Zielona polityka
Z Wikipedii
Zielona polityka
Nurty
Idee
Zieloni
Partie
Tematy powiązane
|
Zielona polityka (ekologizm) - Centrolewicowa ideologia polityczna. Jest zestawem idei, wartości i poglądów będących podstawą budowania aktywnego i otwartego społeczeństwa obywatelskiego, rozwijającego się zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju i respektującego prawa człowieka. Największe na świecie zielone partie polityczne sięgają korzeniami początku lat 70. i nowych, lewicowych nurtów politycznych.
Większość zwolenników "formacji głównego nurtu" uznaje tę ideologię za syntezę starszych światopoglądów: konserwatyzmu, liberalizmu i socjalizmu. Obecnie jednak coraz częściej mówi się o niej jako samodzielnej formacji, bardziej radykalnej zwłaszcza od socjaldemokracji.
Zielona polityka obejmuje trzy główne polityki: ekologiczną, społeczną i gospodarczą, stanowiące podstawę zrównoważonego rozwoju.
Zieloną politykę realizują partie Zielonych na całym świecie (w Polsce Zieloni 2004), opierając swoje działania na czterech filarach:
- ekologia (także "mądrość ekologiczna" albo "trwałość (sustainability) ekologiczna") - promowanie alternatywnych źródeł energii, transportu kolejowego i hasła "tiry na tory" jako przeciwieństwa dla budowy autostrad, stanowczy sprzeciw wobec elektrowni atomowych. Krytyce poddają nadmierny konsumpcjonizm jako jeden z powodów kłopotów ekologicznych, popierają walkę o prawa zwierząt.
- sprawiedliwość społeczna (także "społeczna równość i ekonomiczna sprawiedliwość") - także w polityce podatkowej poprzez "zieloną reformę podatkową" - kary dla przedsiębiorstw zatruwających środowisko, wzrost opodatkowania zasobów nieodnawialnych, silne inwestycje w kapitał ludzki, zniesienie wszelkich podatków na towary produkowanie lokalnie, mierzenie dobrobytu społecznego nie wskaźnikiem PKB, ale Wskaźnikiem Jakości Życia.
- oddolna demokracja (partycypacyjna), polegająca na szukaniu konsensusu wewnątrz jak najbardziej zdecentralizowanych społeczności.
- działanie bez przemocy (non-violence). Spora część działaczy Zielonych bierze udział w ruchach antywojennych i alterglobalistycznych, oponując przeciwko wojnom, militaryzmowi i agresywnemu kapitalizmowi, który niszczy planetę i przyczynia się do wzrostu rozwarstwienia społecznego.
Spis treści |
[edytuj] Najważniejsze poglądy
W kwestiach ekonomicznych Zielonych charakteryzuje skupianie się na biosferze i ludzkiej jakości życia. Większość nie ufa tradycyjnemu kapitalizmowi, mierzącemu postęp wielkością wzrostu gospodarczego, któremu przeciwstawiają Wskaźnik Jakości Życia. Takie zjawiska, jak konsumeryzm czy postęp technologiczny za wszelką cenę uznają za szare, przeciwstawiane zielonym poglądom, takim jak walka z subsydiowaniem nieekologicznych przedsięwzięć np. energetyki jądrowej i staraniom o zieloną reformę podatkową, kojarzoną z hasłem zanieczyszczający płaci. Będąc alterglobalistami, nie uznają oni obecnego modelu globalizacji.
Zielona polityka bardzo wyraźnie podkreśla rolę demokracji oddolnej, w której pojedynczy człowiek ma jak najwięcej do powiedzenia w kwestiach bezpośrednio go dotyczących. W związku z tym propagują model demokracji opartej na bezpośrednich inicjatywach mieszkańców, konsensusie i współpracy, a także etyczną konsumpcję, polegającą na kupowaniu produktów powstałych bez wyzysku ludzi lub środowiska.
Ważnymi elementami działania politycznego Zielonych są także: antyfaszyzm i wszelkie inne działania, walczące z nacjonalizmem, ksenofobią i dyskryminacją, feminizm i walka o równouprawnienie mniejszości religijnych, etnicznych i seksualnych, pacyfizm, walka o sprawiedliwy globalny handel, prawa zwierząt, sprzeciw wobec hodowli organizmów genetycznie modyfikowanych i dążenie do utrzymania bioróżnorodności.
[edytuj] Myśliciele Zielonej Polityki
- Rachel Carson
- George Monbiot
- Arne Naess
- Ernst Friedrich Schumacher
Istnieją dwa główne "skrzydła" Zielonej polityki - jedno uważa, że problemy ekologiczne daje się rozwiązać poprzez wolny rynek i liberalną politykę gospodarczą (tzw. "Blue Greens"), większość jednak uważa, że jest to przede wszystkim rola rządów poszczególnych krajów, co łączy się z lewicowymi poglądami ekonomicznymi ("Red Greens"). W ramach tej ideologii znajduje się miejsce dla różnych mniejszych grup, takich jak ekosocjaliści czy ekoanarchiści.
[edytuj] Najważniejsze partie Zielonych w Europie
- Europejska Partia Zielonych EGP European Green Party
- Związek 90/Zieloni (Bündnis 90/Die Grünen, w Niemczech, opozycyjna, rządząca w latach 1997-2005)
- Partia Zielonych (Miljöpartiet de Gröna, w Szwecji, opozycyjna)
- Partia Zielonych (Strana Zelených, w Czechach, rządząca)
Zieloni wspólnie z Wolnym Sojuszem Europejskim tworzą piątą pod względem liczebności grupę polityczną - Zieloni - Wolny Sojusz Europejski - w Parlamencie Europejskim).
[edytuj] Niektóre pozaeuropejskie partie Zielonych
- Australijscy Zieloni (opozycyjni)
- Partia Zielonych (na Nowej Zelandii, opozycyjna)
- Partia Zielonych (w Kanadzie, pozaparlamentarna)
- Partia Zielonych (w USA, pozaparlamentarna, blisko związana z ruchem związkowym)