Kazakça
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kazakça Qazaq tili, Qazaqşa (Қазақ Тілі, Қазақша) |
|
---|---|
Konuşulduğu ülkeler: | Kazakistan, Türkiye, Moğolistan, Özbekistan, Kırgızistan, Afganistan, Çin, Rusya, Türkmenistan ve AB ülkelerinde |
Konuşan kişi sayısı: | 12 Milyon. |
Sıralama: | İlk 100'ün içinde değil |
Dil Grubu Sınıflandırma: | Altay Dil Ailesi
|
Resmî Durum | |
Resmî dil olduğu ülkeler: | Kazakistan |
Dili düzenleyen kurum: | Dili düzenleyen resmî kurum yok |
Alfabe: | Kiril |
Dil Kodları | |
ISO 639-1 | kk |
ISO 639-2 | kaz |
SIL | kaz |
Not: Bu sayfa Unicode ile kodlanmış IPA fonetik sembolleri kullanıyor olabilir. | |
Ayrıca bakınız: Dil – Dil aileleri |
Kazakça, Kıpçak öbeğine ait, Kazakistan'da konuşulan Türk lehçesidir. Kırgız Türkçesine yakındır.
Dünya'da 12 milyon kişi tarafından, Kazakistan'da da 10 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır.
Özellikleri: Türkçe asıllı kelimelerde; baştaki y'ler j'ye (yok>joq, yıl>jıl, yay>jay), ç'ler ş'ye (ağaç>ağaş, aç>aş), ş'ler s'ye (aş>as, boş>bos, baş>bas) dönüşmüştür. Eklerde de aynı değişme olur: Qazaqşa (Kazakça)... Yabancı asıllı kelimelerde bu değişmeler görülmez: şükir (şükür). Kazakça bir sözcük birleşik ya da alıntı bir sözcük değilse ikinci heceden sonra yuvarlak ünlü barındırmaz ve bu uyumu bazı alıntı kelimelere uydurmuştur.
Aslında j harfi ile yazılan Türkçe sözcükler aslında c olarak okunmaktadır (Bazı kuzey ağızları hariç). Jasaymız (yapıyoruz,yapacağız)- Casaymız (okunuş)
Ayrıca konuşma dilinde ilk hecede ö ve ü gelirse ikinci ve üçüncü hecelerde de gelebilir. Bu yazıda olmaz.
Örnek: Körgende (yazılış) - Körgöndö (okunuş) "gördüğünde"
Kazakcada üç farklı şimdiki zaman vardır. Jalpı osu şak (Genel şimdiki zaman), Nak osı şak (Kesik şimdiki zaman), Negaybıl osı şak (Belirsiz şimdiki zaman).
Konu başlıkları |
[değiştir] Yazı Sistemi
Kazakçanın eski şekilleri 24 harfli Orhun yazısı ile yazılmıştır. Günümüzde ise Kazakça bazı ilave harfler kullanılarak Latin alfabesi, Kiril alfabesi ve Arap alfabesi ile yazılabilmektedir.
[değiştir] Dilbilgisi
[değiştir] Zamirler
Teklik | Çokluk | ||
---|---|---|---|
Kazakça | Türkçe | Kazakça | Türkçe
|
Мен (Men) | Ben | Біз (Biz) | Biz |
Сен (Sen) | Sen (teklik samimî) | Сендер (Sender) | Siz (çokluk samimî) |
Сіз (Siz) | Siz (teklik resmî) | Сіздер (Sizder) | Sizler (çokluk resmî) |
Ол (Ol) | O | Олар (Olar) | Onlar |
[değiştir] İlgili Maddeler
[değiştir] Dış Bağlantılar
Kazakça-Türkçe, Türkçe-Kazakça Sözlük
Kazakh-English Russian Dictionary
РУССКО-КАЗАХСКИЙ СЛОВАРЬ ҚАЗАҚША-ОРЫСША СӨЗДIК
Qazaq translit Kazak Kiril yazısını QazaAqparat Latin yazısına çevirmek için
Gaspıralı Kazak Kiril yazısını Latin yazısına çevirmek için
VikiSözlük Kazakça Kelimeler Kategorisi
|
|
---|---|
Ogur | Bulgar† · Çuvaşça · Hunca† · Hazarca† · Türk Avar† |
Uygur | Eski Türkçe† · Ainice² · Çağatayca† · İli Turki · Lop · Uygurca · Özbekçe |
Kıpçak | Altayca · Baraba dili · Başkurtça · Kırım Tatarcası¹ · Kumanca† · Karaçay-Balkarca · Karayca · Karakalpakça · Kazakça · Kıpçakça† · Kırımçakça · Kumukça · Kırgızgca · Nogayca · Eski Tatarca† · Tatarca · Urumca¹ |
Oğuz | Afşarca · Azerice · Kırım Tatarcası¹ · Gagavuzca · Balkan Gagavuzcası · Horasan Türkçesi · Osmanlıca · Peçenekçe† · Kaşgayca · Salarca · Türkiye Türkçesi · Türkmence · Urumca¹ |
Argu | Halaçça |
Sibirya | Çulımca · Dolganca · Fuyü Gırgıs dili · Hakasça · Şorca · Tofaca · Tuvaca · Batı Yugurca · Yakutça |
Notlar: ¹İki tane öbekte bulunan diller, ²Mixed language, †Ölü diller |