Tereszpol

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy siedziby gminy. Zobacz też: Tereszpol-Kukiełki i Tereszpol-Zygmunty. Nie mylić z miastem Terespol.

Współrzędne: 50°34'43" N 22°52'48" E50.5786111 22.88 (Tereszpol)


Tereszpol
Województwo	lubelskie
Powiat	biłgorajski
Gmina	Tereszpol
Położenie	50° 34' 43'' N 22° 52' 48'' E
Liczba mieszkańców (2008) • liczba ludności	1.157
Strefa numeracyjna (do 2005)	84
Tablice rejestracyjne	LBL
Położenie na mapie Polski Tereszpol

Kościół w Tereszpolu

Tereszpol (do 30 grudnia 1999 Tereszpol-Zaorenda) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie biłgorajskim, w gminie Tereszpol.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Tereszpol jest siedzibą wiejskiej gminy Tereszpol i liczy około 1.200 mieszkańców.

[edytuj] Położenie

Tereszpol położony jest wśród kompleksów leśnych we wschodniej części powiatu biłgorajskiego, na terenie Puszczy Solskiej i Roztocza. Jest jedną z trzech wsi stanowiących zespół zabudowań o ogólnej nazwie Tereszpol. Miejscowość ciągnie się na długości ponad 5 km wzdłuż drogi lokalnej, odchodzącej ku południu od drogi wojewódzkiej 858 w relacji Biłgoraj-Szczebrzeszyn. Kolejność wsi z północy na południe jest następująca: Tereszpol (-Zaorenda), Tereszpol-Zygmunty, Tereszpol-Kukiełki.

Urząd Gminy w Tereszpolu

[edytuj] Historia

Tereszpol powstał jako wieś puszczańska w XVII wieku, założona przez ordynatów zamojskich. Z biegiem czasu wykształciła się w dużą wieś, zamieszkiwaną przed II wojną światową przez blisko 3000 osób.

Podczas powstania styczniowego, w czerwcu 1863 roku w pobliskiej Panasówce (dzielnicy Tereszpola) stoczono zwycięską dla Polaków bitwę pod Panasówką.

We wrześniu 1939 Tereszpol i jego okolice były terenem walk żołnierzy Wojska Polskiego z hitlerowcami.

Po II wojnie światowej Tereszpol został siedzibą gminy Tereszpol, należącej początkowo do powiatu zamojskiego, przyłączonej jednak później do powiatu biłgorajskiego. W latach 1976-84 gmina przestała istnieć, a jej obszar został podzielony między gminy Zwierzyniec i Biłgoraj. W 1984 gminę reaktywowano a jej siedzibą stał się ponownie Tereszpol.

31 grudnia 1999 zmieniono oficjalną nazwę miejscowości z Tereszpol-Zaorenda na Tereszpol. Lokalnie, nazwa Zaorenda nadal jednak figuruje (nawet na drogowskazach) aby móc odróżnić wieś od sąsiednich Kukiełek i Zygmuntów.

[edytuj] Zabytki

Głównym zabytkiem Tereszpola jest kościół parafialny pw. Matki Boskiej Częstochowskiej z 1851, wzniesiony jako cerkiew greckokatolicka staraniem parafian i Ordynacji Zamojskiej. W latach 1875-1915 była to cerkiew prawosławna a w 1919 została zrekoncyliowana na świątynię rzymskokatolicką.

W dzielnicy Panasówka na wzgórzu Polak (z którego dowodził bitwą Marcin Lelewel-Borelowski) znajduje się mogiła powstańców z 1863 roku. Przy mogile jest głaz z inskrypcją ku czci bohaterów oraz mogiła majora Edwarda Nyáry'ego.

W Tereszpolu jest także rzymskokatolicki cmentarz z mogiłami żołnierzy poległych we wrześniu 1939.

[edytuj] Infrastruktura, kultura, sport

W Tereszpolu znajduje się m.in. Gminny Ośrodek Zdrowia i Gminna Publiczna Biblioteka. Sport reprezentowany jest od 1997 roku przez Gminny Klub Sportowy Orzeł.