Terms of trade
Z Wikipedii
Terms of trade (TOT) – relatywne ceny dóbr eksportowanych do importowanych (w danym państwie), określane warunkami wymiany międzynarodowej. TOT może być cenowy lub nominalny. Wskaźnik ten pokazuje zmiany siły nabywczej eksportu w stosunku do importu poszczególnych krajów.
Zmiany tego wskaźnika przedstawiają kształtowanie się korzyści krajów prowadzących wymianę. Poprawa TOT następuje gdy ceny dóbr eksportowanych w okresie danego roku rosną szybciej niż ceny dóbr importowanych . Oznacza to, że dane państwo zapłaci mniej za produkty importowane, innymi słowy musi mniej ‘wyeksportować’ aby zrównoważyć bilans handlowy. Jeżeli sytuacja jest odwrotna - relacja jest odwrotna - za eksport można kupić mniej.
Na kształtowanie się wskaźnika terms of trade decydujący wpływ maja ceny na rynkach światowych.
W opracowaniach statystycznych Głównego Urzędu Statystycznego wykorzystuje się poniższy wzór:
- TT = le / li
Gdzie:
- TT = wskaźnik "terms of trade"
- Ie = wskaźnik cen eksportu
- Ii = wskaźnik cen importu
Spis treści |
[edytuj] Cenowe terms of trade
Jest to innymi słowy stosunek zmian cen dewizowych w eksporcie do zmiany cen dewizowych w imporcie, który może być określany zarówno przy stałej jak i zmiennej strukturze rzeczowej handlu międzynarodowego.
1. Przy stałej strukturze handlu międzynarodowego:
Gdzie:
- 0 = okres podstawowy
- t = okres badany
- DEx = ceny towarów i usług eksportowanych (na rynku międzynarodowym)
- DIm = ceny towarów i usług importowanych (na rynku międzynarodowym)
- QEx = wolumen eksportu
- QIm = wolumen importu
2. Przy zmiennej strukturze handlu międzynarodowego:
Gdzie:
- 0 = okres podstawowy
- t = okres badany
- DEx = ceny towarów i usług eksportowanych (na rynku międzynarodowym)
- DIm = ceny towarów i usług importowanych (na rynku międzynarodowym)
- QEx = wolumen eksportu
- QIm = wolumen importu
Jeżeli któryś z powyższych wskaźników jest większy od 1 - oznacza to, że zmiany cen dewizowych w handlu międzynarodowym działają pozytywnie na bilans towarów i usług. Tym samym oddziaływają również pozytywnie na dochód narodowy. Cenowe TOT mniejsze od 1 - przynosi odwrotne efekty.
[edytuj] Czynnikowe terms of trade
Czynnikowe TOT może być również ustalane przy zmiennej jak i stałej strukturze rzeczowej handlu międzynarodowego.
1. Przy stałej strukturze handlu międzynarodowego:
Gdzie:
- 0 = okres podstawowy
- t = okres badany
- DEx = ceny towarów i usług eksportowanych (na rynku międzynarodowym)
- DIm = ceny towarów i usług importowanych (na rynku międzynarodowym)
- QEx = wolumen eksportu
- QIm = wolumen importu
- KEx = wskaźnik cen krajowych towarów i usług eksportowanych
- KIm = wskaźnik cen krajowych towarów i usług importowanych
2. Przy zmiennej strukturze handlu międzynarodowego:
Gdzie:
- 0 = okres podstawowy
- t = okres badany
- DEx = ceny towarów i usług eksportowanych (na rynku międzynarodowym)
- DIm = ceny towarów i usług importowanych (na rynku międzynarodowym)
- QEx = wolumen eksportu
- QIm = wolumen importu
- KEx = wskaźnik cen krajowych towarów i usług eksportowanych
- KIm = wskaźnik cen krajowych towarów i usług importowanych
Podobnie jak przy cenowych TOT - wskaźnik większy od 1 oznacza pozytywne efekty, natomiast mniejszy od 1 - negatywne.
[edytuj] Uwagi do TOT
Terms of trade nie może być używany jako np. wskaźnik dobrobytu danego państwa. Wskaźniki TOT mówią nam jedynie o relatywnych zmianach w eksporcie i imporcie w danych krajach. W rzeczywistości, w której istnieje wiele państw, tysiące produktów oraz wiele innych czynników - obliczenie TOT może stać się bardzo skomplikowane, dlatego też wskaźnik ten może być obarczony znacznym błędem.
[edytuj] Źródła
- Nicola Acocella, Zasady Polityki Gospodarczej, PWN, Warszawa 2002
- Adam Budnikowski, Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze, PWN, Warszawa 2002
- Paweł Bożyk, Józef Misala, Mieczysław Puławski, Międzynarodowe Stosunki Ekonomiczne, PWE, Warszawa 2002
- Główny Urząd Statystyczny - www.stat.gov.pl
