Japonca
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Japonca 日本語 Nihongo |
|
---|---|
Konuşulduğu ülkeler: | Japonya, Brezilya, ABD (özellikle Hawaii), Guam, Marshall Adaları, Palau, Tayvan, Kuzey Kore, Güney Kore, Peru |
Konuşan kişi sayısı: | 130 milyon [1] |
Sıralama: | 9 |
Dil Grubu Sınıflandırma: | Altay Dilleri
|
Resmî Durum | |
Resmî dil olduğu ülkeler: | ![]() |
Dili düzenleyen kurum: | Yok ama Japonya hükümeti önemli rol oynar. |
Alfabe: | Japon alfabesi |
Dil Kodları | |
ISO 639-1 | ja |
ISO 639-2 | jpn |
SIL | jpn |
Not: Bu sayfa Unicode ile kodlanmış IPA fonetik sembolleri kullanıyor olabilir. | |
Ayrıca bakınız: Dil – Dil aileleri |
Japonca (日本語, Nihongo) Dünya üzerinde başta Japonya olmak üzere ve diğer ülkelerde yaşayan Japon göçmen toplulukları tarafından konuşulan bir Uzak Doğu dilidir. Japonca birçok lehçeye sahiptir. Birbirine yakın olan anakara lehçelerini dört öbekte inceleyebiliriz. Fakat Ryukyu Adalarında (琉球) konuşulan lehçeler hem kendi aralarında hem de anakara lehçeleri ile büyük farklılıklar göstermektedir. Öyle ki; bazı farklı lehçelerde konuşan Japonlar birbirlerini anlayamaz. Günümüzde bu lehçe farklılıklarını gidermekle ilgili çalışmalar sonuç vermeye başlamıştır. 1868 Meiji Restorasyonu ile birlikte dil konusunda büyük reformlar yapılmıştır. İlköğrenim hızla yaygınlaştırılmış ve okullarda Tokyo lehçesine dayalı eğitim verilmiştir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Tarih
Bugün en çok kabul gören görüşe göre ilk Japon dili lehçeleri 5 bin yıl önce Korece'den türemiştir. Dilbilimciler Japonca'nın tarihini dört dönemde incelerler: Eski Japonca (8. yy'a kadar), Geç Dönem Eski Japonca (9-11. yy), Orta Japonca (12-16. yy) ve Çağdaş Japonca (17. yy sonrası). Bu dönemler boyunca dilin dilbilgisi diziliminde önemli bir değişiklik olmamıştır. Fakat söz dağarcığı önemli ölçüde değişim göstermiştir.
Bir başka varsayıma göre ise, Japonların kökeninin Moğollar olduğu ve bu nedenle dillerinin kaynağının da Moğol dillerinden geldiği de düşünülmektedir.[kaynak belirtilmeli]
Japonca ilk dönemde sadece bir konuşma diliydi. Bir alfabeye sahip değildi. Ancak 3. yy'da Çin'den, Kanji (漢字) denilen harflerden oluşan yazı sistemi alınarak Japonca'ya uyarlanmıştır. Dolayısıyla yazılı Japon Edebiyatı da 3. yy sonrasında ortaya çıkmıştır. [kaynak belirtilmeli]Zamanla Kanjilerden Hiragana ve Katakana hece alfabeleri türetilmiştir.
[değiştir] Alfabe
Japonca'da Hiragana, Katakana ve Kanji olmak üzere üç farklı yazı sistemi kullanılır. Hiragana ve Katakana'yı alfabe (hece alfabesi) olarak nitelendirebilirsek de Kanji için alfabe tanımını kullanmak doğru olmaz.
Hiragana, kökeni Japonca olan kelimelerin ve ek, bağlaç ve edatların yazımında kullanılmaktadır. Japonca'ya diğer dillerden geçen sözcüklerin ve Türkçe'deki ses veya durum taklit eden sözcüklerin (şırıl şırıl, çatır çutur, vb.) yazımında ise Katakana alfabesi kullanılır. Kanji ise kelime köklerini yazmakta kullanılır. Yani her bir Kanji bir sözcüğü karşılar diyebiliriz. Kanji'yi yazım ve birleşim kurallarından ötürü bir alfabe olarak nitelendirmek yanlış olur. Örnek olarak: Kitap anlamına gelen "hon" (ほん) sözcüğü Kanji ile "本" şeklinde yazılır. Bugün anlamına gelen "kyou" (きょう) sözcüğü de "今日" şeklinde yazılır. Nasıl ki Türkçe'de "bugün" sözcüğü "bu" ve "gün" sözcüklerinden türemişse; Japonca'da da "şimdi" anlamına gelen "ima" (いま) "今" ve "gün, güneş" anlamına gelen "hi" (ひ) "日" sözcüklerinin birleşmesiyle oluşmuştur ve "kyou" (きょう) olarak okunur.
Japon yazı sisteminin karmaşık gibi görünen özellikleri onu Avrupalılar tarafından öğrenilmesi zor bir dil haline getirmektedir ancak bu dili hiç bilmeyen herhangi bir insan bile Japonca yazılmış bir metine bakarak Kanjileri,Hiragana ve Katakana harflerinden kolayca ayırt edebilir.
[değiştir] Ayrıntı
Ayrıca, Ural-Altay Dil Ailesi'inden, yani aynı aileden olan Türkçe ve Japonca'nın dil mantığı birbirine benzediği için; Türklerin Japonca'yı, Japonların da Türkçe'yi öğrenmesi, Avrupalılara ve Afrikalılara [kaynak belirtilmeli]göre daha kolaydır.
[değiştir] Sözlükler
- Japonca Sözlük, Kanji Sözlüğü, Kelime Listesi ve Japonca Metin Editörü
- Japonca Türkçe Sözlük
- japonca.da.ru