Dil aileleri
Vikipedi, özgür ansiklopedi
.png/380px-Human_Language_Families_(wikicolors).png)
Dil ailesi, birbiriyle aynı kökten gelen akraba dil topluluğuna verilen ad. Yani aynı dil ailesine mensup dillerin, aynı kökenden, belki de aynı ilkel dilden türediği kabul edilir. Çoğu dilin yazılı tarihi çok kısa olduğu için, çok az dilin kesin kökeni bilinmektedir. Dil ailelerinin belirlenmesi, uzun bilimsel çalışmalar sonucunda mümkün olmuştur.
Dil aileleri ağaç şeması olarak gösterildikleri için kendilerine dil ağacı da denir. Bu sebeple, alt bölümlerinde de dil kolları denir. Bazı diller, hiçbir kola bağlı değildirler ve bu yüzden onlara soyutlanmış diller denir. Örneğin Yunanca, Hint Avrupa Dil Ailesine mensup soyutlanmış bir dildir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Başlıca Dil Grupları
- Tek heceli: Kelimeler tek hecelidir. Yapım ve çekim ekleri yoktur. Kelimeler cümledeki kullanım yerlerine göre anlam kazanırlar. Çince gibi.
- Eklemlemeli ya da bitişken (agglutinant): Kelimelerin kökleri değişmez, Kullanımda kelimeye getirilen ekler, kelimelerin anlamlarını ve görevlerini belirler. Türkçe, Moğolca, Macarca gibi.
- Çekimli (bükümlü): Kelimeler kullanımda değişiklerle uğrar. Ön-ek, iç-ek, son-ek kavramları vardır. Bazılarında ünsüzler değişmez, ünlüler değiştirilerek yeni kelimeler yapılır. Yani kökler ünsüzlerden ibarettir. Arapça, Farsça, İngilizce, Hintçe gibi.
Kökenlerine göre temel dil aileleri şunlardır:
[değiştir] Hint–Avrupa Dilleri Ailesi
[değiştir] Avrupa Kolu
- Cermen dilleri: İngilizce, Almanca, Hollandaca, Afrikaans, İsveççe, Norveççe, Danca, İzlandaca, Yidiş.
- Roman dilleri: Fransızca, İspanyolca, İtalyanca, Portekizce, Rumence, Katalanca, Provensal, Ladino. (Bu kolun çıkış dili, Latincedir.)
- Slav dilleri: Rusça, Ukraynaca, Beyaz Rusça,(Sırpça, Hırvatça, Boşnakça), Lehçe, Bulgarca, Makedonca, Slovence, Slovakça, Çekçe.
- Baltık dilleri: Prusça (ölü bir dildir), Litvanyaca, Letonca.
- Kelt dilleri: Bretonca, Galce, İrlandaca, İskoç dili, Kernevekçe (İngiltere 'nin Cornwall bölgesinde).
- Yunanca
- Arnavutça
- Ermenice
[değiştir] Asya Kolu
- Hint–İran dilleri: Sanskritçe, Bengalce, Paştu, Çingenece, (Hintçe, Urduca), Nepalce, diğer Hindistan Dilleri, Farsça, Kürtçe, Osetçe, Zazaca, Beluçice,
- Anadolu dilleri: Hitit dili, Lidya dili, Likya dili.luvi dili (Bu diller artık kullanılmayan ölü dillerdir.)
[değiştir] Hami-Sami Dilleri Ailesi
[değiştir] Sami dilleri
Arapça, İbranice, Aramice, Suriye ve Tunus dilleri, Habeş–Zenci dilleri ve ölü bir dil olan Akadca.
[değiştir] Mısır dilleri
Eski Mısır dili, Kıptî dili.
[değiştir] Libya ve Berber dilleri
[değiştir] Çin–Tibet Dilleri Ailesi
[değiştir] Bantu Dil Ailesi
Orta ve Güney Afrika’da konuşulan Bantu dilleri...
[değiştir] Kafkas Dilleri
Abhazca,Abazaca,Ubıhça ,Adigece,Kabartayca,İnguşça, Çeçence, Avarca,Dargice,Lakça,Tabasaranca,Lezgice,Agulca,Rutulca,Tsahurca, Gürcüce,Svanca,Megrelce, Lazca dilleri. (Bu dillerde ses sistemleri ve iç yapıları bakımından öteki dil ailelerine göre büyük farklılıklar vardır.)
[değiştir] Ural Dil Ailesi
[değiştir] Altay Dil Ailesi
Türkçe, Moğolca, Mançuca, Tunguzca, Korece,japonca
[değiştir] Dünyada konuşulan diller sıralaması, (Milyon kişi)
- 1-Çince,1300
- 2-İspanyolca,460
- 3-İngilizce, 400
- 4-Arapça,246
- 5-Türkçe,240
- 6-Portekizce,218
- 7-Hintçe,180
- 8-Rusça,164
- 9-Japonca,130
- 10-
- 11-Almanca,95
- 12-
- 13-
- 14-
- 15-Farsça
- 16-
- 17-
- 18-Fransızca,67
- 19-Farsça,62
