. Pierwszy raz Sztokholm pojawia się w dokumentach w roku 1252, kiedy to kopalnie w Bergslagen uczyniły z niego ważne miejsce w dziedzinie handlu żelazem.

Rozwój miasta rozpoczął się w XIII wieku od części zwanej dzisiaj Gamla Stan - Stare Miasto. Za założyciela miasta uważany jest jarl Birger. Od 1436 Sztokholm jest stolicą Szwecji. Po okresie walk szwedzko-duńskich w XV i XVI w. w 1523 r. Sztokholm został zdobyty ostatecznie przez Gustawa I Wazę.

Na Gamla Stan (Stare Miasto) znajduje się, ukończony w roku 1754, rokokowo-gustawiański murowany Pałac Królewski, wybudowany po wielkim pożarze, jaki zniszczył niemal całe drewniane wówczas Stare Miasto. Niedaleko Gamla Stan na Riddarsholm znajduje się Riddarholmskyrkan - nieczynny od dawna kościół, zbudowany przez franciszkanów w 1280 roku. Kościół spełnia od dawna rolę nekropolii królów szwedzkich. Ratusz sztokholmski pochodzi z początków XX wieku.

W Sztokholmie rozgrywane były Letnie Igrzyska Olimpijskie w 1912.

Kluby piłkarskie Sztokhlomu: Djurgården, AIK, Hammarby.

[edytuj] Geografia

Położenie

Położone w środkowej części kraju na 14 wyspach, które połączone są ze sobą 53 mostami oraz lądzie stałym nad zatoką Saltsjön (Morze Bałtyckie) i jeziorem Melar (szw. Mälaren) wraz z łączącą je cieśniną Norrström. Cały obszar stołeczny Sztokholmu obejmuje m.in. Archipelag Sztokholmski, czyli 24.000 wysp, wysepek i skał przybrzeżnych. Ze 188 km² powierzchni miasta jedną trzecią stanowi teren zabudowany, pozostałe woda, lasy i parki.

Klimat

Z powodu położenia na północy, klimat Sztokholmu jest silnie zróżnicowany, w zależności od pory roku. W czasie zimy dzień trwa około sześciu godzin. Natomiast w czerwcu czas ten sięga nawet 18 godzin. Z tego powodu, w Sztokholmie są ciepłe lata i mroźne zimy. Najwyższa zarejestrowana temperatura to +36, a najniższa to -32 stopnie Celsjusza. Typowe temperatury: Zima : od -7 do +2 stopni Celsjusza Wiosna: od +5 do +15 Lato: od +20 do +25 Jesień: od +5 do +18

[edytuj] Transport

Transport publiczny

Sztokholm posiada dobrze rozwiniętą sieć komunikacji miejskiej. Metro (Tunnelbana), autobusy, szybka kolejka podmiejska i regionalna pozwalają szybko przemieszczać się w obrębie miasta jak i dystryktu sztokholmskiego. Wszystkie formy transportu naziemnego (poza autobusami z/na lotnisko oraz pociągami na lotnisko) zarządzane są przez Storstockholms Lokaltrafik (SL), który powierza utrzymanie i naprawę sieci szeregowi firm - np. Connex (obsługuje metro).

SL wprowadziła wspólny bilet na wszystkie środki komunikacji, poruszające sie w Dystrykcie sztokholmskim. Pozwala to na łatwe przesiadanie się z metra na autobus, kolejkę podmiejską itd. Bilety są dostępne w formie kuponów jednoprzejazdowych oraz kart podróżnych. Karty podróżne mogą mieć różny okres ważności (od 24 godzin do jednego roku). Bilety ulgowe przysługują osobom do 20 oraz powyżej 65 roku życia.

Drogi i Kolej

Kolejowe połączenia dalekobieżne obejmują m.in. linie do Göteborga czy Sundsvall, obsługiwane przez pociągi typu X 2000. W mieście krzyżują się drogowe trasy europejskie

E4, E18 oraz E20.

Lotniska

Głównym lotniskiem Sztokholmu jest Arlanda, położona ok. 40 km na północ od Sztokholmu. Z Polski na Arlandę latają codziennie samoloty LOT-u z Warszawy oraz Lufthansy, KLM-u i SAS-u (z przesiadkami w portach europejskich) oraz Norwegian. Z lotniska Arlanda do centrum miasta można dostać się: pociągiem (super-szybki ekspres Arlanda Express, ok. 20 minut), autobusem (Flygbussarna) lub taksówką (40 min). Poza tym Sztokholm posiada lotnisko Bromma, w centrum obsługujące samoloty m.in. Malmö Aviation i innych lokalnych przewoźników oraz ruch czarterowy. Blisko Sztokholmu (ok. 100km na południe) znajduje się lotnisko Skavsta, na które możemy się dostać samolotami linii Wizz Air oraz Ryanair z kilku miast polskich.

Promy

Sztokholm posiada bezpośrednie połączenia promowe do Gdańska, Kłajpedy, Tallinna, Rygi, Helsinek (szw. Helsingfors) i Turku (szw. Åbo), oraz Mariehamn na Wyspach Alandzkich

Małe promy (obsługiwane przez Waxholmsbolaget) pozwalają dostać się na wiele wysp archipelagu sztokholmskiego.

[edytuj] Edukacja

W Sztokholmie znajdują się liczne uczelnie wyższe, między innymi założony w 1811 Instytut Karolinska, założona w 1827 Królewska Politechnika w Sztokholmie (Kungliga Tekniska Högskolan, czyli KTH) i założony w 1878 Uniwersytet w Sztokholmie.

[edytuj] Miasta partnerskie

• Berlin, Niemcy
• Częstochowa, Polska
• Warszawa, Polska
• Londyn, Wielka Brytania
• Helsinki, Finlandia
• Paryż, Francja
• Rejkiawik, Islandia
• Belgrad, Serbia
• Sarajewo, Bośnia i Hercegowina

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Strona Miasta Sztokholm