web counter


https://www.amazon.it/dp/B0CT9YL557

We support WINRAR [What is this] - [Download .exe file(s) for Windows]

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
SITEMAP
Audiobooks by Valerio Di Stefano: Single Download - Complete Download [TAR] [WIM] [ZIP] [RAR] - Alphabetical Download  [TAR] [WIM] [ZIP] [RAR] - Download Instructions

Make a donation: IBAN: IT36M0708677020000000008016 - BIC/SWIFT:  ICRAITRRU60 - VALERIO DI STEFANO or
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Tel Awiw-Jafa - Wikipedia, wolna encyklopedia

Tel Awiw-Jafa

Z Wikipedii

Współrzędne: 32°04'50" N 34°46'50" EGeografia

Tel Awiw-Jafa
תל אביב-יפו
Dewiza: brak
Państwo Izrael Izrael
Dystrykt Dystrykt Tel Awiw
Burmistrz Ron Huldai
Powierzchnia 51,76 km²
Położenie 32° 04' 50 '' N
34° 46' 50 '' E
Wysokość 0-40 m n.p.m.
Ludność (2006)
• liczba ludności
• gęstość
• aglomeracja

384 400
7 420 os./km²
3,1 mln
Nr kierunkowy +972 3
Miasta partnerskie Argentyna Buenos Aires, Argentyna
Austria Wiedeń, Austria
Bułgaria Sofia, Bułgaria
Brazylia São Paulo, Brazylia
Chiny Pekin, Chińska Republika Ludowa
Francja Cannes, Francja
Francja Tuluza, Francja
Grecja Saloniki, Grecja
Hiszpania Barcelona, Hiszpania
Kanada Toronto, Kanada
Kazachstan Ałmaty, Kazachstan
Korea Południowa Inczhon, Korea Południowa
Mołdawia Kiszyniów, Mołdawia
Niemcy Bonn, Niemcy
Niemcy Kolonia, Niemcy
Niemcy Essen, Niemcy
Niemcy Frankfurt nad Menem, Niemcy
Polska Warszawa, Polska
Polska Lublin, Polska
Polska Łódź, Polska
Rosja Moskwa, Rosja
Serbia Belgrad, Serbia
Stany Zjednoczone Nowy Jork, Stany Zjednoczone
Stany Zjednoczone Filadelfia, Stany Zjednoczone
Turcja Izmir, Turcja
Węgry Budapeszt, Węgry
Włochy Mediolan, Włochy
Położenie na mapie kraju
Tel Awiw-Jafaתל אביב-יפו
Tel Awiw-Jafaתל אביב-יפו
Tel Awiw-Jafa
תל אביב-יפו
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Tel Awiw-Jafa (hebr. תל אביב-יפו, trl. Tel Aviv-Yafo, trb. Tel Awiw-Jafo; arab. تل ابيب-يافا trl. Til Abīb-Yāfū, trb. Til Abib-Jafu) – miasto położone w Dystrykcie Tel Awiwu w Izraelu. Leży na równinie Szaron nad Morzem Śródziemnym, w zespole miejskim Gusz Dan.

Jest ono uznawane przez większość państw za stolicę Izraela. Obecną a ogłoszoną przez Izrael stolicą jest Jerozolima, której jednak nie uznaje ONZ; brak jest przedstawicielstw dyplomatycznych; brak ambasad.

Tel Awiw jest stolicą Dystryktu Tel Awiwu. Jest drugim co do wielkości miastem w Izraelu i jednym z największych centrów technologicznych w państwie.

Spis treści

[edytuj] Geografia

Lokalizacja Tel Awiwu w metropolii Gusz Dan.
Lokalizacja Tel Awiwu w metropolii Gusz Dan.

Tel Awiw jest położony na wybrzeżu Morza Śródziemnego w obszarze metropolitalnym Gusz Dan. Miasto powstało na południe od historycznego portu morskiego Jaffy, na nadmorskich wydmach i stosunkowo mało żyznych gruntach. Cały ten obszar został wyrównany i nie ma żadnych wzniesień, a jedynymi charakterystycznymi cechami geograficznymi są linia brzegowa oraz ujście rzeki Jarkon[1].

Z powodu rozwoju Tel Awiwu i aglomeracji Gusz Dan, nie istnieją wyraźne granice pomiędzy Tel Awiwem a Jaffą, oraz pozostałymi dzielnicami miasta. Tel Awiw jest położony w odległości 60 km na północny-zachód od Jerozolimy i 90 km na południe od Hajfy[2]. Graniczy od północy z Herzliją, z północnego-wschodu z Ramat Hasharon, od wschodu z Ramat Gan i Giv'atayim, od południa z Holon i Bat Yam[3].

[edytuj] Klimat

Tel Awiw ma klimat śródziemnomorski, który charakteryzuje się gorącymi i wilgotnymi latami oraz chłodnymi i deszczowymi zimami[4]. Wiosna rozpoczyna się w marcu, a w drugiej połowie maja rozpoczyna się lato. Średnia temperatura latem wynosi 26 °C, a zimą 12 °C. Opady śniegu są rzadkością w Tel Awiwie, ale zdarza się spadek temperatury do 5 °C. Największe opady deszczu występują pomiędzy październikiem a kwietniem. Suma rocznych opadów atmosferycznych wynosi 530 mm.

Temperatura w kolejnych miesiącach roku (w °C) - średnia pomiarów z lat 1981-2000:

Miesiąc I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
Maksymalna
temperatura
17,5 17,7 19,2 22,8 24,9 27,5 29,4 30,2 29,4 27,3 23,4 19,2
Minimalna
temperatura
9,6 9,8 11,5 14,4 17,3 20,6 23,0 23,7 22,5 19,1 14,6 11,2
Suma opadów
mm
127 90 61 18 2 0 0 0 1 26 79 126
Źródło danych: Israel Central Bureau of Statistics.

[edytuj] Historia

Założenie Tel Awiwu.
Założenie Tel Awiwu.
Żydowscy osadnicy.
Żydowscy osadnicy.
Tel Awiw.
Tel Awiw.

Od 1880 do portowego miasta Jaffa licznie napływali żydowscy imigranci z Europy. Byli to w większości Aszkenazyjczycy, którzy zostali pobudzeni do Pierwszej Aliji ideami Syjonizmu. Ci nowi imigranci pragnęli osiedlić się w Ziemi Izraela i zająć się uprawą roli. Z tego powodu wielu z nich osiedliło się na nadmorskich wydmach położonych na północ od Jaffy. W ten sposób powstało osiedle Neve Tzedek (lata 1887-1896), którego powstanie jest uznawane za początki współczesnego miasta Tel Awiw[5].

Gdy w 1904 rozpoczęła się Druga Alija, grupa żydowskich imigrantów postanowiła w 1906 założyć nową podmiejską dzielnicę na peryferiach Jaffy. Celem było zbudowanie "w zdrowym środowisku żydowskiego centrum miejskiego, które powstałoby zgodnie z planami, estetyką i współczesną higieną"[6]. W 1908 zakupiono 5 ha wydm na północny-wschód od Jaffy, na których powstało osiedle mieszkaniowe Ahuzat Bayit. 11 kwietnia 1909 powstało drugie osiedle Nahalat Binyamin. W ciągu roku czasu założono główne ulice, wybudowano sieć wodociągową oraz 66 domów. Przydzielono także działkę budowlaną dla nowego budynku liceum hebrajskiego w Herzlija, które zostało założone w 1906 w Jaffie. 21 maja 1910 dla nowego osiedla przyjeto oficjalnie nazwę Tel Awiw[6].

Nowa osada bardzo szybko się rozrastała i w 1914 Tel Awiw zajmował już ponad 100 ha, na których istniało kilka nowych osiedli mieszkaniowych. Pomyślny rozwój został przerwany w kwietniu 1917, gdy władze tureckie wydaliły Żydów z Jaffy[6].

[edytuj] Brytyjska administracja

Brytyjskie władze usiłowały utrzymywać w Palestynie spokój, jednakże bardzo szybko zaczęły narastać tarcia polityczne pomiędzy Żydami a Arabami. 1 maja 1921 arabski tłum zaatakował żydowskich mieszkańców w Jaffie. Podczas tych rozruchów zginęło 47 Żydów i 48 Arabów, a rannych zostało 146 Żydów i 73 Arabów[7]. Zamieszki te sprawiły, że wielu Żydów opuściło wówczas Jaffę i przeprowadziło się do Tel Awiwu, którego populacja wzrosła z 2 000 w 1920 do 34 000 w 1925[8].

W 1925 Patrick Geddes stworzył generalny plan rozbudowy miasta, oparty na strukturze nowoczesnych tras komunikacyjnych i zielonych bulwarów. Plan przyjęła w 1925 Rada Miejska pod przewodnictwem Meira Dizengoffa. Korzystny rozwój miasta trwał do 1926. W latach 1927-1930 Tel Awiw ucierpiał z powodu światowego kryzys gospodarczego[6]. Jednocześnie rodziło się życie kulturalne, pobudzone do rozwoju przez powstanie w 1931 teatrów Habima i Ohel. W 1934 Tel Awiw otrzymał prawa miejskie.

Populacja miasta dramatycznie wzrosła podczas Piątej Aliji, gdy wielu Żydów uciekało z Europy po dojściu nazistów do władzy w Niemczech[6]. Wielu z nich osiedliło się w Tel Awiwie, zwiększając jego populację do 150 000 w 1937 (w porównaniu w Jaffie żyło wówczas 69 000 mieszkańców)[6]. Strajk arabskich dokerów w Jaffie, a następnie arabskie rozruchy 1936-1939 w Palestynie, doprowadziły do wybudowania w 1938 nowego portu morskiego i portu lotniczego w Tel Awiwie[5]. W ten sposób Tel Awiw zyskał niezależność od pobliskiej Jaffy. Miasto rozwiajało się jako samodzielne centrum handlowo-biznesowe.

29 listopada 1947 roku Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęło Rezolucję nr 181 w sprawie podziału Palestyny. W myśl tej Rezolucji, Tel Awiw (230 tys. mieszkańców) miał wejść do państwa żydowskiego, natomiast Jaffa (101 tys. mieszkańców) do państwa arabskiego[9]. Jednakże Arabowie odrzucili plan ONZ i wywołali wojnę domową.

[edytuj] W niepodległym Izraelu

14 maja 1948 w Tel Awiwie ogłoszono Deklarację Niepodległości Państwa Izraela. Podczas wojny izraelsko-arabskiej 1948 przez osiem miesięcy (od maja do grudnia 1948) Tel Awiw był oficjalną stolicą Izraela[10].

W kwietniu 1949 nastąpiło połączenie Tel Awiwu z Jaffą w jedną aglomerację, do której włączono także opuszczone podczas wojny arabskie wioski al-Shaykh Muwannis, Jammasin i Sumail[11]. Powierzchnia Tel Awiwu wzrosła wówczas do 42 km².

Kiedy w 1980 ogłoszono Jerozolimę stolicą Izraela, większość ambasad pozostała w Tel Awiwie.

[edytuj] Zabytki

Białe Miasto Tel-Awiwa
Lista światowego dziedzictwa UNESCO
Kraj Izrael Izrael
Typ kulturowe
Spełniane kryterium II, IV
Charakterystyka #1096
Regionb Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę: 2003
na 27 sesji
a Oficjalna nazwa wpisana na liście UNESCO
b Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

W lipcu 2003 miejska zabudowa Tel Awiwu, pochodząca z lat 1930-1950, została umieszczona na Liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Białe Miasto Tel Awiw.
Białe Miasto Tel Awiw.

Wczesna zabudowa miejska Tel Awiwu składała się w większości z niewielkich domów z czerwonymi dachówkami, wzniesionych w stylu Wschodniej Europy. W pierwszej dzielnicy, Neve Tzedek, budowano dwu-piętrowe budynki z piaskowca. W latach 20. XX wieku w architekturze modne stały się wpływy orientalne, charakteryzujące się łukami, kopułami i ozdobnymi motywami. W 1925 Patrick Geddes przygotował generalny plan zabudowy miejskiej, który przewidywał stworzenie nowoczesnego "miasta ogrodu". Wzdłuż bulwarów i publicznych parków zaczęto wówczas budować dwu- i trzy-piętrowe budynki. Gdy po 1931 w Tel Awiwie licznie osiedlili się imigranci z Niemiec, w architekturze miejskiej pojawił się styl Bauhausu. Obecnie w mieście znajduje się ponad 5 000 budynków, wybudowanych w stylu Bauhaus[12].

Większość budynków w mieście posiada biały kolor, dlatego Tel Awiw bywa nazywany "białym miastem". Stanowią one niepowtarzalne dziedzictwo narodowe Izraela.

Styl architektury określił charakter współczesnego miasta Tel Awiw. Większość z tych budynków wybudowano z betonu i podczas letnich upałów jest w nich nieznośnie gorąco. Z tego powodu mieszkańcy miasta wychodzą na ulice wieczorami, odpoczywają w licznych parkach i kawiarenkach na świeżym powietrzu. Ta tradycja utrzymuje się do dzisiaj.


Duża ilość zabytków znajduje się w najstarszej dzielnicy Tel Awiwu, którą od 1949 jest sąsiednia Jaffa - starożytny port morski z długoletnią historią. Największą atrakcją turystyczną Jaffy jest XII-wieczny meczet Mahamoudia. Tuż przy nim znajduje się fontanna wybudowana dla pielgrzymów oraz zupełnie niearabska wieża zegarowa, wzniesiona w 1906 na cześć tureckiego sułtana Abd-ul-Hamida II. Jednak najcenniejszym zabytkiem Jaffy jest jeden z najstarszych portów morskich na świecie.

[edytuj] Demografia

Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w 2006 roku w mieście żyło 384,4 tys. mieszkańców, w tym 96,1% Żydów i 3,9% Arabów (w tym 3% Muzułmanów i 0,9% Chrześcijan)[13]. Ocenia się, że w mieście żyje około 50 tys. niezarejestrowanych zagranicznych robotników.

Populacja miasta pod względem wieku:

Wiek (w latach) Procent populacji w %
0-4 7,3%
5-9 5,6%
10-14 4,5%
15-19 4,6%
20-29 17,9%
30-44 25,8%
45-59 15,6%
ponad 60 18,7%


Źródło danych: Central Bureau of Statistics.

[edytuj] Religia

Wielka Synagoga w Tel Awiwie - widok z lat 30. XX wieku.
Wielka Synagoga w Tel Awiwie - widok z lat 30. XX wieku.

Pod względem podziału religijnego w Tel Awiwie mieszka 93% Żydów, 1% Muzułmanów i 1% Chrześcijan. Pozostałe 55% nie są klasyfikowane[14].

Tel Awiw jest miastem świeckim, jednak pomimo to, posiada około sto synagog, z których najważniejszą wydaje się Wielka Synagoga (wybudowana w 1926. Tak duża ilość synagog wynika z przepisów religijnych judaizmu, wymagających bliskiego położenia bożnicy od miejsca zamieszkania. Z innych obiektów sakralnych należy wymienić słynny meczet Hassan Bek (wybudowany w 1916 na nadbrzeżu). Większość społeczności muzułmańskiej i chrześcijańskiej mieszka w Jaffie. W ostatnich latach zaczęła rosną liczba kościołów, które muszą zaspokoić potrzeby religijne dyplomatów oraz zagranicznych robotników[15].

O liberalnej naturze miasta świadczą liczne kluby o orientacji LGBT (skrót określający społeczność lesbijek, gejów, biseksualistów oraz osób transgenderycznych i transseksualnych). W Tel Awiwie odbywa się co roku Parada Równości, na którą przyjeżdża ponad 80 tys. ludzi.

[edytuj] Dzielnice

Panorama Tel Awiwu od strony Jafy
Panorama Tel Awiwu od strony Jafy
Tel Awiw-Jafa
Tel Awiw-Jafa

Tel Awiw posiada kilka dzielnic, z których najstarszą jest Jaffa (starożytne miasto portowe). Na jej obrzeżach powstawały kolejne dzielnice nowego miasta Tel Awiw, które w 1949 wchłonęło także Jaffę. Najstarszą żydowską dzielnicą jest Neve Tzedek. Tuż obok, w południowej części miasta jest dzielnica Florentin. W północnej części miasta znajduje się dzielnica Ramat Aviv, w której wybudowano nową siedzibę uniwersytetu oraz liczne luksusowe apartamenty. Obecnie ta dzielnica jest rozbudowywana i planuje się wchłonięcie nadbrzeży z portem lotniczym Sde Dov. Prawdopodobnie dalszy rozwój miasta będzie skierowany właśnie w kierunku północnym[16].

Podział Tel Awiwu na dzielnice i będące w nich osiedla mieszkaniowe:

  • Dzielnica Północna: Afeka (אפקה), Ramat Aviv (רמת אביב), Maoz Aviv (מעוז אביב), Neve Avivim (נוה אביבים) oraz Kochav haTzafon (כוכב הצפון).
  • Dzielnica Północno-Wschodnia: Neve Sharett (נוה שרת), HaMishtalah (המשתלה), Ramat HaHayal (רמת החי"ל), Kiryat Atidim (קריית עתידים), Hadar Yosef (הדר יוסף), Ne'ot Afeka (נאות אפקה), Tel Baruch (תל ברוך), Tzahala (צהלה) oraz Shikun Dan (שיכון דן).
  • Dzielnica Centralna: Tzafon Yashan (צפון ישן), HaKirya (הקרייה), Montefiore (מונטיפיורי), Lev HaIr (לב העיר), Kerem Hatemanim (כרם התימנים), HaRakevet (הרכבת), Bavli (בבלי), Park Tzameret (פארק צמרת) oraz Giv'at Amal Bet (גבעת עמל ב').
  • Dzielnica Południowa: Florentine (פלורנטין), Neve Tzedek (נוה צדק), Neve Shaanan (נוה שאנן), Shabazi (שבזי), Menashiya (מנשייה), Yafo HaAtika (יפו העתיקה), Lev Yafo (לב יפו), Yafo Gimel (יפו ג), Yafo Dalet (יפו ד), Neve Ofer (נוה עופר), Kiryat Shalom (קריית שלום), Shapira (שפירא), Giv'at Herzl (גבעת הרצל), HaMoshava HaAmerika'it (המושבה האמריקאית), Ajami (עג'מי), Tzahalom (צהלון) oraz Givat Aliyah (גבעת עלייה).
  • Dzielnica Południowo-Wschodnia: Nahalat Yitzhak (נחלת יצחק), Bitzaron (ביצרון), Ramat Yisrael (רמת ישראל), Yad Eliyahu (יד אליהו), Neve Tzahal (נוה צה"ל), Kfar Shalem (כפר שלם), HaArgazim (הארגזים), Hatikva Quarter (התקווה), Neve Barbur (נוה ברבור) oraz Ezra (עזרא).
Panorama Tel Awiwu
Panorama Tel Awiwu

[edytuj] Gospodarka

Miasto nocą
Miasto nocą

Odkąd Tel Awiw został wybudowany na nadmorskich wydmach było wiadomo, że rolnictwo nie może być źródłem dochodów jego mieszkańców. Handel za pośrednictwem portu musiał prowadzić ciężką walkę z konkurencyjnymi i większymi portami morskimi w Hajfie i Aszdod. W ten sposób, Tel Awiw zaczął stopniowo rozwijać się jako centrum badań naukowych i technicznych. W 1974 Intel otworzył tutaj swój pierwszy zagraniczny ośrodek badań i rozwoju (w 1990 był to najnowocześniejszy ośrodek koncernu na świecie)[5].

Działalność gospodarcza prowadzona w Tel Awiwie daje 15% krajowego zatrudnienia i przynosi około 17% PKB[17].

Gospodarka Tel Awiwu swój największy wzrost przeżyła w minionym dziesięcioleciu. Takie czasopisma jak Newsweek i The Economist przedstawiają miasto jako dobrze prosperujący ośrodek techniczny i "miniaturowe Los Angeles"[18]. Wielu informatyków, którzy przyjechali do Izraela z ZSRR żyje i pracuje w Tel Awiwie. Całą aglomerację Gusz Dan określa się mianem Krzemowej Wadi (nazwa "Krzemowa" od Dolina Krzemowa, "Wadi" od dolina pustynna).

Tel Awiw jest siedzibą Giełdy Papierów Wartościowych (ang.Tel Aviv Stock Exchange, w skrócie TASE; hebr. הבורסה לניירות ערך בתל אביב).

[edytuj] Edukacja

Uniwersytet Tel Awiwu
Uniwersytet Tel Awiwu

Działalność naukowa skupia się na Uniwersytecie Tel Awiwu, który jest największą uczelnią w Izraelu. Został on utworzony w 1956 i obecnie uczy się w nim 29 tys. studentów. W 1963 wybudowano nową siedzibę uniwersytetu w dzielnicy Ramat Aviv. Jest to znany na całym świecie ośrodek naukowy, słynący przede wszystkim z rozwoju fizyki, informatyki oraz chemii.

[edytuj] Kultura

Tel Awiw jest ważnym ośrodkiem kultury w Izraelu. Osiemnaście z 35 najważniejszych izraelskich ośrodków kultury znajduje się w mieście, wliczając w to pięć z dziewięciu dużych teatrów. Odbywa się tutaj 55% wszystkich przedstawień w kraju[19]. Tel Aviv Performing Arts Center jest siedzibą Opery Izraelskiej (w której w latach 1962-1965 występował Plácido Domingo) i Cameri Theater[20]. Największym teatrem miasta jest Audytorium Fredrica R. Manna (Heichal Hatarbut), które ma widownię na 3 tys. osób[21]. Wśród licznych teatrów najsłynniejszym jest Izraelski Teatr Narodowy Teatr Habima, a obok niego: Gesher Theater w Jaffie oraz Beit Lessin Theater[19].

W licznych miejskich kinach można oglądać premiery izraelskich oraz międzynarodowych filmów. Tel Awiw jest gospodarzem kilku festiwali filmowych, w tym Festiwalu Animacji, Komików i Karykatur, Festiwalu Filmu Studenckiego, Festiwalu Filmu i Video i innych[19].

Wśród licznych muzeów i galerii sztuki należy wymienić: Muzeum Ziemi Izraela (założone w 1953) słynące z wystaw historycznych i eksponatów archeologii. Znajduje się ono w dzielnicy Ramat Aviv. Muzeum Sztuki Tel Awiwu (założone w 1932) jest największym muzeum sztuki w Izraelu. W kampusie Uniwersytetu znajduje się Muzeum Żydowskiej Diaspory (utworzone w 1978) - Beit Hatefutsot. Batey Haosef Museum jest muzeum prezentującym historię izraelskiej armii. W pobliżu Uniwersytetu znajduje się Muzeum Palmach z unikalnymi prezentacjami multimedialnymi. W Muzeum Historii Tel Awiwu można oglądać Salę Niepodległości, w której w 1948 proklamowano niepodległość państwa Izrael[22].

[edytuj] Turystyka

Plaża w Tel Awiwie.
Plaża w Tel Awiwie.

Tel Awiw jest położony nad Morzem Śródziemnym i posiada plaże o długości ponad 8 km, które słyną z drobnego, białego piasku. Liczne muzea, centra kultury i rozrywki powodują, że miasto każdego roku odwiedza ponad 2 miliony turystów. 44 hotele posiada 5 800 pokojów gościnnych. Dodatkowo w pobliskich miastach aglomeracji Gusz Dan znajduje się wiele innych hoteli[23].

[edytuj] Sport

W Tel Awiwie znajduje się stadion Bloomfield, na którym mecze rozgrywają drużyny Ligat ha'al - Hapoel Tel Awiw, Maccabi Tel Awiw oraz Bnei Yehuda Tel Awiw.

[edytuj] Komunikacja

Przez centrum Tel Awiwu przechodzi autostrada nr 20 (Ayalon Highway), która rozpoczyna się w Riszon Le-Cijon i kończy w Herzliji. Jej zasadniczą rolą jest zapewnienie szybkiego połączenia z autostradami nr 4 (Aszkelon-Tel Awiw-Petah Tikwa-Hajfa), nr 2 (Tel Awiw-Natanja-Hajfa), nr 5 (Tel Awiw-Petah Tikwa-Ariel) oraz nr 1 (Tel Awiw-Jerozolima). W ten sposób autostrada Ayalon pełni podstawową funkcję komunikacyjną w Izraelu. Każdego dnia przejeżdża przez nią ponad 750 tys. samochodów. Ciekawostką jest, że nazwa autostrady pochodzi od rzeki Ayalon, gdyż znaczna część głównego odcinka autostrady biegnie wzdłuż tej rzeki (po obu jej stronach). Autostradą nr 1 dojeżdża się do międzynarodowego lotniska imienia Ben Guriona i Jerozolimy.

Wzdłuż autostrady biegnie linia kolejowa Israel Railways z czterema dworcami: Tel Awiw University, Tel Awiw Merkaz (główna stacja kolejowa miasta), Tel Awiw Hashalom (przy centrum handlowym Azrieli Center) oraz Tel Awiw HaHagana (przy głównym dworcu autobusowym w mieście). Przez stacje kolejowe przechodzi średnio 1 mln ludzi miesięcznie.

W mieście trwa budowa metra, którego pierwsza linia ma być ukończona przed 2012 rokiem. Oczekuje się, że metro usprawni komunikację publiczną w Tel Awiwie. Pierwsza linia metra będzie miała długość 22 km (w tym 10 km pod ziemią) z 33 przystankami (10 pod ziemią) i połączy Bat Yam, Jaffę, centrum Tel Awiwu z Bnei Brak i Petah Tikwa.

W północnej części miasta znajduje się krajowy port lotniczy Sde Dov.

[edytuj] Burmistrzowie

  • Meir Dizengoff (1921–1925)
  • David Bloch (1925–1927)
  • Meir Dizengoff (1928–1936)
  • Israel Rokach (1936–1952)
  • Chaim Levanon (1953–1959)
  • Mordechai Namir (1959–1969)
  • Yehoshua Rabinowitz (1969–1974)
  • Shlomo Lahat ("Chich") (1974–1993)
  • Ronnie Milo (1993–1998)
  • Ron Huldai (1998–)

Przypisy

  1. Jewish Agency for Israel: Tel Aviv (en). [dostęp 21 maja 2008].
  2. time and date.com: Current local times and distance from Tel Aviv (en). [dostęp 21 maja 2008].
  3. Israel Science and Technology Homepage: Map of Israel (en). [dostęp 21 maja 2008].
  4. Israeli Encarta (en). [dostęp 21 maja 2008].
  5. 5,0 5,1 5,2 The Economist: Tel Aviv - Historical background (en). [dostęp 21 maja 2008].
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Jewish Virtual Library: From Spring Hill to Independence (en). [dostęp 21 maja 2008].
  7. Tom Segev: One Palestine, Complete. Metropolitan Books, ss. 173-190. ISBN 0805048480. 
  8. UNESCO: The White City of Tel Aviv (en). [dostęp 21 maja 2008].
  9. palestineremembered.com: Palestine's Population Distribution Per District as of 1946 (en). [dostęp 21 maja 2008].
  10. Jewish Virtual Library: Virtual Israel Experience - Tel Aviv/Jaffa (en). [dostęp 21 maja 2008].
  11. Encyklopedia Judaica: Tel Aviv-Jaffa (en). [dostęp 21 maja 2008].
  12. Martin Wein, Emory University: Green, White or Black City? (en). [dostęp 21 maja 2008].
  13. Israel Central Bureau of Statistics (en). [dostęp 20 maja 2008].
  14. Statistical Abstract of Israel 2007: Population by District, Sub-District and Religion (en). [dostęp 22 maja 2008].
  15. thinkisrael.com: Tel Aviv (en). [dostęp 22 maja 2008].
  16. Ofer Petersburg, Ynetnews: Tel Aviv airport to make way for luxury project (en). [dostęp 22 maja 2008].
  17. Tel Aviv-Yafo Municipality: City Profile (en). [dostęp 22 maja 2008].
  18. Matt Rees Stephen Levy: Focus on Technology: The Hot New Tech Cities. Newsweek, 19-11-1998. 
  19. 19,0 19,1 19,2 TravelGuides.com: Tel Aviv Culture (en). [dostęp 22 maja 2008].
  20. Israel Opera: History and Architecture (en). [dostęp 22 maja 2008].
  21. Hatarbut.co.il: Mann Auditorium (en). [dostęp 22 maja 2008].
  22. Tel Aviv-Yafo Municipality: The Treasure of the State (en). [dostęp 22 maja 2008].
  23. Independent on Sunday: An ugly scrap at Heathrow for the 'best-looking kid on the block (en). [dostęp 22 maja 2008].

[edytuj] Linki zewnętrzne


Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Sub-domains

CDRoms - Magnatune - Librivox - Liber Liber - Encyclopaedia Britannica - Project Gutenberg - Wikipedia 2008 - Wikipedia 2007 - Wikipedia 2006 -

Other Domains

https://www.classicistranieri.it - https://www.ebooksgratis.com - https://www.gutenbergaustralia.com - https://www.englishwikipedia.com - https://www.wikipediazim.com - https://www.wikisourcezim.com - https://www.projectgutenberg.net - https://www.projectgutenberg.es - https://www.radioascolto.com - https://www.debitoformtivo.it - https://www.wikipediaforschools.org - https://www.projectgutenbergzim.com